Η ομάδα, ο αγώνας της Κυριακής, τα ευφάνταστα, καλοπροαίρετα “μπινελίκια” στους παίκτες που δεν τραβάνε ή τον διαιτητή που δεν έδωσε πέναλτι, η έξαψη του γκολ και τα γηπεδικά σνακ που εκσφενδονίζονται στον αέρα μόλις αυτό μπει είναι η κουλτούρα ποδοσφαίρου που θέλουμε να έχουμε. Τα τελευταία γεγονότα ίσως να μας έκαναν να πιστέψουμε ότι το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα δεν έχει ελπίδα, όμως όχι, υπάρχουν οι ρομαντικοί του ποδοσφαίρου, εκείνοι που αγαπούν την ομάδα τους, αλλά όχι περισσότερο από τους συνανθρώπους τους, αυτοί που βιώνουν τη χαρά του αθλήματος και που τους αρέσει ό,τι αυτό φέρνει μαζί του, τη συνάντηση, τη σύνδεση κάτω από ένα κοινό σκοπό: το καλό παιχνίδι, ακόμη και το φαγητό. Ένας από αυτούς είναι και ο Άκης Κατσούδας, ο νεαρός δημοσιογράφος που βρίσκεται πίσω από την αυτοέκδοση ΦΟΥΤΜΠΟΛ, το περιοδικό που έχει αποκτήσει φανατικούς αναγνώστες πανελλαδικά, αλλά και εκτός συνόρων.
Με αφορμή την έκδοση του 4ου τεύχους ΦΟΥΤΜΠΟΛ το οποίο και είναι αφιερωμένο στη γυναίκα, συναντήσαμε τον Άκη Κατσούδα για να μιλήσουμε για το πώς η απόφασή του να εκδώσει μόνος του ένα περιοδικό για το ποδόσφαιρο “αλλιώς” τον έχει ταξιδέψει στα πιο απομακρυσμένα σημεία της Ελλάδας, για τον σεξισμό στις κερκίδες, τις πληγές του ελληνικού ποδοσφαίρου, αλλά και για την ομάδα του τόπου καταγωγής του της οποίας είναι πλέον Πρόεδρος, τον Άρη Μαλεσιάδας.
Από το 4ο τεύχος ΦΟΥΤΜΠΟΛ “Γυναίκα” – Μία οπαδός του Απόλλωνα Σμύρνης μιλά για τον σεξισμό στις κερκίδες, Φωτογραφία: Άκης Κατσούδας
Ο Άκης γεννήθηκε το 1996 σ’ ένα μικρό χωριό στην ορεινή Αιτωλοακαρνανία, την Μαλεσιάδα, όπου και μεγάλωσε. Στα 18 του ήρθε στην Αθήνα για σπουδές στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ. “Θυμάμαι ήδη από το Γυμνάσιο να λέω στους δικούς μου και στους φίλους μου πως θέλω να γίνω δημοσιογράφος. Μ’ άρεσε και μ’ αρέσει ακόμη πολύ να γράφω και να εικονογραφώ. Κάθε καλοκαίρι που τελείωναν τα πρωταθλήματα, καθόμουν στο γραφείο μου, έπαιρνα ένα άδειο τετράαδιο και το γέμιζα με κείμενα και φωτογραφίες κολάζ που είχα κόψει από περιοδικά που αγόραζα όταν κατέβαινα στο Αγρίνιο. Όταν πια είχα πάει στο λύκειο ήξερα πολύ καλά τι ήθελα να κάνω”, λέει για την αρχή της δημοσιογραφικής του πορείας.
Η έμπνευση για το ΦΟΥΤΜΠΟΛ έχει τις ρίζες της στον τόπο καταγωγής του. Η Μαλεσιάδα είχε τη δική της ομάδα. Ο Άκης θυμάται να κατεβαίνει τα μεσημέρια του Σαββάτου και της Κυριακής, με τον αδερφό του στο γήπεδο για να παρακολουθήσει τους αγώνες του τοπικού Αιτωλοακαρνανίας. “Πάντα με συγκινούσε αυτό το ποδόσφαιρο γιατί, όποιος έχει ζήσει στην επαρχία, γνωρίζει πως οι ευκαιρίες για κοινωνική συνδιαλλαγή δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα. Γι’ αυτό και το ευχαριστιόμουν τόσο”. Όταν ήρθε στην Αθήνα, είδε πως αυτή η τρέλα υπάρχει και εδώ, στις μικρές γειτονιές της πόλης. Έτσι λοιπόν αποφάσισε να στήσει ένα περιοδικό που να αντανακλά όλη αυτή την αγάπη για τη μπάλα, την ανόθευτη από ακραίες εκφράσεις οπαδισμού. Την αγνή αγάπη για το ποδόσφαιρο. Το πρώτο ΦΟΥΤΜΠΟΛ κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 2019.
Ο Άκης Κατσούδας, ο νεαρός δημοσιογράφος πίσω από την αυτοέκδοση ΦΟΥΤΜΠΟΛ
“Θυμάμαι το πρώτο το είχαμε τυπώσει σε 50 αντίτυπα. Όταν άνοιξα την κούτα που είχα μεταφέρει με τα ίδια μου τα χέρια από το τυπογραφείο, πήγα να βάλω τα κλάματα γιατί δεν περίμενα ποτέ πώς θα τα καταφέρναμε. Αυτή η προσμονή, όταν ανοίγω τις κούτες με τα νέα τεύχη, δεν θα αλλάξει ποτέ όσα χρόνια κι αν περάσουν”.
Κάθε τεύχος έχει συνήθως μια κεντρική θεματική. Στο πρώτο ήταν η Αθήνα, στο δεύτερο το ελληνικό καλοκαίρι, στο τρίτο η ποδοσφαιρική νοσταλγία και στο τέταρτο η γυναίκα, αφορμή για την οποία στάθηκαν οι γυναικοκτονίες του 2021. Αυτό που φιλοδοξεί να κάνει ο Άκης Κατσούδας είναι τα θέματα που φιλοξενούνται στις σελίδες του ΦΟΥΤΜΠΟΛ να είναι πρωτογενή και να μην έχουν ξαναγραφεί στο ελληνικό ίντερνετ, όπως επίσης και το να υπάρχει πάντα ένα ταξίδι – οδοιπορικό στην επαρχία, καθώς μέσα από το ποδόσφαιρο θέλει να μιλήσει για την κοινωνία, ήθη και έθιμα κάθε περιοχής, την καθημερινότητα. Το καταφέρνει, κι αν ακούσει κανείς τον Άκη να μιλά για ΦΟΥΤΜΠΟΛ, αλλά και για το ποδόσφαιρο γενικότερα, θα καταλάβει το πάθος και τη ζέση που του δίνουν το κίνητρο να ανακαλύπτει και να παρουσιάζει όλες αυτές τις όμορφες και σπάνιες ιστορίες.
“Με τις γυναικοκτονίες και όλα όσα ακούγαμε το τελευταίο διάστημα, αλλά και με κάποια φαινόμενα στο ποδόσφαιρο με γυναίκες διαιτητές και ποδοσφαιρίστριες που βιώνουν τον σεξισμό και την ανισότητα, αποφασίσαμε να κάνουμε ένα τεύχος για τις γυναίκες στο ποδόσφαιρο. Δεν θέλαμε όμως να βρούμε δύο γυναικείες ποδοσφαιρικές ομάδες και να τελειώσει εκεί, θέλαμε να μάθουμε ιστορίες γυναικών και μάλιστα από διαφορετικές σκοπιές. Για αυτό σε αυτό το τεύχος ΦΟΥΤΜΠΟΛ θα βρείτε μια μάνα και μια κόρη, μετανάστριες από το Αφγανιστάν και παίκτριες της ομάδας Hestia F.C., που μιλούν για τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν όταν ήθελαν να αθλούνται στη χώρα τους και πώς κατάφεραν να ενσωματωθούν στην ελληνική κοινωνία μέσα από το ποδόσφαιρο. Μια γυναίκα οπαδό του Απόλλωνα Σμύρνης που μας είπε για το σεξισμό στις κερκίδες. Ένα κορίτσι στο πιο απομακρυσμένο χωριό της Καρπάθου που παίρνει το πλοίο για να παίξει στη Ρόδο, που διαθέτει γυναικεία ομάδα, η οποία άκουγε από μικρή να της λένε “Δεν πρέπει να ασχολείσαι με το ποδόσφαιρο γιατί είναι αντρικό άθλημα”. Αυτό που εντοπίσαμε σε όλες τις ιστορίες γυναικών, ήταν ότι στον πυρήνα τους βρίσκονταν η πατριαρχία. Όλες μας είπαν “Δεν μας άφηναν και καταφέραμε!” (σ.σ. είτε να ασχοληθούν με το ποδόσφαιρο ως οπαδοί, είτε να παίζουν)”.
Μητέρα και κόρη από το Αφγανιστάν που στην πατρίδα τους δεν μπορούσαν να παίξουν ποδόσφαιρο. Σήμερα αγωνίζονται με την γυναικεία ομάδα προσφύγων και μεταναστριών Hestia F.C., Φωτογραφία: Άκης Κατσούδας
Σε κάθε τεύχος η ομάδα του ΦΟΥΤΜΠΟΛ αλλάζει ανάλογα με τη θεματική, με τον Άκη να παραμένει σταθερά στο ρόλο της αρχισυνταξίας, να γράφει και ο ίδιος, αλλά και να επιμελείται φωτογραφικά τα περισσότερα από τα αφιερώματα. Για το 4ο τεύχος του ΦΟΥΤΜΠΟΛ επέλεξε να συνεργαστεί με γυναίκες δημοσιογράφους, γιατί όπως λέει, δεν του αρέσει να γράφουν οι άντρες για τις γυναίκες. “Να γράψουν οι γυναίκες για τις γυναίκες, γιατί έχουν άλλη ματιά. Έτσι σε αυτό το τεύχος συνεργάστηκα με δύο εξαιρετικές δημοσιογράφους την Ελίνα Δημητριάδη και την Ευγενία Τσώρη. Έκαναν άλλες ερωτήσεις από αυτές που θα σκεφτόμουν εγώ. Ήθελα πολύ οι συνεντεύξεις αυτές να γίνουν από τη γυναικεία σκοπιά”.
Από τον αγώνα μεταξύ της νεοσύστατης γυναικείας ομάδας του Αδέσποτου Αθηνών και των Κίτρινων Γιλέκων, Φωτογραφία: Άκης Κατσούδας
Με τη δολοφονία του Άλκη Καμπάνου, γράφτηκε μία ακόμη μαύρη σελίδα στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Ο Άκης Κατσούδας πιστεύει πως οι πραγματικοί οπαδοί, δεν είναι εκείνοι που δολοφονούν. “Αυτοί οι άνθρωποι είναι εγκληματίες έτσι κι αλλιώς και δυστυχώς βρίσκουν μια υπόσταση μέσα από το ποδόσφαιρο. Κανονικά δεν θα έπρεπε να ανήκουν στα γήπεδα και οι ομάδες οι ίδιες να τους έχουν πετάξει εκτός, γιατί οι σύλλογοι ξέρουν ποιοι είναι και τους αφήνουν να τα κάνουν, ενώ κανονικά πρέπει να τους απομακρύνουν. Βασικά, ανήκουν στη φυλακή. Εμείς αυτό που προσπαθούμε να δείξουμε, όπως και με το θέμα για την οπαδό του Απόλλωνα Σμύρνης, είναι πως φυσικά δεν είναι όλοι οι οπαδοί κακοπεία στοιχεία, δεν σκοτώνουν, δεν βρίζουν. Υπάρχει ο οπαδός που αγαπάει την ομάδα του, που ίσως να την αγαπάει υπερβολικά και να χάνει πολλά άλλα πράγματα από τη ζωή του γι αυτή – κάτι που εγώ μπορεί να μην καταλαβαίνω – που θέλει όμως να πάει στο γήπεδο να φωνάξει και να διασκεδάσει, που του κάνει καλό αυτό ψυχολογικά”.
Η Μαρία Ιωαννίδη είναι το μοναδικό κορίτσι από την Κάρπαθο που παίζει ποδόσφαιρο. Επειδή, όμως, γυναικεία ομάδα δεν υπάρχει στο νησί, η ίδια αναγκάζεται σε κάθε αγώνα να παίρνει το καράβι και να πηγαίνει στην Ρόδο, Φωτογραφία: Άκης Κατσούδας
Στο πρώτο lockdown ο Άκης βρέθηκε πίσω στο χωριό του για να περάσει την καραντίνα με τους δικούς του. Εκεί, μέσα στην επιβεβλημένη ραστώνη του εγκλεισμού γεννήθηκε η ιδέα για την αναβίωση του Άρη Μαλεσιάδας, της ομάδας του χωριού του Άκη που είχε ρίξει αυλαία στην πορεία της μια δεκαετία πριν. Μάζεψε όσους ενδιαφέρονταν, παλιούς και νέους, έφτιαξε κι ένα μικρό fanzine για την ιστορία της ομάδας και στο πλαίσιο αυτού του αφιερώματος έπαιξαν κι ένα παιχνίδι. Ήταν τέτοια η χαρά όσων συμμετείχαν που κινητοποιήθηκαν κι έκτοτε παίζουν κάποια φιλικά. Αυτό που γεμίζει τον Άκη δεν είναι τόσο το παιχνίδι αυτό καθαυτό, άλλα ότι οι εξέδρες του γηπέδου γεμίζουν κι ότι όλοι συζητούν μετά για τον αγώνα για μέρες. “Για μένα αυτό είναι το καλύτερο, γιατί κάτι μας έδεσε. Πέρα από το ποδόσφαιρο φτιάξαμε κάτι που μας ενώνει και θα μας δημιουργήσει αναμνήσεις. Κι όπου φτάσει”.
Το ΦΟΥΤΜΠΟΛ δεν θα ήταν το ίδιο χωρίς τα οδοιπορικά του. Ένα που δεν ξεχνάει ο Άκης Κατσούδας είναι εκείνο στις Πρέσπες για να καταγράψει την ιστορία του ΠΑΣ Πρέσπα, λίγο πριν το ξέσπασμα της πανδημίας. “Μέχρι τότε δεν είχα φτάσει ποτέ τόσο κοντά στα σύνορα. Η εμπειρία είναι αλλόκωτη. Το να είναι αυτό το δέντρο ελληνικό κι αυτό το δέντρο αλβανικό… Λες, “Γιατί να χωρίζονται; Είναι το ίδιο πράγμα”. Για κάποιον που ζει εκεί είναι ουτοπικό αυτό που λέω, γιατί εκείνοι έδωσαν μάχη για να έχουν αυτό το δέντρο και να μην έχουν το άλλο, αλλά είναι τρομερή εμπειρία να βρίσκεσαι σε ένα σημείο που υπάρχει από τη μια το χώρισμα των συνόρων, αλλά και αυτή η συνάντηση μεταξύ των λαών. Βλέποντας επίσης τις διαδρομές που κάνουν οι άνθρωποι του ΠΑΣ Πρέσπα για να παίξουν, που ανεβοκατεβαίνουν βουνά, αντιλαμβάνεσαι ότι δεν είναι μόνο το ποδόσφαιρο. Δεν είναι αρκετός λόγος για να ταλαιπωρούνται τόσο πολύ και να χαλάνε τόσα χρήματα. Γιατί; Για να βάζουν γκολ; Δεν είναι αυτό, είναι η χαρά της συνάντησης, του να είσαι μέλος μιας ομάδας και μην αισθάνεσαι μόνος σου στον κόσμο. Είναι η χαρά του να ταξιδεύεις, η διαδικασία, το ότι θα πας να φας μετά τον αγώνα. Είναι φανταστική αίσθηση. Κάτι σου δίνει λοιπόν”.
* Το ΦΟΥΤΜΠΟΛ κυκλοφορεί κάθε 6 μήνες. Μπορείτε να το βρείτε επικοινωνώντας μέσω Facebook και Instagram. Το τέταρτο τεύχος έχει ήδη εξαντληθεί.