Είστε ευερέθιστοι; Πονάει ο αυχένας σας; Έχετε αϋπνία; Ίσως υποφέρετε από burnout.
Το σύνδρομο burnout προσβάλει δυστυχώς εκατομμύρια ανθρώπους παγκόσμια κάθε χρόνο και είναι συνήθως μια κατάσταση που χτίζεται στην ζωή μας αργά και σταθερά. Ενώ συνδέεται κυρίως με τον υπερβολικό φόρτο ή το άγχος της δουλειάς, μπορεί να προέλθει και από άλλες αιτίες, όπως για παράδειγμα την διαρκή φροντίδα ενός συγγενούς με χρόνια ασθένεια ή ενός μικρού παιδιού. Όπως λέει η καθηγήτρια ψυχιατρικής Carol Bernstein, “‘Οταν αναφερόμαστε στο burnout μιλάμε για μια τριάδα που συγκροτείται από συναισθηματική εξάντληση, αποστασιοποίηση από τον εαυτό, καθώς και αισθήματα κυνισμού, αποκόλλησης από το κοινωνικό περιβάλλον και έλλειψης ικανοποίησης. Όλοι οι ορισμοί, περιγράφουν το σύνδρομο burnout να σχετίζεται με το άγχος της εργασίας, μπορεί όμως να προέλθει και από άλλες αιτίες. Όσοι το βιώνουν νοιώθουν σωματικά και ψυχικά αδιάθετοι, ενώ δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητά τους.”
Ασυνήθιστα συμπτώματα του burnout
Απεριόριστος πεσιμισμός
Αν κάποιος βιώνει burnout μπορεί να αρχίσει να βλέπει την ζωή και τον κόσμο γύρω του με τα μελανότερα χρώματα, υιοθετώντας μια έντονα κριτική διάθεση απέναντι σε όλα. Ταυτόχρονα μπορεί να γίνει ευερέθιστος, να ενοχλείται εύκολα και να γίνει απαθής, σαν να του λείπει η αίσθηση του νοήματος ή του σκοπού γενικότερα, λέει η Dr. Bernstein
Προβλήματα ύπνου
Όπως λέει ο καθηγητής πανεπιστημίου σε τμήμα διοίκησης επιχειρήσεων Anthony Wheeler, όσοι έχουν αυτό το πρόβλημα, τείνουν να έχουν χειρότερη ποιότητα ύπνου ή αϋπνία. Το κακό είναι ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί να επιτείνει τα συμπτώματα του burnout, κατάσταση που βυθίζει τα άτομα σε ένα πολύ κακό φαύλο κύκλο.
Στομαχόπονοι και πονοκέφαλοι
Σε μια πρόσφατη σχετική έρευνα, το 9% των ερωτηθέντων με burnout, είχε πονοκεφάλους και το 10% είχε πόνους στο στομάχι, πρήξιμο, ναυτίες ή δυσκοιλιότητα. Σύμφωνα με τον American Psychological Association, το άγχος μπορεί να προκαλέσει διάρροιες ή και δυσκοιλιότητα.
Πεσμένο ανοσοποιητικό
Αν έχετε κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα ενώ ταυτόχρονα κρυολογείτε εύκολα ή νοιώθετε αδιάθετοι, αυτό μπορεί να οφείλεται σε burnout, γιατί το ανοσοποιητικό σας δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει. Αυτό συμβαίνει διότι το άγχος μπορεί να απορυθμίσει την άμυνα του οργανισμού μας, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε το 2015 στο Current Opinion in Psychology. Με το ανοσοποιητικό μας πεσμένο, κινδυνεύουμε από διάφορες παθήσεις, πιο σοβαρές από ένα κρυολόγημα.
Αύξηση βάρους
Όπως λέει ο καθηγητής Wheeler, όσοι βρίσκονται σε κατάσταση burnout, μπορεί εύκολα να βάλουν βάρος καθώς στο σώμα τους περνάει διάφορες δυσκολίες μαζεμένες. Η ορμόνη κορτιζόλη που συνδυάζεται με το άγχος, ανεβάζει τα επίπεδα της κορτιζόλης η οποία με την σειρά της συνδέεται με τάση για πάχος, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2017 στο Obesity. Αν το βάρος αυξηθεί πολύ, τότε έχει ανοίξει η πόρτα για διάφορες άλλες ασθένειες επίσης, όπως η καρδιοπάθεια ή ο διαβήτης.
Κοινωνική απομόνωση
Τα άτομα με burnout μπορεί να νοιώθουν ότι κανείς δεν τα εκτιμά όσο τους αξίζει ή ότι κανείς δεν θα καταλάβει το πρόβλημά τους αν το μοιραστούν, οπότε σταδιακά αποξενώνονται από το κοινωνικό τους περιβάλλον, λέει ο Wheeler. Η κοινωνική επαφή όμως είναι μια μεγάλη ανακούφιση του άγχους και συστήνεται από τους γιατρούς ψυχικής υγείας ως ένα μέσο ανακούφισης από την ψυχολογική πίεση.
Μυϊκοί πόνοι
Οι μυϊκοί πόνοι και τα πιασίματα, μπορεί επίσης να είναι συμπτώματα του burnout. Όταν έχουμε άγχος, αυτόματα οι μύες μας συσπώνται για να προστατέψουν το σώμα από τον πόνο ή τον τραυματισμό. Οι πόνοι που μπορεί να προκληθούν από αυτό περνούν μετά την στρεσογόνα φάση, όταν όμως έχουμε μόνιμο άγχος, τότε το σώμα μένει σε μια σφιγμένη κατάσταση που καταλήγει στους ανάλογους πόνους στους ώμους, τον αυχένα, το κεφάλι και την πλάτη.
Χρήση φαγητού, ποτού ή ναρκωτικών για να ανταπεξέλθουμε
Είναι πάρα πολύ συχνό το φαινόμενο να τρώμε ή να πίνουμε αλκοόλ για να ανταπεξέλθουμε σε μια κατάσταση άγχους, καθώς αυτό μας προσφέρει άμεση, αν και περαστική, ανακούφιση. Άλλοι άνθρωποι παίρνουν ναρκωτικά. Σε μια έρευνα που έγινε ανάμεσα σε φοιτητές ιατρικής με σύνδρομο burnout, τον Σεμπτέμβριο του 2016, οι περισσότεροι δήλωσαν ότι χρησιμοποιούσαν το αλκοόλ για να ανταπεξέλθουν.
Συμπερασματικά λοιπόν, αν κάποιος νοιώθει ότι ίσως να έχει σύνδρομο burnout, θα πρέπει να μιλήσει με τον γιατρό του, καθώς υπάρχουν τρόποι να θεραπευθεί και να δει την ζωή όπως της αξίζει.