Αναρωτιέμαι αν τόσοι πολλοί, καλοπροαίρετοι άνθρωποι θα μπερδεύονταν όσον αφορά το απαράδεκτο, απρεπές συνέδριο γονιμότητας που προκάλεσε σάλο, αν η ίδια η ελληνική κοινωνία δεν ήταν τόσο μπερδεμένη στο συγκεκριμένο θέμα.
Ένα μεγάλο ποσοστό εξακολουθεί να πιστεύει πως η προτεραιότητα της γυναίκας είναι το παιδί, ενώ συγχρόνως το ιατρικό κατεστημένο πιέζει αφόρητα προτάσσοντας την “πτώση” της φυσικής γονιμότητας μετά τα 35.
Εμείς όμως τι κάνουμε, από εδώ και πέρα τουλάχιστον; Συνέδρια για τη γονιμότητα με ομιλητές κυρίως παπάδες μπορεί να γίνονται, ίσως δούμε και φόρουμ για τη σύλληψη με ομιλήτριες καλογριές, το ζήτημα είναι αν βρουν έδαφος και αν θα βρεθούν πάλι προσωπικότητες και θεσμοί που αφηρημένα θα σπεύσουν να υποστηρίξουν.
Είπα να σας γράψω πώς βλέπω κι εγώ το θέμα, που είμαι μαμά δύο παιδιών που απέκτησα μετά τα 36.Είχα δηλαδή για την επιστήμη, δύο γηριατρικές εγκυμοσύνες που προέκυψαν, δεν υποστηρίχθηκαν. Καλά διαβάσατε, μετά τα 35 η εγκυμοσύνη σου είναι γηριατρική. Δεν στο λένε στα μούτρα, υπάρχουν στιγμές που το υπονοούν, στο φέρνουν ή σου εξηγούν τι ισχύει στην ηλικία σου. Ξεροκαταπίνεις με φουσκωμένη κοιλιά. Νιώθεις ανεύθυνη, ανίκανη, αδύναμη σαν 90χρονη στο γηροκομείο που είναι σε ενδιαφέρουσα.
Θα αρχίσω όμως από τις γυναίκες γύρω μου, μάλιστα μια συγκεκριμένη, που σέβομαι και αγαπώ ιδιαίτερα. Μου συζητούσε κάποτε την μεγάλη της αγωνία της να καταφέρει να συλλάβει μετά τα 40.
Σε τέτοιες κουβέντες, οφείλεις να συμφωνείς. Ο καθένας όπως αισθάνεται, αν και δεν κατάλαβα ποτέ το συγκεκριμένο άγχος όπως δεν καταλαβαίνω πολλά ανθρώπινα άγχη, στα οποία ωστόσο συμπαρίσταμαι. Μου εξηγούσε λοιπόν για το ωάριο, τις περίπλοκες διαδικασίες της υποβοηθούμενης γονιμότητας και με πόνο, που δεν περίμενα, μου εξέφρασε κι άλλη αγωνία: “Αν κάνω κόρη θα της πω να καταψύξει ωάρια στα 20 της. Να τα έχει για αργότερα. Στα είκοσι, τα αυγά είναι καλά.”
Το είπε με πραγματικό ενδιαφέρον για την κόρη που δεν είχε αποκτήσει ακόμη, αλλά ήθελε να προστατεύσει από το άγχος που η ίδια αντιμετώπιζε για το αν τα αυγά της ήταν γέρικα. Την κοίταξα με έκπληξη, γιατί είναι ελεύθερο πνεύμα.
“Και αν η κόρη σου δεν ενδιαφέρεται να κάνει παιδί;”, ρώτησα “Αν δεν την νοιάζει, βρε αδερφέ, αν δεν αποτελεί για αυτήν προτεραιότητα, θα της επιβάλεις μια έγνοια; Το βρίσκω σκληρό και άδικο.”
Συμφώνησε μαζί μου.
Πολλές γυναίκες όμως που γνωρίζω δεν συμφωνούν.
Από τη μια, η υποβοηθούμενη γονιμότητα είναι θαύμα της επιστήμης, από την άλλη, η “μπίσνα” είναι τεράστια και επικερδής, ειδικά όταν έχεις να κάνεις με λαούς σε πιο ζεστά κλίματα όπου και οι πλέον μοντέρνες γυναίκες έχουν βαθιά ριζωμένη την εντύπωση πως η γυναίκα ολοκληρώνεται με το παιδί.
Υπάρχει μεγαλύτερος παραλογισμός; Είναι ολοκληρωμένη μια γυναίκα που έχει κάνει πέντε παιδιά και είναι απολύτως ανώριμη προσωπικότητα; Τι σχέση έχει η προσωπικότητα με την αναπαραγωγή;
Από την ημέρα που γεννιέται “το παιδί”, είναι απολύτως ανεξάρτητος οργανισμός και όχι αξεσουάρ που ολοκληρώνει την ύπαρξη της βιολογικής του μητέρας. Γιατί όμως αναμασάμε τα ίδια και ίδια, σαν άξεστοι, χοντροκομμένοι άνθρωποι που δεν υπολογίζουν κανέναν;
Έχουμε εξαιρετικές κλινικές γονιμότητας στην Ελλάδα, γιατρούς εξπέρ, επειδή είμαστε μια κοινωνία που ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο από άλλες. Ναι, το να αποκτήσεις παιδιά είναι θαυμάσιο όπου κι αν ζεις, αλλά στις ανταγωνιστικές κοινωνίες, το στρίμωγμα είναι μεγαλύτερο.
Δεν ξέρω αν στη Δανία για παράδειγμα είθισται όταν γνωρίζεις για πρώτη φορά ένα νέο ζευγάρι να ρωτάς “Παιδάκια θα κάνετε;”. Στην Ελλάδα ζούμε. Μέχρι και στις συνεντεύξεις συνεχίζει να υφίσταται αυτή η αδιακρισία.
Δεν είμαστε ζώα αναπαραγωγής. Γιατί η συζήτηση της γονιμότητας επαναφέρει απίστευτες σκληρότητες που μόλις αρχίσαμε συνειδητοποιήσουμε;
Και στους άντρες υπάρχει πίεση, αυτούς τους σκεφτόμαστε; Συντηρείται η χονδροειδέστατη υπόθεση πως όλοι είναι ίδιοι, όλοι θέλουν τα ίδια από τη ζωή τους, και έτσι και καβαλήσει η σύντροφος τους τα 35, ανησυχεί ο περίγυρος! Πόσες σχέσεις δεν έληξαν έτσι άδοξα, πόσοι άντρες δεν έχασαν τον έρωτα της ζωής τους; Πόσες μαμάδες δεν πέταξαν “την καλή τους κουβέντα”; “Αυτή είναι μεγάλη για να σου κάνει παιδί μου!”Λες και αποκλείεται ο γιόκας της να έχει αδύναμο σπέρμα. Πάντα υποθέταμε πως οι γυναίκες έχουν το πρόβλημα, άλλη σαχλαμάρα!
Επιστρέφω στους άντρες. Στις κλινικές υποβοηθουμένης αναπαραγωγής, μου είπαν πως έχουν κάτι δωμάτια γεμάτα πορνονοαφίσες και πορνοπεριοδικά, φαντάζομαι σε μερικούς θα αρέσει ο διάκοσμος, διότι γούστα είναι αυτά, όμως υπάρχουν και άντρες που επειδή χρειάστηκε να αποκτήσουν παιδάκι μέσω εξωσωματικής, ένιωσαν βιασμένοι σε τέτοιο περιβάλλον.
Όσο για τις γυναίκες; Είναι διαδεδομένη η τάση μεταξύ επιτυχημένων άνω των 40 Ελληνίδων, να καταψύχουν ωάρια. Στοιχίζει μερικές χιλιάδες ευρώ. Ακούς και σκορ, πόσο άκομψο. “Η τάδε κατάφερε να βγάλει τέσσερα αυγά, η άλλη δύο, μια φίλη της δέκα!” Μια ολόκληρη οικογένεια Χωραφά στο ψυγείο άραγε φτάνει;
Ρεκόρ της είπαν! Είχε ανάγκη αυτή η record woman των ωαρίων ιατρικής υποστήριξης για να συλλάβει θα μου πείτε; Μπορεί. Τόσα σύνθετα προβλήματα υπάρχουν. Αλλά και να διαλέξεις να φυλάξεις τη δυνατότητα σου για αργότερα, είναι ωραία ιδέα. Γιατί να μην είναι ;
Δεν είμαι εναντίον των εξωσωματικών. Πώς θα μπορούσα; Εναντίον της απάνθρωπης κοινωνικής πίεσης θέλω να είμαι, και όλοι έχουμε υποστεί αυτό που αναλογεί στην περίπτωση μας.
Αν πω πως έκανα παιδί στα 44, σε τύπο που παίρνει εύκολα θάρρος, θεωρεί δεδομένο πως έκανα εξωσωματική. Δεν πειράζει, απλώς δε νομίζω πως είμαστε βιβλικές Σάρες όλες εμείς που έτυχε να κάνουμε παιδιά μεγάλες. Εγώ γνωρίζω κάμποσες.
Έχει κανείς υπολογίσει πόσες εκτρώσεις γίνονται από γυναίκες μετά τα σαράντα που έχουν ολοκληρώσει τις οικογένειές τους ή δεν θέλουνε παιδί; Όμως αν έχεις περιορισμένο χρόνο, το εγχείρημα της οικογένειας μπορεί να δείχνει και να γίνεται βουνό. Τελικά τι είναι πρέπον; Λυπόμαστε ένα κορίτσι που μένει έγκυος στα 18 ή στα 22, συνεπώς αφήνουμε ένα διάστημα λίγων χρονών ώστε μια γυναίκα να αναρπαχτεί πριν γεράσει, ίσως 26-35 ετών, μια περίοδος “καλού ζευγαρώματος”.
Μετά; Game over; Πολλές φορές σκέφτομαι σε τι ηλικίες έκαναν τα τελευταία τους παιδιά αυτές οι προγιαγιάδες και οι προπαππούδες που γεννούσαν 8, 9, 10 με μεγάλες διάφορες ηλικίας μεταξύ τους, σίγουρα λοιπόν αρκετά έρχονταν μετά τα σαράντα. Και τώρα;
Γυναίκες υγιείς, επιτυχημένες και προοδευτικές κάνουν τις επιλογές τους και αυτές οι επιλογές ερμηνεύονται σαν ατύχημα. Στο τέλος και οι ίδιες οι νεότατες “μεγαλοκοπέλες” αρχίζουν να αμφιβάλλουν για τους εαυτούς τους. Καταψύχουν αυγά γιατί οι ίδιες το επιθυμούν και η επιστήμη τους δίνει αυτή τη θαυμάσια προοπτική ή επειδή το παραμύθι με τον προορισμό της γυναίκας τις στοιχειώνει ;
Θα γράψω και κάτι άλλο: ξέρω κοπέλες τόσο αποφασισμένες να κάνουν παιδί που σκέφτονται να το κάνουν μόνες τους, με δότη σπέρματος. Είναι δικαίωμα τους, όμως επειδή υπήρξα παιδί μονογονεϊκής οικογένειας από τα εφτά μου, θυμάμαι να έχω τεράστιο μόνιμο στρες για το τι θα απογινόμουν αν κάτι συνέβαινε στην μαμά μου. Όποια και αν είναι η μορφή της οικογένειας, και πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν διαφορετικές οικογένειές, αισθάνομαι πως χρειάζεται ένας ακόμη. Η μονογονεϊκή είναι η δυσκολότερη πίστα, σκληρή για τις μητέρες αλλά και σκληρή για τα παιδιά. Θέλει ιδιαίτερη αποφασιστικότητα και όχι παρόρμηση.
Για να κλείσουμε όμως, το σποτ του συνεδρίου γονιμότητας, πόνταρε εκεί που ξέρει πως υπάρχει πόνος, σκοτάδι, ανησυχία. στις ατάκες που οι γυναίκες ακούνε και σφίγγεται η καρδία τους και είναι καθρέφτης του τι πιστεύουμε κατά βάθος, και αρχίσαμε μόλις να κατακρίνουμε δημοσίως. Κακώς ενδεχομένως αποσύρθηκε, χρειάζεται τέτοιες εξευτελιστικές στιγμές να τις θυμόμαστε με κάποιο τρόπο. Ίσως θα έπρεπε κάπου να μείνει αυτό το σποτ, να το διατηρήσουμε σε ένα μουσείο ή καλύτερα και πιο συμβολικά, σε βαθιά κατάψυξη.
