Για οποιοδήποτε θέμα κι αν μιλάμε, είναι απόλυτα φυσιολογικό να έχουμε παρανοήσει κάποια κομμάτια του. Ειδικά αν δεν έχουμε προσωπική εμπειρία με αυτό. Βέβαια, η όποια παρανόηση είναι αρκετά πιο σοβαρή όταν αφορά θέματα υγείας. Και μην ξεχνάμε ότι υγεία είναι και η ψυχική και είναι εξίσου σημαντική. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος του κόσμου, που χρειάζεται βοήθεια με αυτήν, δεν την αναζητά. Ο λόγος; Οι παρανοήσεις, που συχνά μετατρέπουν την ψυχοθεραπεία σε έναν αρκετά παρεξηγημένο κλάδο.
Ο φόβος ότι θα ανακαλύψουμε πώς είμαστε προβληματικοί
Σκέψου πόσες φορές έχεις δυσανασχετίσει που πρέπει να πας στον οδοντίατρο, απλά και μόνο γιατί ξέρεις ότι πάλι θα σε κρίνει που δεν κάνεις νήμα. Ο φόβος της επίκρισης γίνεται ακόμα μεγαλύτερος, όταν αυτή αφορά την προσωπικότητά μας, τη συμπεριφορά μας και τον τρόπο ζωής μας. Πολλοί, λοιπόν, φοβούνται να περάσουν την πόρτα του ψυχοθεραπευτή, ακριβώς γιατί πιστεύουν ότι εκείνος θα καταλήξει σε μία λίστα με όλα τα λάθη που έχουν κάνει στη ζωή τους και με ό,τι είναι προβληματικό πάνω τους.
Ο ψυχοθεραπευτής, όμως, δεν είναι δικαστής της ζωής σου. Στην πραγματικότητα, μάλιστα, η όλη διαδικασία λειτουργεί κάπως ανάποδα από αυτό που φοβάσαι. Για να έχεις φτάσει στο γραφείο του, πάει να πει ότι εσύ ο ίδιος έχεις καταλάβει πράγματα για εσένα. Είτε αυτό σημαίνει έναν ψυχικό πόνο που δεν μπορείς άλλο να αγνοήσεις. Είτε ότι εντόπισες σφάλματα στη συμπεριφορά σου ή τη ζωή σου, που με κάποιον τρόπο βλάπτουν εσένα ή/και τους γύρω σου. Αυτό σημαίνει ότι εσύ είσαι εκείνος που θα πεις στον ψυχοθεραπευτή πού είναι το πρόβλημα. Αυτός είναι εκεί, για να σε βοηθήσει να βγάλεις άκρη.
“Ποιος είναι αυτός που θα μου πει εμένα τι θα κάνω με τη ζωή μου;”
Αυτή η λογική αποτρέπει πολλούς από την ψυχοθεραπεία. Κι αυτό, διότι βασίζεται στην πεποίθηση ότι ο ψυχίατρος θα στο παίξει παντογνώστης και θα σου δώσει απόλυτες συμβουλές, όπως να χωρίσεις ή να παραιτηθείς από τη δουλειά σου ή να μην ξαναμιλήσεις με συγκεκριμένους ανθρώπους. Δεν είναι αυτή, όμως, η δουλειά του και ένας καλός ψυχοθεραπευτής δεν θα κάνει σαν να είναι.
Ο ψυχοθεραπευτής είναι ειδικός στην ψυχολογία. Ειδικός στον εαυτό σου και τη ζωή σου είναι μόνο εσύ. Αυτό, λοιπόν, που θα προσπαθήσει να κάνει, είναι να σου δώσει τα “εργαλεία”, ώστε να σε βοηθήσει να ανακαλύψεις καλύτερα τον εαυτό σου και την ψυχοσύνθεσή σου, αλλά και να διαπιστώσεις τι είναι καλύτερο για εσένα και τη ζωή σου.
Πιστεύεις ότι θα συζητάτε συνεχώς για τους γονείς σου και θα κολλάτε στο παρελθόν
Μην παρεξηγηθούμε. Το παρελθόν έχει και αυτό τη σημασία του στην ψυχοθεραπεία. Όπως και να το κάνουμε, το παρελθόν μας και η παιδική μας ηλικία επηρεάζουν σε αρκετά σημαντικό βαθμό την εξέλιξη της προσωπικότητάς μας. Σε καμία περίπτωση, όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι ψυχοθεραπεία είναι να κλώθουμε σε κάθε συνεδρία το παρελθόν και να ρίχνουμε κατηγορίες σε πατεράδες, μανάδες, γιαγιάδες και παππούδες.
Η χρησιμότητα του παρελθόντος στην ψυχοθεραπεία σχετίζεται με την κατανόηση του πώς αυτό μάς επηρέασε. Από εκεί και πέρα, δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για να το αλλάξουμε, οπότε δεν υπάρχει και λόγος υπερανάλυσής του. Κατανοώντας το πώς το παρελθόν μας επηρέασε στη ζωή μας, έχουμε τη δυνατότητα να πάρουμε τον έλεγχο από αυτό και να μην του επιτρέψουμε να αφήσει τα σημάδια του και στο παρόν και το μέλλον μας. Τις περιόδους, δηλαδή, που πράγματι μπορούμε να ελέγξουμε.