Η φράση που έχει κλειδώσει στα χείλη όλων μας αυτές τις μέρες είναι το “Η Αμερική πήγε 50 χρόνια πίσω” (αν όχι παραπάνω, μιας και αυτό που ζούμε τις τελευταίες μέρες θυμίζει μεσαίωνα) κι αυτό γιατί η ιστορική για τα δικαιώματα των γυναικών στις ΗΠΑ απόφαση του 1973 Roe V Wade, που όριζε επίσημα την άμβλωση ως συνταγματικό δικαίωμα, ανατράπηκε στις 24 Ιουνίου αλλάζοντας τον κόσμο όπως τον ξέραμε. Σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ άνοιξε ο δρόμος για την ποινικοποίηση των αμβλώσεων. Το Μιζούρι, το Τέξας, το Οχάιο, η Γιούτα, το Κεντάκι, το Αρκάνσας και η Αλαμπάμα είναι κάποιες μόνο από αυτές που γνωρίζουμε ότι σίγουρα θα κρίνουν παράνομες τις αμβλώσεις μέσα στον επόμενο μήνα.
Διαδηλώσεις έχουν ξεσπάσει σε όλη τη χώρα, ενώ διαδικτυακά υπάρχει ένα τεράστιο κύμα στήριξης, που θέλει να διαβεβαιώσει τις γυναίκες σε αυτές τις περιοχές ότι δεν είναι μόνες τους και αβοήθητες. Όπως είναι λογικό αυτή τη στιγμή τον λόγο έχουν πάρει οι γυναίκες (και τα τρανς και τα μη δυαδικά άτομα με μήτρα). Πρόκειται για το δικαίωμά τους να καθορίζουν τι θα συμβεί στο ίδιο τους το σώμα και κατά συνέπεια στην ίδια τους τη ζωή.
Το γεγονός ότι το δικαίωμα στην άμβλωση παραμένει υπό απειλή σε τόσες πολλές χώρες συνδέεται αναμφισβήτητα με την επιθυμία των πατριαρχικών κοινωνιών να ασκούν έλεγχο στην ελευθερία των γυναικών – και τις βαθιά ριζωμένες πατριαρχικές ανασφάλειες σχετικά με τις αναπαραγωγικές διαδικασίες πάνω στις οποίες οι άνδρες δεν έχουν εξουσία. Η πολιτική σκηνή σε όλο τον κόσμο παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανδροκρατούμενη, οπότε είναι οι άνδρες σε θέσεις εξουσίας που ψηφίζουν για τον περιορισμό της σωματικής αυτονομίας των γυναικών. Το πλέον βαθιά συντηρητικό Ανώτατο Δικαστήριο που κληροδότησε στις ΗΠΑ ο Donald Trump πριν αποχωρήσει από την προεδρία, με μέλη όπως ο Brett Kavanaugh το αποδεικνύει περίτρανα. Επίσης, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι πολλοί από τους ανθρώπους που συμμετέχουν στο κίνημα κατά των αμβλώσεων, όπως αυτοί που διαμαρτύρονται έξω από κλινικές με συχνά παραπλανητικές εικόνες και μηνύματα για νεκρά έμβρυα, εκφοβίζοντας ασθενείς και προσωπικό, είναι άνδρες.
Παρόλα αυτά άνδρες πολιτικοί ανά τον κόσμο έχουν συμβάλλει στη βελτίωση των δικαιωμάτων στις αμβλώσεις ή στην πλήρη νομιμοποίησή τους. Όταν ψηφίστηκε ο νόμος περί αμβλώσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1967, το 96% των βουλευτών ήταν άνδρες. Στη χώρα μας, το 1986, ήταν η κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου που νομιμοποίησε τις αμβλώσεις με Υπουργό Υγείας τον Γιώργο Γεννηματά και συναρμόδιους Υπουργούς τον Απόστολο Κακλαμάνη (Δικαιοσύνης) και τον Δημήτρη Τσοβόλα (Οικονομικών). Αυτό ωστόσο δεν δικαιολογεί την ελλιπή εκπροσώπηση των γυναικών στην πολιτική, έτσι ώστε να αυξηθεί η πιθανότητα να λαμβάνονται πραγματικά υπόψη οι ανάγκες και οι εμπειρίες των γυναικών στη λήψη αποφάσεων.
Και οι άντρες επηρεάζονται από το δικαίωμα στην αναπαραγωγική ελευθερία και είναι αξιοσημείωτο πόσο λίγο αναγνωρίζεται αυτό στις συζητήσεις για τις αμβλώσεις. Όπως φανταζόμαστε ότι γνωρίζετε, αν δεν είστε 5 ετών, οι άνδρες έχουν σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγική διαδικασία. Με το να τους παραγκωνίζουμε από τη συζήτηση για τις αμβλώσεις διαιωνίζουμε έναν στρεβλό έμφυλο κανόνα στις ετεροφυλόφιλες σχέσεις που αναθέτει όλη την ευθύνη για την καθημερινή διαχείριση της αντισύλληψης και άλλων πτυχών της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας στις γυναίκες, παρόλο που, την ίδια στιγμή, το σεξ παρουσιάζεται ταυτόχρονα ως κάτι που ξεκινά κυρίως από τους άνδρες και για την ανδρική ευχαρίστηση. Δεν μιλάμε σχεδόν καθόλου με τους άνδρες σχετικά με το υγιές σεξ και τις υγιείς σχέσεις, καθώς και με τον ρόλο τους στη σεξουαλική και αναπαραγωγική ευημερία των ίδιων και των συντρόφων τους. Τα αγόρια εξακολουθούν συχνά να λαμβάνουν ελάχιστη εκπαίδευση σχετικά με την αναπαραγωγική υγεία των γυναικών, όπως το να μαθαίνουν για την έμμηνο ρύση, που ακόμα και σήμερα θεωρείται ταμπού, συνεπώς πώς γίνεται να μας εκπλήσσει που οι άνδρες νομοθέτες δείχνουν έλλειψη βασικής κατανόησης για τη γυναικεία αναπαραγωγή;
Επομένως, ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός θα ήταν να αναγνωρίσουν και οι άνδρες πόσα κερδίζουμε από το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση. Αμέτρητοι άνδρες που δεν ήταν έτοιμοι να γίνουν γονείς ή δεν είχαν καμία πρόθεση να γίνουν γονείς, μπόρεσαν να ορίσουν τη ζωή τους και το μέλλον τους επειδή η ερωτική τους σύντροφος είχε τη δυνατότητα να κάνει έκτρωση. Όντας τα άτομα ελεύθερα να αποκτούν παιδιά μόνο όταν αισθάνονται έτοιμοι να το κάνουν, ένας άνδρας θα μπορούσε δυνητικά να σωθεί από την ανεπιθύμητη γονεϊκότητα πολλές περισσότερες φορές από ό,τι μια γυναίκα κατά τη διάρκεια της ζωής του, χωρίς καν να το γνωρίζει απαραίτητα.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι πρόκειται πρωτίστως για την υποστήριξη του δικαιώματος των γυναικών να επιλέγουν τι θα συμβεί στο σώμα τους – και να ακούμε πολύ περισσότερο τις ανάγκες και τις εμπειρίες τους, ωστόσο, υπήρξαν ευεργετικά αποτελέσματα στη ζωή πολλών ανδρών εξαιτίας των αποφάσεων για άμβλωση. Ίσως αυτό το θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα να προστατευτεί καλύτερα μόνο αν αρχίσουμε να το αναγνωρίζουμε περισσότερο, ανεξάρτητα από το φύλο.