Η περιοχή του κόλπου φιλοξενεί εκατομμύρια βακτήρια το οποία συνολικά ονομάζονται “κολπικό μικροβίωμα” και μπορεί να μας πει πολλά για την υγεία της ευαίσθητης περιοχής. Το κολπικό μικροβίωμα είναι πολύ δυναμικό, ενώ αλλαγές στην βακτηριακή ισορροπία συντελούνται με την περίοδο, την εμμηνόπαυση, το σεξ και άλλους λόγους. Παρόλα αυτά, υπερβολικές αλλαγές στο μικροβίωμα αυτό, μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα όπως η βακτηριακή κολπίτιδα. Μπορεί επίσης να υπάρξει αύξηση του κινδύνου για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή να προκληθούν άλλα προβλήματα στην ευαίσθητη περιοχή.
Τι είναι το κολπικό μικροβίωμα;
Το κολπικό μικροβίωμα είναι το σύνολο των βακτηρίων που βρίσκονται στον κόλπο και προστατεύουν την περιοχή από παθογόνους παράγοντες που θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε κανονικές ασθένειες, αν τα βακτήρια αυτά απουσίαζαν εντελώς.
Δεν υπάρχουν επαρκείς έρευνες για το πως ακριβώς επηρεάζει το μικροβίωμα την γενικότερη υγεία της περιοχής, είναι όμως γνωστό ότι η όποια ανισορροπία του, μπορεί να οδηγήσει σε βακτηριακή κολπίτιδα ή άλλα προβλήματα. Αυτό μπορεί να έχει ως σύμπτωμα την έκκριση υγρών που μυρίζουν “ψαρίλα” και έχουν συχνά γκριζωπό χρώμα. Παρόλα αυτά, έχει βρεθεί ότι το 50% των γυναικών δεν έχουν καθόλου συμπτώματα.
Ποια βακτήρια βρίσκονται στον κόλπο;
Τα βακτήρια του κόλπου ανήκουν κυρίως σε έναν τύπο και ονομάζονται γαλακτοβάκιλλοι. Οι γαλακτοβάκιλλοι παράγουν γαλακτικό οξύ, που προστατεύει την περιοχή από παθογόνους παράγοντες ή αναερόβια βακτήρια που είναι πιθανό να μπουν στον κόλπο. Το γαλακτικό οξύ δεν τους επιτρέπει να αναπαραχθούν και να προκαλέσουν μολύνσεις. Επίσης βοηθάει στην διατήρηση του χαμηλού pH (4.5) στην περιοχή του κόλπου.
Αιτίες για ανισορροπία του κολπικού μικροβιώματος
Η ισορροπία του κολπικού μικροβιώματος είναι πολύ ευαίσθητη και μπορεί να ανατραπεί εύκολα. Συνηθισμένοι λόγοι μπορεί να είναι:
Αντιβιοτικά
Ενώ δουλειά των αντιβιοτικών είναι να καταπολεμούν άλλα βακτήρια ή μικρόβια στο σώμα μας, μπορούν να καταστρέψουν τα καλά βακτήρια όπως τους γαλακτοβάκιλλους. Αυτό μειώνει την άμυνα του κόλπου ενάντια στις μολύνσεις. Αν λοιπόν έχετε πάρει αντιβιοτικά, μπορεί να αναπτύξετε βακτηριακή κολπίτιδα ή μυκητίαση.
Διεισδυτικό ή στοματικό σεξ
Όχι μόνο μπορεί ο σεξουαλικός παρτενέρ να περάσει μικρόβια και βακτήρια στον κόλπο μέσω της διείσδυσης ή της επαφής, το ίδιο το σπέρμα μέσα στον κόλπο μπορεί να προκαλέσει ανισορροπία και μόνο με την ύπαρξή του εκεί. Το σπέρμα είναι φυσικά αλκαλικό, που το προστατεύει από το όξινο περιβάλλον του κόλπου. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτό μπορεί να προκαλέσει ανισορροπία του pH.
Τα Sex toys
Τα Sex toys που δεν έχουν πλυθεί σωστά, έχουν καθαριστεί με προϊόντα που περιέχουν αρώματα ή έχουν χρησιμοποιηθεί από κάποιο άλλο άτομο, μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές στο κολπικό μικροβίωμα. Επίσης η διείσδυση πέους ή sex toy από τον πρωκτό κατευθείαν στον κόλπο μπορεί επίσης να προκαλέσει μεγάλα προβλήματα.
Ορμόνες
Τα οιστρογόνα βοηθούν να συντηρείται ο αναγκαίος αριθμός γλακτοβάκιλλων στον κόλπο. Οι γυναίκες στην εφηβεία ή στην εγκυμοσύνη όμως έχουν υψιλά ποσοστά οιστρογόνων στο σώμα τους, κάτι που τις βοηθά απέναντι στις μολύνσεις. Αντίθετα, οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση έχουν πεσμένα οιστρογόνα και κινδυνεύουν περισσότερο. Τα επίπεδα των οιστρογόνων πέφτουν και μετά την ωορρηξία, κάτι που μπορεί να προκαλέσει τακτικότερες μυκητιάσεις σε ορισμένες γυναίκες.
Τα σαπούνια
Το έχουμε ξαναπεί ότι ένας υγιείς κόλπος δεν μυρίζει ανθισμένα λιβάδια, ούτε θαλασσινή αύρα. Ένας υγιής κόλπος έχει την δική του μυρωδιά και δεν θα πρέπει να προσπαθούμε να την αλλάξουμε με αρωματισμένα σαπούνια ή αντισηπτικά, διότι αυτά διαταράσσουν το pH του.
Πως να διατηρήσουμε υγιές το μικροβίωμα του κόλπου
Όπως λένε οι γυναικολόγοι, αν και είναι μερικές φορές δύσκολο να αντιμετωπίσουμε τις αιτίες για κολπικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα με την ανισορροπία των ορμονών, υπάρχουν κάποια βήματα με τα οποία μπορούμε να βοηθήσουμε το κολπικό μικροβίωμα να είναι καλά και να κάνει την δουλειά του σωστά.
- Μπορούμε-και πρέπει- να χρησιμοποιούμε προφυλακτικό στην διάρκεια του διεισδυτικού σεξ και να αποφεύγουμε τα λιπαντικά ή τα σαπούνια με αρώματα.
- Καθαρίζουμε τα ερωτικά μας βοηθήματα όπως πρέπει και αποφεύγουμε αυτά που έχουν πορώδες υλικό, στις τρυπίτσες του οποίου μπορούν να κρυφτούν τα βακτήρια. Προτιμότερη είναι η σιλικόνη.
- Τα αποθηκεύουμε σε συγκεκριμένο δοχείο ώστε να μην έρχονται σε επαφή με άλλα αντικείμενα.
- Αν έχουμε οποιαδήποτε υποψία ότι κάτι δεν πάει καλά, επισκεπτόμαστε τον γιατρό μας έγκαιρα και δεν αφήνουμε το πρόβλημα να χρονίζει