Όταν συνήθως σκέφτεσαι “κλασσικός πίνακας”, στο μυαλό σου έρχονται σκηνές μάχης, ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας ή κάποιο πορτραίτο ενός σπουδαίου ανθρώπου ή άντε και μίας κορασίδας με ροζ μαγουλάκια. Αυτό όμως που μάλλον σου έχει περάσει απαρατήρητο, είναι το γεγονός ότι υπήρχαν και ερωτικοί πίνακες, πολύ πριν από την δημιουργία του ακρωνυμίου “NSFW” (Not Safe For Work). Αν έχεις δει κάποιους από αυτούς, είναι πολύ πιθανό να μην σκανδαλίστηκες καθόλου. Εξάλλου, το γυμνό στην τέχνη δεν είναι διόλου μεμπτό. Τουναντίον, είναι κάτι το συνηθισμένο.
Υπάρχουν βέβαια πίνακες που αποπνέουν έναν άμεσο ή έμμεσο αέρα ερωτισμού. Λέμε “έμμεσα” γιατί κάποιοι από αυτούς έχουν ένα τόσο διακριτικό subtext που, αν δεν σου έλεγε κάποιος ξεκάθαρα “τι θέλει να πει ο ποιητής”, θα συνέχιζες να νομίζεις ότι βλέπεις μία κοπέλα να κάνει κούνια στον κήπο της. Ιδού λοιπόν 14 πίνακες που συγκλονίζουν μέχρι σήμερα με τον άπλετο ερωτισμό τους.
1. Francisco de Goya: “La Maja Desnuda”, 1797-1800
Ο συγκεκριμένος πίνακα ςέχει μείνει γνωστός στην ιστορία για το ότι η γυναίκα που αποτυπώνεται γυμνή εδώ, έχει πραγματικές διαστάσεις (97 εκατοστά x 1,9 μέτρα). Επιπλέον, είναι και ένα από τα πρώτα έργα στα οποία οι καλλιτέχνες έχουν ζωγραφίσει τις τρίχες του εφηβαίου των γυναικών. Δυστυχώς, εκείνη την εποχή η Καθολική Εκκλησία είχε απαγορέψει την οποιαδήποτε έκθεση γυμνού, οπότε το κοινό δεν κατάφερε να τον απολαύσει, τουλάχιστον όσο ζούσε ο καλλιτέχνης. Το περίεργο είναι πως κανείς δεν ήθελε να δει και τον άλλο πίνακα, στον οποίο η γυναίκα ήταν ντυμένη, “La Maja Vestita”.
2. Katsushika Hokusai: “The Dream of the Fisherman’s Wife”, 1814
Εντάξει, εννοείται πως κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει την ερωτική φύση αυτού του έργου. Σε αυτόν τον πίνακα – ένα εξαιρετικό παράδειγμα της ιαπωνικής ερωτικής τέχνης με το όνομα shunga – βλέπουμε την γυναίκα ενός ψαρά να περνάει ιδιαίτερα καλά με ένα χταπόδι. Εννοείται πως μιλούμε για ένα kink που το κατατάσσουμε στην κατηγορία “παραφιλικά”. Το όνομα του ζωγράφου μπορεί να σας λέει κάτι. Ο ίδιος βρίσκεται πίσω από τον άλλον εξαιρετικό πίνακα “The Great Wave off Kanagawa”, ο οποίος, όπως καταλάβαμε, δεν έχει ως θέμα της τέχνης του μόνο τα τοπία.
3. Hieronymus Bosch: “The Garden of Earthly Delights”, 1490~1510
Το όνομα του Hieronymus Bosch’s μπορεί να το έχεις συνδέσει με τα εξωπραγματικά τοπία και με ιδιαίτερα τρομακτικές παρουσίες, είτε μιλάμε για τέρατα ή για “ανθρώπους” και σε αυτήν την περίπτωση, ο καλλιτέχνης δεν ξεφεύγει από τα βασικά θέματά του. Εδώ απεικονίζονται μία σειρά από σεξουαλικά αμαρτήματα, με άντρες και γυναίκες να “παίζουν” μεταξύ τους, αλλά και με πουλιά, άλογα, γοργόνες, φυτά να συμμετέχουν στο καλλιτεχνικό. Η συγγραφέας Laurinda S. Dixon, περιγράφοντας το έργο είπε πως βρίθει από ενός είδους εφηβικής σεξουαλικής περιέργειας, το οποίο βέβαια μας αφήνει περιθώριο να σκεφτούμε, “Τι διάολο φαντάζεται ο κόσμος κατά την διάρκεια της εφηβείας του;”
4. Paul Cezanne: “Seven Bathers”, 1900
Ο Cezanne είναι αρκετά γνωστός για τα διάφορα έργα του που απεικονίζουν γυμνούς κολυμβητές, και δη, κολυμβήτριες. Παρόλα αυτά, ο πίνακας “Seven Bathers” απεικονίζει αντρικές φιγούρες – αν και κάποιες από αυτές έχουν πιο ανδρόγυνο παρουσιαστικό. Εντάξει, δεν είναι ό,τι πιο ερωτικό θα δεις σε αυτήν την λίστα, αλλά δημιουργείται μόλις αντιληφθείς κάποια πράγματα. Πρώτον, το πόσο όμορφα έχει ζωγραφίσει τα γυμνά σώματα. Δεύτερον, ο τρόπος με τον οποίο “έπαιξε” με τον κλασσικό τρόπο αποτύπωσης των σωμάτων, του γυμνού και το βλέμμα του ζωγράφου. Ο συνδυασμός αυτών των δύο δημιουργεί μία άκρως ερωτική αισθητική. Εικάζεται ότι ο Cezanne, λόγω της έλλειψης μοντέλων, το ζωγράφισε με βάση την μνήμη του ή την φαντασία του.
5. Titian: “Venus of Urbino”, 1534
Ο Mark Twain είναι γνωστός για την μεγάλη προσφορά του στην αμερικάνικη και παγκόσμια λογοτεχνία. Κάποια στιγμή βρέθηκε μπροστά από αυτόν τον πίνακα και τον χαρακτήρισε “τον πιο απαίσιο, τον πιο αχρείο, τον πιο χυδαίο πίνακα του κόσμου”. Γιατί να πει κάτι τέτοιο, πραγματικά δεν γνωρίζουμε. Ίσως τον τρίγγαρε η αναίσχυντη γύμνια, και το καρφωμένο βλέμμα προς τον θεατή. Εμείς πάντως το θεωρούμε μία επίδειξη αισθησιασμού και δύναμης της θηλυκότητας. Ένα μεγάλο μπράβο στον καλλιτέχνη που πήρε αυτήν την απόφαση εν έτη 1538 και να μας συγχωρείς Μark μου, αλλά δεν συμφωνούμε μαζί σου.
6. Gustav Klimt: “Frau bei der Selbstbefriedigung”, 1916
Το ερωτικό περιεχόμενο στους πίνακες του Klimt, είναι σαν τον ήλιο με το αντηλιακό: πάνε σχεδόν αποκλειστικά μαζί. Βέβαια, έχει μείνει γνωστός πιο πολύ για έργα όπως “Το Φιλί” και το πορτραίτο της Adele Bloch-Bauer I, τα οποία στόλισε με φύλλα χρυσού. Παρόλο που πολλοί από τους πίνακές του είναι γεμάτοι γυμνό και χρυσό, δεν υπάρχει τίποτα πιο ερωτικό από την συγκεκριμένη δουλειά του και την δική του απόδοση της γυναικείας αυτοικανοποίησης.
7. Peter Paul Rubens: Το αντίγραφο του Michelangelo “Leda and the Swan”, 1601/1602
Από ό,τι μπορούμε να καταλάβουμε για το κοινό του 17ου αιώνα, ήταν πιο αποδεκτό μία γυναίκα να απεικονίζεται ενώ κάνει σεξ με ζώα, παρά με άλλους ανθρώπους. Μέσα από αυτήν την συνιστώσα λοιπόν, γεννήθηκε και ο συγκεκριμένος πίνακας τους Michelangelo. Αποτελεί προϊόν έμπνευσης από την μυθολογία, κατά την οποία ο Δίας, μεταμορφωμένος σε κύκνο, σαγηνεύει την Λήδα. Από αυτόν τον μύθο έχει εμπνευστεί επίσης ο Cezanne αλλά και ο Cesare da Sesto.
8. Miyagawa Isshō: “Spring Pastimes”, 1750
Η πληθώρα τον έργων του Miyagawa Isshō σώζονται από την περίοδο 1716–1736, γνωστή και ως περίοδος Kyōhō. Πολλές φορές τα πρόσωπα που απεικονίζονται στα έργα του είναι σαμουράι, kabuki ηθοποιοί, γκέισες και παλαιστές σούμο. Σε αυτόν τον πίνακα του 1750, επίσης shunga, βλέπουμε δύο άντρες να ερωτοτροπούν. Ο ένας πιθανόν να είναι σαμουράι, ενώ ο δεύτερος ηθοποιός kabuki, ενσαρκώνοντας έναν πιο θηλυκό ρόλο.
9. Édouard Manet: “Olympia”, 1865
Μήπως σας φαίνεται γνωστός αυτός ο πίνακας; Μάλλον φταίει το γεγονός του ότι είναι βασισμένος στα έργα “Venus” και “La Maja Desnuda” του Titian και του Goya αντίστοιχα. Όπως είπαμε και προηγουμένως, η απεικόνιση ενός γυμνού γυναικείου σώματος θεωρούνταν αισχρή, ειδικά σε αυτήν την περίπτωση, όπου απεικονίζεται μία sex worker της εποχής. Σύμφωνα με αναφορές του Antonin Proust, το πορτραίτο αυτής της γυναίκας θεωρήθηκε τόσο αισχρό, όπου μόνο τα μέτρα ασφαλείας που είχε πάρει η διοίκηση κατάφεραν να το σώσουν από την καταστροφή, στην πρώτη του εμφάνιση.
10. Jean-Honoré Fragonard: “The Swing”, 1767
Ο πίνακας “The Swing” είναι ένας από τους αγαπημένους της λίστας μας και όχι για το γεγονός του ότι τον είδαμε και στην ταινία Frozen (2013). Αυτό το Ροκοκό, γεμάτο με συμβολισμούς, αριστούργημα του 18ου αιώνα, έχει ως κεντρικό θέμα την εξωσυζυγική σχέση της νεαρής κοπέλας. Η ίδια φαίνεται απλώς να κάνει κούνια και να απολαμβάνει την στιγμή. Στο κάτω αριστερά μέρος του πίνακα όμως, βλέπουμε έναν άντρα, ο οποίος γίνεται ο αποδέκτης του παπουτσιού που η ίδια κλότσησε. Ταυτόχρονα, μπορεί με άνεση να δει, αν και για δευτερόλεπτα, κάτω από την φούστα της.
11. Pablo Picasso: “Les Demoiselles d’Avignon”, 1907
Ο Picasso είναι ένας από τους πιο γνωστούς ζωγράφους όλων των εποχών. Αυτό που μας έρχεται στο μυαλό κάθε φορά που ακούμε το όνομά του είναι περίεργα δομημένα τοπία, πρόσωπα και σώματα – κλασσικό παράδειγμα του ρεύματος του κυβισμού. Σε αυτό το έργο, ο Picasso αποτυπώνει πέντε σεξεργάτριες από ένα πορνείο της Μπαρτσελόνα. Με αλλοιωμένα τα χαρακτηριστικά του σώματος αλλά και του προσώπου τους, έχουμε ένα τρανό παράδειγμα της πρωτο-κυβιστικής εποχής του με έντονο το ερωτικό περιεχόμενο.
12. Egon Schiele: “Friendship”, 1913
Δεν είναι μυστικό, τα θέματα με τα οποία ασχολούνταν ο Egon Schiele ήταν το σεξ, το γυμνό, ο θάνατος και η “ανακάλυψη”. Ζωγράφισε ελάχιστα τοπία στην καριέρα του, επικεντρώνοντας την τέχνη του στους ανθρώπους που ήθελαν να ποζάρουν για εκείνον, ντυμένοι ή όχι. Στον πίνακα “Friendship” βλέπουμε δύο γυμνά άτομα, τα οποία αγκαλιάζονται δίνοντας ένα ιδιαίτερο σχήμα στα σώματά τους, το οποίο αντικατοπτρίζει παντελώς το στυλ του αυστριακού ζωγράφου.
13. Diego Velázquez: “Rokeby Venus”, 1647-1651
Ο πίνακας του Velázquez πολλά ονόματα. Εκτός από “Rokeby Venus” ονομάζεται και “The Toilet of Venus”, “Venus and Cupid”, “Venus at her Mirror”, “La Venus del Espejo”. Εδώ απεικονίζεται μία γυναίκα που ευχαριστιέται να βλέπει τον εαυτό της γυμνό. Για ένα έργο που δημιουργήθηκε κατά την περίοδο 1647-1651 – μία περίοδος στην οποία το ισπανικό κοινό απεχθανόταν τα γυμνά σώματα στην τέχνη- εννοείται πως θεωρήθηκε ιδιαίτερα πρόστυχο. Σε περίπτωση που αναρωτιέστε, ο Titian και ο Rubens έχουν ζωγραφίσει και οι ίδιοι δικές τους εκδοχές του συγκεκριμένου πίνακα. Ποιος είπε ότι υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη;
14. Gustave Courbet: “L’Origine du monde (The Origin of the World)”, 1866
Ο ρεαλιστής ζωγράφος έδωσε σε αυτό το πολύ ρεαλιστικό έργο, ένα πολύ σουρεαλιστικό όνομα, το οποίο κατά κάποιο τρόπο δοξάζει την γυναίκα και τον τεράστιο ρόλο της στη συνέχεια του κόσμου, με έναν ιδιαίτερο τρόπο. Δεν νομίζουμε ότι χρειάζεται να πούμε κάτι παραπάνω.