Τα Χριστούγεννα δεν είναι απλά μία ακόμα γιορτή. Την έχουμε συνδέσει στο μυαλό μας με τόσα πολλά πράγματα, από την οικογένεια, την αγάπη και τη “ζεστασιά”, μέχρι τα γλυκά και τα δώρα. Ωστόσο, αν και τα βασικά χαρακτηριστικά τους μοιάζουν να παραμένουν τα ίδια, με τα χρόνια αλλάζουν κάποιες λεπτομέρειες, άλλες μεγαλύτερες και άλλες μικρότερες. Προφανώς, ξέρουμε όλοι πώς είναι τα Χριστούγεννα σήμερα και πώς ήταν όσο μεγαλώναμε. Ξέρεις, όμως, πώς ήταν όταν γεννήθηκες και, ακόμα περισσότερο, τι υπήρχε στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι;
Δεκαετία του ‘40
Η βασική διαφορά με τα σημερινά Χριστούγεννα; Η πουτίγκα δαμάσκηνο, που δεν υπήρχε απλά σε κάποια χριστουγεννιάτικα τραπέζια. Πρωταγωνιστούσε σχεδόν σε όλα. Μάλιστα, την έβρισκες στις εορταστικές συνταγές όλων των βιβλίων μαγειρικής, ενώ συμπεριλαμβανόταν ακόμα και στο χριστουγεννιάτικο γεύμα του Λευκού Οίκου.
Δεκαετία του ‘50
Τη δεκαετία του ‘50, οι οικογένειες φαίνεται ότι προτιμούσαν την DIY χριστουγεννιάτικη διακόσμηση, με την οποία διασκέδαζαν περισσότερο και τα παιδιά. Έτσι, κυριάρχησαν οι γιρλάντες από ποπ κορν στο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Γιατί ποπ κορν; Πιθανώς γιατί ήταν ένα εύκολο υλικό να του περάσεις το σχοινί, που λόγω χρώματος θυμίζει χιόνι. Συν του ότι όλο και κάτι θα έτρωγες από τα υλικά, όσο έφτιαχνες τη γιρλάντα.
Όσο για τις γαστρονομικές προτιμήσεις της εποχής, τότε έκαναν την εμφάνισή τους τα χριστουγεννιάτικα ημερολόγια με τα σοκολατάκια. Συγκεκριμένα, προς τα τέλη της δεκαετίας. Την ίδια περίοδο, άρχισαν να εμφανίζονται και κέικ σε σχήμα χιονάνθρωπου.
Δεκαετία του ‘60
Τα Χριστούγεννα αυτής της δεκαετίας τα γλυκά δεν έκαναν ιδιαίτερα συχνά την εμφάνισή τους. Πρωταγωνιστές ήταν τα αλμυρά και γι’ αυτό στις αρχές των 60s είδαμε να κάνει την εμφάνισή του μέχρι και ένα επιτραπέζιο χριστουγεννιάτικο δέντρο, όπου μπορούσες να τοποθετήσεις τα αλλαντικά σου. Σταδιακά, προς το τέλος της δεκαετίας, τη θέση των αλλαντικών άρχισε να παίρνει ο τόνος. Ωστόσο, το ξεκάθαρα πιο διάσημο πιάτο ήταν η πηχτή, ένα είδος αλμυρού ζελέ από ζωμό κρέατος και χοιρινό κρέας.
Δεκαετία του ‘70
Η προτίμηση στα αλμυρά των 60s συνεχίστηκε και την επόμενη δεκαετία. Το fondue τυρι ήταν από τις αγαπημένες επιλογές της εποχής για τα Χριστούγεννα, πράγμα λογικό αν σκεφτούμε πόσο comfort και ζεστό είναι, αλλά και πώς μάς φέρνει όλους κυριολεκτικά κοντά. Περίπου στα μέσα της δεκαετίας, την εμφάνισή του έκανε και η αλμυρή εκδοχή του χιονάνθρωπου των 50s, που πλέον ήταν φτιαγμένος από λαχανοσαλάτα.
Προς τα τέλη των 70s, την εμφάνιση της έκανε και μία πιο γλυκιά εορταστική συνήθεια. Αυτή ήταν τα no-bake μπισκότα, που βασικά υλικά συνήθως είχαν την καρύδα, τη σοκολάτα και το βούτυρο.
Δεκαετία του ‘80
Τα 80s πειραματίστηκαν αρκετά με την εορταστική γαστρονομία. Ο σολομός έγινε το βασικό πιάτο, που υπήρχε στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, σε πολλές διαφορετικές εκδοχές του. Ωστόσο, μη βιαστείς να πιστέψεις ότι τα πράγματα έγιναν πιο υγιεινά. Την ίδια περίοδο, δύο σάντουιτς έκαναν την εμφάνισή τους. Ξεκινήσαμε με μία χτιστή “φρατζόλα”, η οποία στην ουσία ήταν πολλές στρώσεις φετών ψωμιού, με τυρί και αλλαντικά ενδιάμεσα και με επικάλυψη cream cheese. Προς τα τέλη της δεκαετίας, αντικαταστάθηκε από μικρότερα ατομικά σαντουιτσάκια, που ήταν εύκολα και γρήγορα και αποτελούνταν κυρίως από κόκκινα και πράσινα συστατικά.
Στα 80s, όμως, είχαν και τα πιο γλυκά την τιμητική τους. Στις αρχές της δεκαετίας, φάνηκε να ξεκίνησε μία νοσταλγία για τα παιδικά χρόνια των ενηλίκων της εποχής. Έτσι, τα παιδιά για τα Χριστούγεννα άρχισαν να παίρνουν ζελαδάκια σε γεύσεις και σχήματα φρούτων, που ήταν γεμάτα στη ζάχαρη. Στα τέλη της δεκαετίας, ωστόσο, αυτά αντικαταστήθηκαν από δύο άλλα γλυκά. Το ένα ήταν “καλαθάκια” σοκολάτα γεμισμένα με κρέμα και μούρα. Το άλλο ήταν το κέικ “φρούτων”, το οποίο αποτελούταν από λικέρ και όχι φρούτα, αλλά ζελεδάκια με γεύση φρούτων. Μάλιστα, το τελευταίο είχε γίνει συνήθεια να το στέλνουν ως χριστουγεννιάτικο δώρο μέσω ταχυδρομείου.
Δεκαετία του ‘90
Ας ξεκινήσουμε με τα σημαντικά πολιτιστικά φαινόμενα. Τη δεκαετία του ‘90 γνωρίσαμε δύο από τους πλέον κλασικούς πρωταγωνιστές της χριστουγεννιάτικης Coca-Cola, τη μικρή και τη μεγάλη πολική αρκούδα. Εκτός αυτού, στα τέλη της δεκαετίας έγινε σύνηθες τα Χριστούγεννα να μην τρως απλά στο καλό σου σερβίτσιο, αλλά να έχεις ένα με χριστουγεννιάτικη θεματική.
Παράλληλα, πρωταγωνίστησαν τα γλυκά, ενώ έγινε πλέον παράδοση τα παιδιά της οικογένειας να συμμετέχουν στη διαδικασία ετοιμασίας τους. Το 1992, χάρη στο Home Alone 2, υπερβολικά sundaes έγιναν must για τα Χριστούγεννα όλων των μικρών παιδιών, με πολλές μπάλες παγωτό και μπόλικα toppings. Προς τα μέσα της δεκαετίας, το χριστουγεννιάτικο σοκολατένιο fudge και τα μπισκότα βουτύρου έγιναν συνήθεια.
Early 00s
Κάθε χρονιά των early 00s μοιάζει να έφερνε και κάτι καινούργιο. Στα πρώτα Χριστούγεννα του 21ου αιώνα, ο κόσμος αποφάσισε να μείνει σε απλά και γνωστά πράγματα, στα μπισκότα κανέλας. Το 2001 τα gingerbread σπιτάκια δεν δημιουργήθηκαν, αλλά έγιναν το απόλυτο must των Χριστουγέννων, όχι μόνο για τις οικογένειες, αλλά και για φουρνάρηδες, που ανταγωνίζονταν ποιος θα φτιάξει το καλύτερο.
Αντιθέτως, στα Χριστούγεννα του 2002 είδαμε ο κόσμος να κατευθύνεται στα αλμυρά, με τις κοτόπιτες να βρίσκονται σχεδόν σε κάθε χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Την επόμενη χρονιά τη θέση τους πήρε το ψητό μοσχάρι.
Το 2004 επιστρέψαμε στα γλυκά. Συγκεκριμένα, είδαμε όλο και περισσότερους να αγοράζουν gourmet σοκολάτες. Τα early 00s έκλεισαν τελικα γλυκά, με τα cupcakes να είναι η εορταστική μανία της εποχής, σε χριστουγεννιάτικες πάντα θεματικές.