Αν καθίσουμε λιγάκι και σκεφτούμε, θα θυμηθούμε τουλάχιστον ένα δυο πρόσωπα με τα οποία έχουμε κάπως συναντηθεί στην ζωή μας, που ήταν γενικώς αντιπαθητικά, χωρίς όμως να υπάρχει κάποιος εμφανής λόγος. Μπορεί να ήταν συμφοιτητές μας, μπορεί να είναι συνεργάτες στην δουλειά, μπορεί να συναντηθήκαμε μαζί τους σε κάποια κοινή παρέα.

Υπάρχει μάλιστα μεγάλη πιθανότητα να θεωρούσαμε ότι ήταν ίσως και λιγάκι δική μας παραξενιά το ότι τους βλέπαμε τόσο αντιπαθητικούς, γιατί δεν είναι και πολύ λογικό να αντιπαθούμε κάποιον απλά και μόνο που υπάρχει χωρίς να μας έχει κάνει τίποτα.

Τα καλά νέα είναι ότι όχι, δεν είμαστε εμείς παράξενοι. Η ικανότητα αυτή ορισμένων ανθρώπων να γίνονται αντιπαθητικοί χωρίς κανέναν προφανή λόγο, είναι πλέον ένα αποδεκτό επιστημονικό φαινόμενο. Ονομάζεται “συγκινησιακό παρουσιαστικό”.

Τι είναι το “συγκινησιακό παρουσιαστικό”;

Υπάρχουν κάποιες ψυχολογικές έρευνες που υποστηρίζουν την ιδέα ο τρόπος που ένα άτομο κάνει τους άλλους γύρω του να νοιώθουν είναι ένα συγκεκριμένο και μετρήσιμο τμήμα της προσωπικότητάς μας. Οι ερευνητές αυτοί το ονομάζουν “συγκινησιακό παρουσιαστικό”, (affective presence). Ουσιαστικά έχει να κάνει με την ικανότητα ορισμένων ανθρώπων να επηρεάζουν την διάθεση των ανθρώπων γύρω τους. Έχει μεγάλη σχέση φυσικά με την συναισθηματική νοημοσύνη.

Για κάποιους ανθρώπους αυτό είναι ένα εξαιρετικά θετικό χαρακτηριστικό και οι άνθρωποι γύρω τους αισθάνονται χαλαροί όταν εκείνοι μπαίνουν σε έναν χώρο ή μια παρέα. Για κάποιους άλλους όμως, το συγκινησιακό τους παρουσιαστικό είναι φτωχό, σε σημείο που εκνευρίζουν τον περίγυρό τους, χωρίς να κάνουν καμία προσπάθεια. Μέχρι σήμερα, η έρευνα δεν έχει καταφέρει να αποδείξει το γιατί.

Δεν έχει λοιπόν ακόμα ερευνηθεί τι είναι αυτό που κάνουν κάποιοι και γίνονται ιδιαίτερα συμπαθείς ή το αντίθετο. Μπορεί να έχει να κάνει με την γλώσσα του σώματος, τον τόνο της φωνής ή το να είναι κάποιος ικανός να ακούει τους άλλους, περιγράφεται γενικά ότι δεν είναι απλά μια ικανότητα να μεταδίδουν κάποιοι τα συναισθήματά τους στους άλλους.

Οι άνθρωποι με αρνητικό συγκινησιακό παρουσιαστικό δεν εκνευρίζουν τους άλλους μόνο όταν είναι οι ίδιοι εκνευρισμένοι. Μπορεί οι ίδιοι να έχουν μια υπέροχη μέρα και ακόμα κι έτσι να ενοχλούν τον περίγυρό τους. Αυτό συμβαίνει διότι τα δικά μας συναισθήματα και τα συναισθήματα που προκαλούμε στους άλλους είναι δύο διακριτά μεταξύ τους φαινόμενα.

Η συναισθηματική παρουσία μπορεί να είναι μια μυστήρια υπόθεση, είναι όμως πραγματική

Το καλό νέο είναι ότι μας έχει με κάποιον τρόπο εξηγηθεί η αρνητική επιρροή που έχουν κάποιοι άνθρωποι πάνω μας, τα κακά όμως νέα είναι ότι η σχετική έρευνα είναι πραγματικά ελλιπής και δεν υπάρχει ασφαλής τρόπος να διαπιστώσουμε αν εμείς οι ίδιοι ανήκουμε στην μία κατηγορία ή στην άλλη. Ούτε υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος να πάμε από την μια στην άλλη, κάτι σαν θεραπεία να πούμε.

Η θετική συγκινησιακή παρουσία επίσης δεν λέει απαραίτητα κάτι καλό για το άτομο που την φέρει, ούτε για τις σχέσεις που αυτό το άτομο δημιουργεί με τους γύρω του. Πολλοί ψυχοπαθείς ή κοινωνιοπαθείς (δολοφόνοι, αρχηγοί αιρέσεων κλπ) υπήρξαν απόλυτα γοητευτικοί άνθρωποι, ενώ χρησιμοποίησαν την γοητεία και την επιρροή που είχαν στους άλλους για κακό σκοπό. Αντιστοίχως, η αρνητική συγκινησιακή παρουσία μπορεί να φανεί και εξυπηρετική για κάποια επαγγέλματα-σκεφτείτε έναν αντιπαθητικό διευθυντή κάποιας υπηρεσίας που είναι ταυτόχρονα πολύ δίκαιος.

Όπως βρήκαν όμως οι ερευνητές στην αλληλεπίδραση μεταξύ μαθητών, το online dating ή την επιχειρηματική διεύθυνση, το να έχει κανείς θετική συγκινησιακή παρουσία, να μην εκνευρίζει δηλαδή αυτόματα τον κόσμο γύρω του, ήταν ένας τεράστιος παράγοντας επιτυχίας.

Όπως απέδειξε ο Hector Madrid, ένας καθηγητής στο Pontifical Catholic University της Χιλής, μαζί με τους συνεργάτες του, οι ηγέτες που κάνουν τους άλλους να νοιώθουν ωραία μόνο με την παρουσία τους διευθύνουν ομάδες που καταφέρνουν να μοιράζονται πληροφορίες μεταξύ τους ευκολότερα, κάτι που τελικά οδηγεί σε μεγαλύτερες καινοτομίες. Οι υφιστάμενοι είναι πιθανότερο να εκφράσουν πιο ελεύθερα την γνώμη τους για κάτι σε έναν επικεφαλής με θετική συγκινησιακή παρουσία.

Μην στραβοκοιτάς λοιπόν τον συνάδελφο δίπλα σου αν σου είναι αντιπαθητικός χωρίς συγκεκριμένο λόγο. Πρώτον δεν φταίει μάλλον και δέυτερον, το ίδιο μπορέι να νοιώθει κι εκείνος για εσένα.

@oneofusgr

If you're here, you're one of us!