Γράφει η Ρούλα Βαθίστα
Η καθημερινότητα μας λόγω καραντίνας και περιορισμών έχει αλλάξει πολύ. Δε θα λέγαμε, όμως, το ίδιο και για την πίεση που υπάρχει γύρω μας. Το άγχος, οι δυσκολίες, η συναισθηματική και σωματική κόπωση είναι σταθεροί παράγοντες που μας επηρεάζουν καθημερινά και σε πολλές περιπτώσεις υπαίτιοι για τα παραπάνω είμαστε εμείς. Αυτό ίσως γίνεται γιατί βρισκόμαστε κυρίως στο σπίτι, στο safe zone μας δηλαδή, με αποτέλεσμα να πιέζουμε όλο και περισσότερο τον εαυτό μας να καταβάλει υπερπροσπάθεια, για να καλύψουμε τις ενοχές που προκύπτουν γνωρίζοντας ότι ανα πάσα στιγμή μπορούμε απλά να αράξουμε στον καναπέ.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να οδηγούμαστε με γοργούς ρυθμούς στην εξάντληση τόσο την σωματική, όσο και την ψυχική. Καταλαβαίνουμε συνεπώς, πως η πίεση αυτή είναι άκρως βλαβερή για την ψυχική μας υγεία, αφού γίνεται κατά βάση ενδόμυχα, είναι αρκετά ύπουλη και λειτουργεί εκβιαστικά, προς τον προσωπικό μας χώρο και χρόνο.
Επιπλέον, για να βελτιώσουμε τις δύσκολες μέρες που διανύουμε, πρέπει να μάθουμε να δίνουμε αξία σε οποιαδήποτε απόφαση κι αν πάρουμε. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να αποφασίζουμε συνειδητά για το “Ναι” και το “Όχι” που θα πούμε, τόσο στους γύρω μας, όσο και στον εαυτό μας.
Γιατί όμως δυσκολευόμαστε τόσο πολύ να πούμε “‘Όχι”;
Με βάση δικής μου εμπειρίας, που πραγματικά δυσκολευόμουν και ακόμα δυσκολεύομαι σε κάποιο βαθμό να πω “Όχι”, πιστεύω πως ευθύνεται η ντροπή. Ντρεπόμαστε να αρνηθούμε γιατί φοβόμαστε την εντύπωση που θα δώσουμε στους άλλους. Επιπλέον, επηρεαζόμαστε από τα αναπάντητα και τα απανωτά “αν” που μας έρχονται στο μυαλό, ως συνέπειες της άρνησής μας.
“Αν θυμώσει;”
“Αν στεναχωρηθεί;”
“Αν δεν με βοηθήσει την επόμενη φορά που ζητήσω εγώ κάτι;”
Συνεπώς κάνουμε πέρα τις προσωπικές μας ανάγκες, φοβούμενοι την αντίδραση, το θυμό και τη γενικότερη συμπεριφορά του συνομιλητή μας. Ακόμα, ίσως φοβόμαστε τις αρνητικές εσωτερικές φωνές που θα ηχήσουν μέσα στο κεφάλι μας. Με λίγα λόγια, τις τύψεις.
Ωστόσο, το όχι, δεν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως κάτι το τόσο βλαβερό και προβληματικό, τόσο σε σχέση με τους γύρω μας, όσο και για εμάς τους ίδιους.
Ιδού μερικοί λόγοι που καλό είναι να το εντάξουμε στο λεξιλόγιό μας:
Είναι μια μορφή αυτοφροντίδας
Είναι ένας τρόπος να εξωτερικεύσουμε τις επιθυμίες μας και να πούμε τι πραγματικά θέλουμε. Δεν είναι κακό να δίνουμε προτεραιότητα στις δικές μας ανάγκες, στα δικά μας θέλω, στη δική μας συναισθηματική και προσωπική γαλήνη. Ίσα-ίσα, αυτό θα σημάνει την καλή ψυχική, νοητική και σωματική μας υγεία.
Είναι τρόπος να θέσουμε όρια
Σίγουρα θα υπάρξουν συναντήσεις, ραντεβού, προθεσμίες και γενικότερες υποχρεώσεις που δε γίνεται να αρνηθούμε, ωστόσο το βασικότερο όλων είναι να μάθουμε να θέτουμε τα όρια μας και να προστατεύουμε την ψυχική μας υγεία, είτε αυτό σημαίνει πως δεν μπορούμε αυτήν την στιγμή να κάνουμε χάρη στον φίλο μας ή να δουλέψουμε επιπλέον ώρες για το αφεντικό μας.
Τip: Ένα ψυχαγωγικός τρόπος να εφαρμόσουμε την παραπάνω πρόταση είναι για κάθε πράγμα που δε θέλουμε να κάνουμε , να κάνουμε δύο που πραγματικά επιθυμούμε.
Είναι λυτρωτικό
Πολλές φορές ίσως να μη χρειαστεί καν να πούμε τη λέξη “όχι”. Μπορεί απλά να είναι αρκετό να μη σηκώσουμε ένα τηλέφωνο ή να μην απαντήσουμε σε ένα e-mail. Είναι το ίδιο βοηθητικό και βαθιά λυτρωτικό, κάτι που θα μας ηρεμήσει, θα μας ανασκουμπώσει, ίσως ακόμα ανεβάσει την αυτοπεποίθησή μας.
Είναι όλα ζήτημα timing
Το “όχι” μας δε σημαίνει ότι μονίμως θα είμαστε αρνητικοί ή θα μετατραπούμε σε αγενή άτομα. Αντιθέτως, βοηθάει τόσο εμάς όσο και τον συνομιλητή μας να καταλάβει την σημασία της χρονικής στιγμής και των κατάλληλων συνθηκών που πρέπει να υπάρχουν για να συζητηθεί το ο,τιδήποτε. Για παράδειγμα, δεν είναι το ίδιο να σου ζητηθεί να κάνεις baby sitting στα παιδιά του αδερφού σου λίγες ώρες πριν εκείνος χρειαστεί να φύγει, με το να το έχετε κανονίσει μέρες πριν και να είχες προσαρμόσει το πρόγραμμά σου ανάλογα.
Είναι τρόπος να δείξουμε ποιοι είμαστε
Η συχνότητα και η βαρύτητα του κάθε “όχι” μας, βοηθούν στο να καταλάβουν οι άλλοι τα όριά μας, τις ανάγκες, και τα συναισθήματά μας. Δείχνουμε έτσι πόσο δυνατό χαρακτήρα έχουμε και μέχρι πού μπορεί να φτάσει η προθημία και η καλοσύνη μας. Προσοχή! Τίποτα από όλα αυτά δεν σημαίνει πως δικαιολογείται η αγενής ή απότομη συμπεριφορά. Το “όχι” μπορεί (και οφείλει) να είναι τόσο ευγενικό όσο το “ναι”.