Τα ξηρά μάτια είναι πραγματικός μπελάς και όσοι υποφέρουν από αυτό το γνωρίζουν καλά. Μπορεί να σε κάνουν να νοιώθεις ότι νυστάζεις ενώ έχεις κοιμηθεί καλά ή να σε φαγουρίζουν χωρίς να μπορείς να τα ξύσεις. Μπορεί ακόμα και να σε εμποδίζουν στην οδήγηση, το διάβασμα ή να κάνουν την όρασή σου να θολώνει, ιδιαίτερα τη νύχτα. Και αν φοράς φακούς επαφής, τότε αντιμετωπίζεις ένα σωρό άλλα προβλήματα.
Η ξηροφθαλμία επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο και ο αριθμός αυξάνεται με τα χρόνια φτάνοντας ως και το 80% των ασθενών που φτάνουν στον οφθαλμίατρο. Γιατί λοιπόν μπορεί να φτάσουμε να αντιμετωπίζουμε ξηροφθαλμία; Τι την προκαλεί και πως μπορούμε να ανακουφιστούμε;
Ποια είναι τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας;
Όπως λένε οι οφθαλμίατροι, η ξηροφθαλμία μπορεί να ποικίλει ανάμεσα σε απλό ερεθισμό (φαγούρα ή κουρασμένα μάτια που πιθανά δακρίζουν), σε έντονο πρόβλημα που μπορεί ακόμα και να απειλήσει την ίδια μας την όραση. Αν δεν την αντιμετωπίσουμε με κάποιον τρόπο, μπορεί να δούμε να μαζεύονται τσίμπλες στις άκρες των ματιών, να έχουμε φωτοευαισθησία ή την αίσθηση ότι υπάρχει κάτι μέσα στο μάτι μας που δεν μπορούμε να το βγάλουμε, ακόμα και θολωμένη όραση. Και επειδή η ξηροφθαλμία προκαλεί φαγούρα, είναι πολύ πιθανό να αρχίσουμε να τρίβουμε τα μάτια μας, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει εκδορές στον αμφιβληστροειδή ή ακόμα και μολύνσεις.
Γιατί ξεραίνονται τα μάτια;
Οι λόγοι για την ξηροφθαλμία μπορεί να είναι πολλοί, από την ανισορροπία των ορμονών ως τον τρόπο της ζωής μας. Ιδιαίτερα οι γυναίκες που περνούν στην εμμηνόπαυση, βιώνουν ένα σωρό ορμονικές αλλαγές που επηρεάζουν ακόμα και τα μάτια και προκαλούν ξηρότητα λόγω έλλειψης δακρύων. Ξηρά μάτια μπορεί να έχει μια γυναίκα και στο τέλος της περιόδου της που τα οιστρογόνα είναι χαμηλά.
Η πολλή ώρα στις οθόνες των υπολογιστών ή των άλλων ηλεκτρονικών συσκευών έχει επίσης αποδειχτεί ότι μπορεί να προκαλέσει ξηροφθαλμία, μαζί με ένταση, πονοκεφάλους και θολωμένη όραση. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν κοιτάμε σε κάποια οθόνη, τείνουμε να ανοιγοκλείνουμε έξι ως οκτώ φορές λιγότερο τα μάτια μας
Εάν επίσης δουλεύουμε ή ζούμε σε ξηρά και σκονισμένα περιβάλλοντα ή έχουμε έλλειψη βιταμίνης Α, είναι πιθανό να ξεραίνεται το δάκρυ από τα μάτια μας γρηγορότερα και αυτό να μας οδηγεί στην ξηροφθαλμία.
Πως μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε;
Δυστυχώς το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται μόνο με σταγόνες ή τεχνητά δάκρυα αν και αυτά βοηθούν βραχυπρόθεσμα. Για πιο αποτελεσματική θεραπεία θα πρέπει να βρεθεί η αιτία που προκαλεί το πρόβλημα και να αντιμετωπιστεί κατάλληλα.
Ο καλύτερος τρόπος για να ξεκινήσουμε την διερεύνηση είναι ο οφθαλμίατρος μας και η ανάλογη διερεύνηση που θα κάνει. Ύστερα θα πρέπει να ασχοληθούμε με το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε ή εργαζόμαστε, τον τρόπο της ζωής μας και τις συνήθειες μας, όπως το πόση ώρα είμαστε μπροστά σε μια οθόνη. Σε αυτό είναι πιθανό να μας βοηθήσει ένα ημερολόγιο στο οποίο θα καταγράφουμε την επιδείνωση ή την βελτίωση όταν αυτές συμβαίνουν ώστε να εντοπίσουμε την πιθανή αιτία της ξηροφθαλμίας μας.
Αν το πρόβλημα προκαλείται από την πολύ έκθεση στο μπλε φως των οθονών, είναι καλό να γυρίζουμε την λειτουργία των κινητών μας σε νυχτερινή όταν είμαστε στο κρεβάτι και προσπαθούμε να κοιμηθούμε, ώστε να έχουμε πιο θερμά και απαλά χρώματα μπροστά μας.
Οι ζεστές κομπρέσες πάνω στα μάτια είναι επίσης βοηθητικές σε περίπτωση που έχουμε μπλοκαρισμένους δακρυγόνους αδένες και υποφέρουμε από λιγότερα δάκρυα. Όσον αφορά την διατροφή μας, καλό θα είναι να είμαστε σίγουροι ότι λαμβάνουμε αρκετά ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και βιταμίνη Α. Αν το πρόβλημα επιμένει όμως ή αν παρατηρήσουμε αλλαγές στην όρασή μας, τότε καλό θα είναι να δούμε τον γιατρό μας για περισσότερες συμβουλές.