Οι επιπτώσεις μιας συνθήκης burnout, ιδιαίτερα όταν την αγνοούμε και δεν της δίνουμε την ανάλογη προσοχή, μπορεί να είναι από θέματα ψυχικής υγείας, ως και κοινωνική απομόνωση.

Το σύνδρομο burnout, είναι μια κατάσταση στην οποία μπορεί να έχεις μπει, να παρουσιάζεις πολλά από τα συμπτώματα, όπως χρόνια κόπωση, πονοκεφάλους ή κακή διάθεση και να μην καταλάβεις καν ότι το πρόβλημα είναι γενικότερο. Να αρχίσεις δηλαδή να αντιμετωπίζεις τα συμπτώματα ένα ένα, χωρίς να ξέρεις ότι βρίσκονται κάτω από την ίδια ομπρέλα.

Υπάρχουν όμως και πολλοί άνθρωποι που ενώ γνωρίζουν ότι έχουν φτάσει σε σημείο burnout, αγνοούν τα προβλήματά τους και προσπαθούν να συνεχίσουν την ζωή τους σαν αυτά αν μην υπάρχουν.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με τις υπερβολικές απαιτήσεις στους εργαζόμενους για όλο και μεγαλύτερες αποδόσεις, η κοινωνική πίεση που μας θέλει καλούς, ενεργούς και επίκαιρους σε όλα, αλλά και οι τελευταίες δοκιμασίες όπως η διετής πανδημία, δημιουργούν το κατάλληλο υπόβαθρο για να φτάσουν σε burnout ακόμα και νεαρά άτομα. Άτομα δηλαδή που δεν έχουν πολλά χρόνια δουλειάς στην πλάτη ή δεν βρίσκονται σε σύνθετες προσωπικές συνθήκες, όπως οικογένεια, παιδιά, άρρωστοι γονείς κλπ.

Το 2018 μια έγκυρη αμερικανική έρευνα έδειξε ότι το 77% των Αμερικανών χαμηλόμισθων εργαζόμενων είχε βιώσει burnout στην δουλειά του. Το νούμερο αυτό φυσικά και διογκώθηκε με την πανδημία. Το 2020, το 30% των βασικών εργαζόμενων είχαν βιώσει επιδείνωση της ψυχικής υγείας τους, ενώ όσοι ήταν αρκετά τυχεροί να εργάζονται από απόσταση, είδαν τις κοινωνικές τους ζωές να φθίνουν ενώ οι επαγγελματικές τους υποχρεώσεις διογκώθηκαν.

Κάποιοι από εμάς λοιπόν, οι περισσότεροι συνήθως, δεν παίρνουμε το σύνδρομο burnout στα σοβαρά μέχρι την στιγμή που είναι πλέον αδύνατο να το αγνοήσουμε. Ανάμεσα στα άτομα με αυτό το σύνδρομο βρίσκονται και άνθρωποι με υψηλές θέσεις ευθύνης ή άνθρωποι που φαίνονται να έχουν απόλυτο έλεγχο της ζωής τους.

Ποιοι είναι λοιπόν οι κίνδυνοι αν αποφεύγουμε να πάρουμε βοήθεια για το burnout που βιώνουμε;

Να τι λένε οι ειδικοί:

Υψηλότερος κίνδυνος κατάθλιψης, άγχους και άλλων προβλημάτων ψυχικής υγείας

Η μετα-ανάλυση πολλών ξεχωριστών ερευνών του 2019 που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Frontiers in Psychology, βρήκε ότι δεν υπάρχει κάποια σαφής σύνδεση μεταξύ του burnout και της κατάθλιψης ή του άγχους, είναι όμως σίγουρο ότι σχετίζεται και με τα δύο. “Ξεκινάει με σωματικά συμπτώματα όπως η κόπωση, οι πονοκέφαλοι και η διαρκής αίσθηση του κρύου που δεν μπορείς να ξεπεράσεις” λέει η κοινωνική λειτουργός Sharise Nance, η οποία ειδικεύεται στην συναισθηματική κόπωση, “υπάρχει μάλιστα μεγάλη συσχέτισή του με άλλες ψυχικές παθήσεις.”

Όπως συνεχίζει η ίδια, όταν το νευρικό μας σύστημα βιώνει μακροχρόνιο burnout, αυτό μπορεί να πάρει την μορφή του στρες η της μόνιμης δυσφορίας. Οι υποχρεώσεις μας μπορεί να μοιάζουν ότι δεν έχουν κανέναν σκοπό και η αισιοδοξία δεν είναι κάτι συνηθισμένο. Σε εξαιρετικά δύσκολες περιπτώσεις, στις οποίες οι ασθενείς έχουν διαγνωστεί και με άλλες ψυχικές παθήσεις, μπορεί να οδηγήσει σε αυτοκτονικό ιδεασμό.

Όταν η ίδια βλέπει ασθενείς που έχουν τέτοια προβλήματα σε συνδυασμό με burnout, πρώτα τους παροτρύνει να βρουν τρόπο να ρυθμίσουν τις δουλειές τους ώστε να τους μένει αρκετός για να ξεκουράζονται. Τους βοηθάει επίσης να αναπτύξουν στρατηγικές όπως η τήρηση ημερολογίου, η άδεια από την δουλειά αλλά και να μάθουν να λένε “όχι” λίγο πιο συχνά.

Το πρόβλημα είναι ότι τα άτομα που υποφέρουν από σύνδρομο burnout, συχνά αρνούνται να αναγνωρίσουν ότι έχουν πρόβλημα και αρνούνται ή αναβάλλουν την επίσκεψη στο γραφείο κάποιου ειδικού.

Κίνδυνος για την σωματική υγεία

Μία έρευνα του 2017 που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS One, βρήκε ότι το burnout είναι ένας παράγοντας που σχετίζεται με ασθένειες όπως  ο διαβήτης τύπου 2, η στεφανιαία νόσος, οι μυϊκοί πόνοι και οι πόνοι αρθρώσεων, γαστρο-οισοφαγικά προβλήματα  και θνησιμότητα κάτω από την ηλικία των 45.

Το πρόβλημα είναι ότι όσο πιο δύσκολες είναι οι κοινωνικές και κατά συνέπεια οι προσωπικές συνθήκες ενός ατόμου με σύνδρομο burnout, τόσο πιο δύσκολο είναι να αναζητήσει βοήθεια για αυτό, ιδιαίτερα αν ανήκει σε χαμηλά μισθολογικά στρώματα. Για τα άτομα που εργάζονται σε δύσκολες δουλειές με χαμηλότερες αμοιβές, το να ασχοληθούν με το πιθανό burnout τους είναι μια πολυτέλεια που μάλλον δεν μπορούν να την έχουν. Συνεπώς, οδηγούνται πιο εύκολα και σε άλλα προβλήματα υγείας.

Αποδυναμωμένες προσωπικές και κοινωνικές σχέσεις

Τα άτομα που έχουν κολλήσει στον φαύλο κύκλο του burnout, μπορεί να δουν και τις σχέσεις τους να φθίνουν επίσης. Σχετική έρευνα βρήκε ότι το 83% των ερωτηθέντων επεσήμανε ότι το burnout που βίωναν στην δουλειά τους είχε αρνητικό αντίκτυπο στις προσωπικές τους σχέσεις.

Σε μια άλλη έρευνα του 2015 ανάμεσα σε νοσοκόμες στην Κίνα οι ερωτηθείσες είπαν ότι όσο περισσότερο κουρασμένες ένοιωθαν, τόσο λιγότερα απολάμβαναν την ζωή τους ή ένοιωθαν θετικά συναισθήματα, ενώ δήλωναν ότι δεν έπαιρναν ευχαρίστηση από τις σχέσεις τους.

Η ίδια η Nance διαπιστώνει συχνά ότι οι πελάτες της με burnout είναι κοινωνικά απομονωμένοι και δηλώνουν ότι νοιώθουν “στραγγισμένοι”. Μοιάζουν να είναι αντικοινωνικοί, ενώ στην πραγματικότητα αυτό που κάνουν είναι να προστατεύουν τους εαυτούς τους και να φυλάνε την ενέργειά τους για να επιβιώσουν.

Η ίδια δηλώνει ότι “Είναι ΟΚ να μην είμαστε ΟΚ” και δεν χρειάζεται να σηκώνουμε τον κόσμο στην πλάτη μας. Μερικά “όχι” θα μας βοηθήσουν, ακόμα και προς τον ίδιο μας τον εαυτό.

 

@oneofusgr

If you're here, you're one of us!