Μπορεί το ερώτημα να φαίνεται αρχικώς άκυρο, δεν είναι όμως απίθανο να μας συμβεί να φάμε κάτι που δεν έχουμε προσέξει ότι έχει μουχλιάσει. Αν για παράδειγμα πήραμε μια φέτα ψωμί από το ψυγείο και την μασουλάμε αφηρημένα μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή μας, είναι αρκετές φορές πιθανό να μην έχουμε προσέξει ότι η μια πλευρά του έχει μουχλιάσει. Συχνή τέτοια περίπτωση είναι και το τριμμένο τυρί που μπορεί να έχει μικρά σημεία μούχλας, όχι άμεσα ορατά κι εμείς να το προσθέσουμε αθώα στην μακαρονάδα μας.
Τι σημαίνει όμως για τον οργανισμό μας να φάμε κάτι μουχλιασμένο; Πρέπει να πάμε αμέσως στον γιατρό; Στο νοσοκομείο;
Οι γιατροί λένε πως δεν πρέπει να ανησυχούμε και τόσο πολύ. Το “ατύχημα” αυτό μάλιστα είναι κάτι εξαιρετικά κοινό, το παθαίνει πολύς κόσμος και δεν απειλεί άμεσα την υγεία μας. Αυτό εξηγεί η διατροφολόγος και συγγραφέας Keri Gans. Όπως λέει η ίδια, είναι πολύ εύκολο να φυτρώσει μούχλα σε μαλακά και πορώδη τρόφιμα, όπως είναι το ψωμί, τα φρούτα, τα λαχανικά ή το τυρί. Οι περισσότερες πιθανότητες είναι ότι έχεις ξαναφάει μούχλα στο παρελθόν και δεν το έχεις καταλάβει.
Το να φας μούχλα λοιπόν, δεν θα σου κάνει ιδιαίτερο κακό και σίγουρα δεν θα σε σκοτώσει, λέει ο γαστρεντερολόγος Rudolph Bedford. Παρόλα αυτά, υπάρχουν μερικά πράγματα που θα πρέπει να γνωρίζεις για το θέμα.
Τι συμβαίνει λοιπόν αν φάμε μούχλα;
Όπως λέει ο Dr. Bedford, δεν χρειάζεται να κάνουμε πλύση στομάχου, ούτε να τρίψουμε το στόμα μας με σαπούνι. Αν έχουμε ένα καλό ανοσοποιητικό σύστημα, θα περάσει από τον οργανισμό μας και θα αποβληθεί, όπως κάθε άλλη τροφή.
Η μούχλα, που είναι ουσιαστικά μύκητες, θα μεταφερθεί πάνω στα τρόφιμα μέσω του αέρα, του νερού ή από τα έντομα και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι επικίνδυνη. Υπάρχουν όμως και είδη μούχλας, όπως αυτές που βρίσκονται πάνω στο ροκφόρ για παράδειγμα ή το μπρι και το καμαμπέρ, που είναι βρώσιμα και πολύ νόστιμα για την ακρίβεια.
Αν νοιώσουμε άσκημα ή σαν άρρωστοι μετά την κατανάλωση μούχλας, αυτό συμβαίνει πιθανότατα από την κακή της γεύση ή από την αηδία που μας πιάνει, όχι γιατί εξαιτίας κάποιας τοξίνης. Όπως εξηγεί στην συνέχεια ο Dr. Bedford, θα πρέπει να περιμένουμε λίγη ώρα για να δούμε αν θα επιδεινωθούν τα συμπτώματα μετά την όποια ναυτία έχουμε νοιώσει, πριν καλέσουμε τον γιατρό μας. “Το στομάχι είναι ένα σκληρό περιβάλλον για τα βακτήρια και είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα επιβιώσουν.”
Επειδή είναι απίθανο να συνεχίσει κανείς να τρώει ένα μουχλιασμένο πράγμα, καθώς είναι τρομερά αηδιαστικό, η πιθανότητα να καταπιούμε μεγάλη ποσότητα μούχλας είναι μικρή έως μηδαμινή. Αν όμως συμβεί κάτι τέτοιο, τα συμπτώματα θα είναι έντονη ναυτία και εμετός και τότε πρέπει να καλέσουμε τον γιατρό μας.
Κάποιοι άνθρωποι έχουν αλλεργικές αντιδράσεις σε συγκεκριμένα είδη μούχλας που μπορεί να προκαλέσουν αναπνευστικά προβλήματα, όμως είναι ιάσιμα και περνάνε γρήγορα με ιατρική παρέμβαση.
Μπορούμε να αφαιρέσουμε την μούχλα και να μάμε το υπόλοιπο;
Αυτό ίσως να το έχετε δει να γίνεται, ακόμα και από την μητέρα σας: αφαιρεί το μουχλιασμένο κομμάτι του τυριού και χρησιμοποιεί το υπόλοιπο κανονικά. Πόσο ασφαλές είναι να το κάνουμε λοιπόν;
Αν και με γυμνό μάτι βλέπουμε το πράσινο κομμάτι της μούχλας, όλες οι μούχλες έχουν “ρίζες” που εισχωρούν στα τρόφιμα. Η καλύτερη κίνηση λοιπόν θα είναι να πετάξουμε ολόκληρο το τρόφιμο που έχει μουχλιάσει και να μην κάνουμε πειράματα. Παρόλα αυτά, η μαμά σας καλά κάνει και δεν πετάει ολόκληρο το κομμάτι του τυριού. Τα περισσότερα σκληρά τυριά, το σαλάμι, τα σκληρά φρούτα, δεν επιτρέπουν στην μούχλα να διεισδύσει σε βάθος. Αν όμως έχει μουχλιάσει η επιφάνεια ενός τάπερ με φακές, εκεί δεν το συζητάμε, πρέπει να πεταχτούν άμεσα.
Τα τρόφιμα λοιπόν που πρέπει να πετιούνται είναι τα μαλακά φρούτα, τα ψωμοειδή, τα όσπρια, το γιαούρτι, οι μαρμελάδες και το κρέας.
Η μούχλα χρησιμοποιήται για την παρασκευή κάποιων τροφίμων;
Ναι, αυτό ισχύει για κάποια τυριά, την σόγια σος, το ξύδι, το γιαούρτι, μέσω των μυκήτων. Για παράδειγμα είναι ένας μύκητας που κάνει το τυρί γκοργκονζόλα τόσο νόστιμο, ενώ το ξύδι και η σόγια σος παραδοσιακά γίνονται με την βάση την δράση ενός άλλου τέτοιου μύκητα. Οι μύκητες αυτοί θεωρούνται ασφαλείς να τους τρώμε μιας και συμμετέχουν στην διαδικασία παραγωγής των τροφίμων αυτών.
Τι είναι οι μικροτοξίνες;
Αν και οι περισσότερες μούχλες δεν είναι επικίνδυνες να φαγωθούν σε μικρές ποσότητες, υπάρχει μία εξαίρεση: οι μικροτοξίνες. Αυτές είναι τοξικές χημικές ουσίες που παράγονται από την μούχλα και, αν τις φάμε ή τις εισπνεύσουμε, τότε κινδυνεύουμε σοβαρά. Οι μικροτοξίνες βρίσκονται συνήθως στα σιτηρά, στο σέλερι, τον χυμό σταφυλιού, τα μήλα και σε άλλα προϊόντα. Μπορούμε όμως να προστατευθούμε από τις μικροτοξίνες, απλά αποφεύγοντας να καταναλώσουμε μούχλα. Για να το πετύχουμε θα πρέπει να αποθηκεύουμε τα τρόφιμά μας σωστά.
Πως προστατεύουμε τα τρόφιμά μας από την μούχλα;
Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα ζεστά και υγρά περιβάλλοντα διευκολύνουν την δημιουργία μούχλας πάνω στα τρόφιμά μας, οπότε οι καλύτερες πρακτικές για την φύλαξή τους είναι οι παρακάτω:
Προσέχουμε να μην έχουν μούχλα ή να μην είναι παραγινωμένα τα τρόφιμα όταν τα αγοράζουμε.
Αγοράζουμε μικρότερες ποσότητες που θα καταναλωθούν πριν μουχλιάσουν
Τα καλύπτουμε με μεμβράνη ή με κερωμένο χαρτί
Τα βάζουμε στο ψυγείο μας γρήγορα
Τρώμε τα περισσεύματα το πολύ σε τρεις με τέσσερις μέρες
Καθαρίζουμε το ψυγείο μας τακτικά και φροντίζουμε να είναι στεγνό
Δεν στριμώχνουμε τα τρόφιμα μεταξύ τους