Στην κοινωνία, που ζούμε, υπάρχουν εξαιρετικά πολλές σεξιστικές συμπεριφορές και φράσεις. Οι πιο ύπουλες από αυτές, κατά έναν ειρωνικό τρόπο, έρχονται υπό τη μορφή κοπλιμέντων στις γυναίκες. Κοπλιμέντων όχι προς όλο το φύλο, αλλά σε μεμονωμένα άτομα, που έρχονται να τις ξεχωρίσουν από την υπόλοιπη γυναικεία μάζα, να τις αναγάγουν σε κάποια εξαίρεση-θαύμα της φύσης και κάπως έτσι να θρέψουν το τέρας του εσωτερικευμένου σεξισμού, που απευθύνεται από γυναίκα σε γυναίκες.
Τι ακριβώς εννοούμε; Σκέψου όλες τις φορές, που έχεις ακούσει κάποιον να κάνει κοπλιμέντο σε γυναίκα, υπογραμμίζοντας ότι το θετικό της πάει κόντρα στον γυναικείο πληθυσμό και εναρμονίζεται με τον αντρικό. Μιλάμε για φράσεις, όπως “Είσαι αντράκι” και “Δεν είσαι σαν τις άλλες γυναίκες”, και συνήθως λέγονται σε δύο κατηγορίες περιπτώσεων. Η μία είναι, όταν απευθύνονται σε μία γυναίκα με μη στερεοτυπικά γυναικεία συμπεριφορά. Μία γυναίκα, δηλαδή, που δεν τής αρέσει να πηγαίνει για ψώνια, βλέπει ποδόσφαιρο, τρώει με τα χέρια, δεν μακιγιάρεται ή/και δεν πέφτει σε συναισθηματισμούς. Η άλλη είναι, όταν απευθύνονται σε μία γυναίκα, που εμφανίζει στοιχεία προσωπικότητας στερεοτυπικά συνδεδεμένα με τους άντρες, όπως η ντομπροσύνη, η μαχητικότητα, η επιμονή και η υπομονή (όλα θετικά). Με άλλα λόγια, και στις δύο περιπτώσεις, πρόκειται για φράσεις, που έρχονται να μειώσουν τις γυναίκες και να αναγάγουν τους άντρες στο ιδανικό φύλο. Με άλλα λόγια, μιλάμε για πεντακάθαρο σεξισμό.
Κι αν δεν τον καταλαβαίνεις πλήρως, σκέψου λίγο αντίστροφα την κατάσταση. Σκέψου, δηλαδή, ότι οι αντίστοιχες φράσεις, που θα άκουγε ένας άντρας είναι “Μην κάνεις σαν γυναικούλα” και “Γίνε άντρας”, στην περίπτωση που έδειχνε ευαισθησία, που του άρεσε να φτιάχνει τα νύχια του, που βλέπει ρομαντικές κομεντί ή που κάνει οτιδήποτε άλλο στερεοτυπικά συνδεδεμένο με τις γυναίκες. Ή, ακόμα χειρότερα, στην περίπτωση, που έχει μία αρνητική συμπεριφορά, που έχει ταυτιστεί με τις γυναίκες, όπως είναι το κουτσομπολιό. Σκέψου ότι αυτές οι αντίστοιχες φράσεις ξαφνικά δεν χρησιμοποιούνται ως κοπλιμέντο, αλλά προσβλητικά και υποτιμητικά, ενώ συγχρόνως τον προτρέπουν να απομακρυνθεί από τις “θηλυκές” συμπεριφορές του. Όπως είπαμε και πάνω, λοιπόν, πεντακάθαρος σεξισμός.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο, φέρε στο μυαλό σου τις δύο εναλλακτικές επιδράσεις, που συχνά οι φράσεις αυτές έχουν στην ψυχολογία των ίδιων των γυναικών. “Είσαι αντράκι εσύ”. Από τη μία, μπορεί να έρθει η καταπίεση. Η γυναίκα ακούει σαν κοπλιμέντο τη συγκεκριμένη ατάκα και ξαφνικά φοβάται μην απογοητεύσει τον πομπό της. Έτσι, καταλήγει να καταπιέζει όποιο χαρακτηριστικό μπορεί να την κάνει να μην είναι αντράκι: δεν δείχνει συναισθηματισμούς, δεν βλέπει ρομαντικές ταινίες, δεν παραγγέλνει cocktail, δεν τολμά καν να υπονοήσει ότι βαριέται να παίξει video games. Άσχετα με το τι θέλει όντως να κάνει και τι όχι.
Από την άλλη, έρχεται ο εσωτερικευμένος μισογυνισμός. Συνήθως, έρχεται στη γυναίκα, που θα ακούσει ότι είναι αντράκι και όχι απλά δεν θα καταπιεστεί, αλλά θα κάνει αυτή την φράση την προσωπικότητά της. Η ίδια ξεκινά να βροντοφωνάζει ότι δεν είναι σαν τις άλλες, η ίδια θα κράξει άλλες γυναίκες, ακόμα και φίλες της, που άφησαν έναν χωρισμό να τις επηρεάζει ψυχικά, η ίδια θα κοροϊδέψει όποια γυναίκα δει να μπαίνει σε κομμωτήριο και τελικά η ίδια θα επικροτεί και θα σιγοντάρει πιθανές προβληματικές συμπεριφορές των αντρών φίλων της, αφού είναι “ένας από αυτούς”. Σχεδόν χωρίς να το καταλάβει, η ίδια μετατρέπεται στον σεξισμό, που βλάπτει και τη δική της ζωή, όσο “αντράκι” κι αν είναι.
Οπότε ας σταματήσουμε να λέμε στους ανθρώπους ότι είναι αντράκια ως κοπλιμέντα. Κι ας ξεκινήσουμε να αντιδράμε, όταν ως γυναίκες ακούμε να μάς κάνουν τέτοια “κοπλιμέντα”. Μεγάλο μέρος της πατριαρχίας βασίζεται στο οι γυναίκες να πειστούν ότι είναι μεταξύ τους αντίπαλες και πρέπει μία να στεφθεί καλύτερη από τις άλλες. Ας μην τού κάνουμε το χατίρι και το πιστέψουμε όντως.