Μού φαίνεται αρκετά περίεργο το 2020 να συζητάμε για την παρθενιά. Να συζητάμε βασικά για το αν αυτή καθορίζει με τον όποιον τρόπο έναν άνθρωπο. Διότι, ναι, όσο κι αν θέλουμε να θεωρούμε την εποχή μας προοδευτική, ακόμα κρίνουμε ή πιέζουμε ανθρώπους αναφορικά με την πρώτη σεξουαλική επαφή τους.
Μιλώντας για την παρθενιά
Δεν έχει σημασία το φύλο ή η σεξουαλικότητά σου. Αν έχεις αιδοίο, πιθανώς σου είπαν να μη βιαστείς να την “χάσεις” και ότι όσο την κρατάς τόσο πιο πολύτιμη γίνεται. Αν έχεις πέος, σου λένε να βιαστείς και σε κοιτάνε περίεργα αν τα χρόνια περνάνε από την ενηλικίωσή σου και είσαι ακόμα παρθένος. Αν είσαι LGBTQ+, όλο και κάποιος θα σου ανέλυσε το πώς η δική σου πρώτη φορά “δεν μετράει”, μιας και δεν έχεις κάνει το τάδε σεξουαλικό πράγμα. Και όχι όλα αυτά δεν τα ακούμε από τους μεγαλύτερους γονείς και παππούδες μας μόνο. Τα ακούμε από συνομηλίκους μας, από 30άρηδες, 20άρηδες ή ακόμα και νεότερους.
Το πόση σημασία δίνουμε ακόμα στην παρθενιά, φαίνεται ακόμα και στον τρόπο που μιλάμε για αυτήν. Αν το παρατηρήσεις, η μεγάλη πλειοψηφία δεν ρωτάει, για παράδειγμα, πότε είχες την πρώτη σου σεξουαλική επαφή. Ρωτάει, όμως, σε ποια ηλικία “έχασες” την παρθενιά σου. Δεν αντιμετωπίζουμε την πρώτη φορά που κάνει κάποιος σεξ ως μία ακόμα νέα εμπειρία στη ζωή του. Την αντιμετωπίζουμε περισσότερο ως κάτι που είχαμε και το χάσαμε. Ως κάτι που, για να μην το έχουμε πια, πάει να πει πως ηττηθήκαμε. Ως κάτι πολύτιμο, όπως είπαμε και πιο πάνω, που θα μάς λείψει. Ως κάτι που εγκαταλείψαμε στα χέρια ενός άλλου ανθρώπου και τώρα πρέπει να προσέξουμε μη τυχόν και μάς παρατήσει, γιατί τότε θα έχουμε χαραμίσει σε λάθος άνθρωπο την πολύτιμη παρθενιά μας. Βέβαια, τουλάχιστον πια δεν σε ρώτανε ποιος σε “χάλασε”.
Παρθενιά και οικογένεια
Η σημερινή συνέχιση της εμμονής γύρω από το concept της παρθενιάς φαντάζει αρκετά περίεργη σε κάποιους. Πώς γίνεται στην εποχή του internet, με τόση πληροφορία, να μένουμε κολλημένοι σε παλιακές ιδέες; Ειδικά, μάλιστα, όταν οι έφηβοι και νεαροί ενήλικες του σήμερα έχουν γεννηθεί σε αυτό το πληροφοριακό “καθεστώς”.
Η απάντηση είναι αρκετά απλή. Άσχετα με τις πληροφορίες και τις γνώσεις που μάς περιβάλλουν, η τοποθέτησή μας απέναντί τους εξαρτάται σημαντικά από τις γενικότερες αντιλήψεις και αρχές μας. Αυτές προκύπτουν πρώτα από το σπίτι μας και μετέπειτα από την σχολική εκπαίδευση. Για το πρώτο δεν μπορούμε να έχουμε μία καθολική άποψη, αφού οικογένεια με οικογένεια προφανώς διαφέρει. Μπορούμε μόνο να πούμε ότι το παιδί θα επηρεαστεί από το κατά πόσο οι γονείς μιλάνε ανοιχτά για τις δικές τους πρώτες φορές, από τα σχόλια που κάνουν για τη σεξουαλική ζωή άλλων ανθρώπων και από τις συμβουλές που τους δίνουν.
Παρθενιά και εκπαίδευση
Για την εκπαίδευση μπορούμε να έχουμε μία πιο συγκεκριμένη άποψη. Κατ’ αρχάς η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχουν μάθημα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Ανά κάποια χρόνια ακούμε ότι θα συμβεί, αλλά πάντα “μπλοκάρει” την τελευταία στιγμή. Μία πολύ μικρή συζήτηση γίνεται μόνο στο μάθημα της Βιολογίας όσον αφορά την προφύλαξη. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει σε όλα τα σχολεία και δεν γίνεται πάντα με τον σωστό τρόπο.
Για να είμαστε, όμως, ειλικρινείς, η ύπαρξη σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία δεν προϋποθέτει τη σωστή ενημέρωση. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμά των ΗΠΑ. Αν και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση υπάρχει χρόνια στο εκπαιδευτικό τους σύστημα, δεν είναι αναγκαστική σε όλες τις πολιτείες. Παράλληλα, δεν έχουν δοθεί σε όλες συγκεκριμένες “γραμμές” διδασκαλίας. Από τις 50, μόλις στις 9 οι εκπαιδευτικοί έχουν την οδηγία να μιλήσουν στα παιδιά για τη συναίνεση. Αντιθέτως, σε 28 έχουν την οδηγία οι εκπαιδευτικοί να προωθούν στα παιδιά την αποχή από το σεξ. Κι όταν μιλάς για αποχή, κατευθείαν αποκλείεις από την κουβέντα ζητήματα, όπως η παρθενιά.
Η παρθενιά ως κοινωνική κατασκευή
Στον αντίποδα των παραπάνω, έχουμε εκείνους -κυρίως από τις νεότερες γενιές- που υποστηρίζουν ότι η παρθενιά δεν υπάρχει, ότι είναι μία κοινωνική κατασκευή. Από τη μία, αυτή η άποψη ίσως είναι προτιμότερη. Δεν βάζει κανέναν στη διαδικασία να πιεστεί για τίποτα. Από την στιγμή που η παρθενιά δεν είναι κάτι πραγματικό, δεν χρειάζεται ούτε να βιαστούμε για την πρώτη μας φορά, ούτε να ντραπούμε αν αυτή ήρθε νωρίς. Απλά έγινε όταν μάς βγήκε να γίνει, χωρίς ταμπέλες και χωρίς να θεωρείται ένα τεράστιο γεγονός στη ζωή μας.
Από την άλλη, το να πούμε καθολικά ότι η παρθενιά δεν υπάρχει και η πρώτη φορά δεν έχει σημασία, περιορίζει μία άλλη μερίδα ανθρώπων. Για κάποιους η πρώτη τους φορά ήταν πράγματι ένα θεμελιακό σημείο της ζωής τους. Όχι γιατί ένιωσαν ότι έφυγε από πάνω τους η “ρετσινιά” του παρθένου, ούτε γιατί αισθάνονται ότι έχασαν κάτι σημαντικό. Έχει να κάνει πιο πολύ με το αίσθημα που τους “χάρισε” αυτή η στιγμή ή με τον άνθρωπο που την έζησαν. Δεν θεωρούν σημαντικό αυτό καθαυτό το σεξ, αλλά όσα δόμησαν αυτή την πρώτη εμπειρία. Το άτομο που επέλεξαν να την μοιραστούν, τον χώρο, την στιγμή, τα συναισθήματα.
Η παρθενιά είναι υποκειμενική
Η στάση μας απέναντι στην παρθενιά θα πρέπει να είναι η ίδια που προτείνω να έχουμε σε όλα τα πράγματα. Να μάς ενδιαφέρει μόνο η δικιά μας. Αν, δηλαδή, εσύ αντιμετωπίζεις την παρθενιά και την πρώτη σου φορά ως κάτι πολύ σημαντικό, καλά κάνεις. Υιοθέτησε αυτή σου την στάση στη δική σου σεξουαλική ζωή. Μην κρίνεις, όμως, και μην πιέζεις βάσει αυτής τους άλλους ανθρώπους. Κατά τον ίδιο τρόπο, αν εσύ θεωρείς την παρθενιά ως κάτι ανύπαρκτο ή ως μία κοινωνική κατασκευή, έχεις το ελεύθερο να πράξεις βάσει αυτού. Μην κοιτάς, όμως, υποτιμητικά εκείνους που αποφάσισαν να αντιμετωπίσουν την πρώτη τους φορά ως μία σημαντική στιγμή στη ζωή τους. Με άλλα λόγια, το concept της παρθενιάς είναι υποκειμενικό και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται.