Jean Paul Gaultier, John Galliano, Alexander McQueen. Τρεις σχεδιαστές που μέχρι πρότινος, πέρα από την δημιουργική τους ευφυΐα, είχαν άλλον ένα κοινό παρανομαστή. Ήρθαν στο προσκήνιο και καταξιώθηκαν κατά την δεκαετία του ’90. Εδώ και κάποιο καιρό ωστόσο τους δένει ένα ακόμα στοιχείο, που δεν είναι άλλο από το ότι οι συλλογές που σχεδίασαν σε εκείνη την δεκαετία εώς και τα early zeros, τα αρχειακά ή archival ρούχα τους με άλλα λόγια, αποτελούν αυτή την στιγμή πολύτιμα αποκτήματα στην second-hand αγορά. Είναι αλήθεια πως εδώ και κάποιες σεζόν, χάρη στην άνοδο της second-hand και vintage αγοράς αλλά και στην επαναφορά της αισθητικής των ’90ς και των early zeros στις πασαρέλες πολλών σχεδιαστών, τα κομμάτια των οίκων που μεσουρανούσαν εκείνη την περίοδο έχουν γίνει ανάρπαστα. Τόσο που πολλοί από αυτούς επανακυκλοφορούν είτε κάποιες από τις πρωτότυπες δημιουργίες τους, είτε εκσυγχρονισμένες εκδοχές τους, με τελευταίο παράδειγμα το πρώτο drop της νέας συλλογής του οίκου Jean Paul Gaultier, όπου είδαμε προσαρμογές της κλασσικής μαρινιέρας αλλά και του χαρακτηριστικού tatoo print. Ωστόσο, η συγκεκριμένη τάση μέχρι πρότινος δεν ήταν ακριβώς mainstream, άλλα μάλλον ένα ακόμα micro-trend. Γεγονός που ωστόσο εδώ και δυο χρόνια έχει αρχίσει να αλλάζει χάρη στην αγαπημένη πλατφόρμα της Gen Z, το Tik-Tok.
Courtesy of Jean Paul Gaultier
Ας ξεκινήσουμε όμως από τα βασικά. Μέχρι πρότινος οι μόνοι που είχαν μια σχετική πρόσβαση σε αρχειακά κομμάτια ήταν επαγγελματίες συλλέκτες, οι οποίοι λειτουργούσαν μέσω ενός κλειστού δικτύου επαφών, ενώ ταυτόχρονα το budget για το εν λόγω ¨χόμπυ” ήταν παρασάγγες υψηλότερο, ακριβώς λόγω αυτής της ελιτίστικης αγοραστικής μανιέρας.
Από την άλλη, εάν κάποιος δεν άνηκε σε αυτή την σκηνή, ή δεν ήθελε τα κομμάτια για εμπορικούς σκοπούς αλλά για προσωπική χρήση, είχε ως μόνη επιλογή να απευθυνθεί σε πλατφόρμες όπως το Ebay και το Etsy, χώρους δηλαδή που δεν εξειδικεύονται μόνο στην συγκεκριμένη αγορά και εξ’ ορισμού δεν διευκολύνουν ιδιαίτερα την εύρεση ανάλογων κομματιών. Στον αντίποδα όλων των παραπάνω, το Tik Tok χάρη στον πιο άμεσο και ευθύ τρόπο επικοινωνίας μεταξύ των χρηστών αλλά και στην ευκολία που προσφέρει το ίδιο το μέσο με την μορφή του βίντεο, επιτρέπει σε πολύ ευρύτερο κοινό να συμμετέχει σε αυτό το “κυνήγι θησαυρών”. Άλλο ένα στοιχείο το οποίο δίνει πλεονέκτημα στο Tik Tok είναι το ενσωματωμένο “κουμπί” της πλατφόρμας, η κατηγορία αναζήτησης For You, ένα εργαλείο που σου δείχνει λογαριασμούς ανάλογα με αυτούς που ακολουθείς ήδη. Με λίγα λόγια λοιπόν έχεις την δυνατότητα να βρεις γρήγορα και εύκολα χρήστες που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα με εσένα, όπως πχ η αρχειακή μόδα.
@rottenclosetryan Reply to @centrll The perfect summer staple. #prada #designer #archivefashion #grailed #grails #fyp #fashion #rickowens #rafsimons
Όλα τα παραπάνω λοιπόν έχουν ως αποτέλεσμα αυτή την στιγμή το tag #ArchiveFashion στο Tik Tok να έχει πάνω από 14 εκατομμύρια views. Πώς όμως έφτασε η συγκεκριμένη αγορά να γίνει από niche τόσο διαδεδομένη; Βασικό ρόλο στην άνοδο αυτού του trend στο Tik Tok έπαιξαν άτομα τα οποία ήδη ασχολούνταν με την αρχειακή μόδα και είχαν ήδη συλλέξει κάποια ή περισσότερα κομμάτια. Ανεβάζοντας λοιπόν βίντεο στα οποία φορούσαν τους συγκεκριμένους “θησαυρούς”, τράβηξαν την προσοχή πολλών ατόμων που είτε ασχολούνταν και οι ίδιοι με την συλλογή αρχειακών κομματιών, είτε απολαμβάνουν κάθε τι που έχει να κάνει με μόδα. Έτσι όλο και περισσότεροι λογαριασμοί ζητούσαν πληροφορίες από τους archival influencers, ας τους πούμε, για τα σπάνια τους αυτά αποκτήματα. Που τα βρήκαν, πόσο κοστίζουν κλπ.
@marlowetatiana TikTok took down the first time but this is EDUCATIONAL #archive #archivefashion #gaultier #mesh
Το αποτέλεσμα; Οι αρχειακοί θησαυροί δεν ήταν πια απλά το ρούχο που φορούσαν οι archival influencers στα βίντεό τους αλλά ο πρωταγωνιστής τους. Από παντού ξεκίνησαν να ξεπετάγονται βιντεάκια με το τάδε ή δείνα πολύτιμο απόκτημα και αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με αυτό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο λογαριασμός του Landon Annoni @landonsarchive, ο οποίος αυτή την στιγμή διατηρεί 94.000 followers. Όπως αναφέρει στο Refinery29, το βίντεο που είχε την μεγαλύτερη απήχηση ήταν αυτό στο οποίο φορούσε ρούχα από το video clip του τραγουδιού των BTS “Life Goes On”. “Οι φαν των BTS ξετρελάθηκαν που είχα αυτά τα ρούχα.” Η αρχειακή ντουλάπα του Landon παρ’ ότι περιέχει και κομμάτια οίκων, κατά βάση αποτελείται από εμφανίσεις μεγάλων μουσικών celebrity, γεγονός που διευρύνει το κοινό που τον παρακολουθεί, καθώς πέρα από το fashion crowd ελκύει και το fanbase των αντίστοιχων καλλιτεχνών.
@landonsarchive @bts_official_bighit outfit reveal😳#bts_official_bighit #btsarmy #btsxarmy #kpop #fyp #foryoupage #foryou #fashion #music #jhope #myjob #neontwin #f
Χάρη λοιπόν στη φύση της πλατφόρμας του Tik Tok αλλά και στους συλλέκτες αρχειακής μόδας “νέας γενιάς”, η συγκεκριμένη ενασχόληση γίνεται ολοένα και πιο mainstream με την καλή έννοια. Και αυτό δεν ευνοεί μόνο το engagement της δημοφιλούς εφαρμογής. Η αύξηση του ενδιαφέροντος των millenials αλλά και της Gen Z για την αρχειακή μόδα φέρει μαζί και άλλα θετικά. Αρχικά ως αποτέλεσμα αυτού, υπάρχουν όλο και περισσότεροι λογαριασμοί οι οποίοι προσφέρουν ενημερωτικό υλικό σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα και κατ’ επέκταση με την ιστορία της μόδας, κάνοντας την σχέση του κοινού με την εν λόγω βιομηχανία πιο ουσιαστική αντί για καθαρά εμπορική. Ταυτόχρονα δημιουργείται μια κοινότητα για τα άτομα με κοινά ενδιαφέροντα όπου μπορούν να επικοινωνούν ανοιχτά και να νιώθουν μέλος της ανεξαρτήτως background. Και το σημαντικότερο, χάρη σε αυτό το trend, άλλη μια “κλειστή” αγορά, που ανήκει στην ήδη ελιτίστικη βιομηχανία της μόδας, με έναν τρόπο ανοίγει στο ευρύ κοινό. Γεγονός που αποδεικνύει πως τα social media μπορούν, στην καλύτερή τους εκδοχή, να κάνουν την διαφορά.