Αν και η ζωή μας μοιάζει να επανέρχεται σιγά σιγά σε μια κανονικότητα που μοιάζει με αυτήν που είχαμε στην προ-Covid εποχή, δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι γύρω μας, ίσως κι εμείς οι ίδιοι, που νοιώθουμε έναν βαθμό απελπισίας. Λες κι ο αέρας έχει ξαφνικά λιγοστέψει, το ίδιο και οι επιλογές μας. Το αίσθημα αυτό της απαισιοδοξίας όμως είναι ένας από τους χειρότερους συμβούλους και μας οδηγεί σταθερά σε ένα μέρος σκοτεινό και βαθιά περιοριστικό.

Ευτυχώς όμως υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να ξεφύγουμε απ’ αυτό, με λίγη δύναμη και λίγη βοήθεια.

Υπάρχει η πιθανότητα ο εγκέφαλος μας να μας λέει ψέματα

Ο εγκέφαλός μας, που είναι ένα θαυμαστό όργανο, δουλεύει με δεδομένα και τα δεδομένα του τελευταίου ενάμισι χρόνου ήταν ζοφερά. Είναι λοιπόν πιθανό ο εγκέφαλός μας να προσπαθεί να μας πείσει ότι τα πράγματα είναι άσκημα και χωρίς καμιά ελπίδα, στην προσπάθειά του να μας προστατέψει από τα χειρότερα. Αυτό όμως δεν είναι απαραίτητα αλήθεια. Οι σκέψεις μας μπορεί να είναι υπερβολικές, σε μεγάλο βαθμό ανακριβείς ή ακόμα και τελείως λάθος. Έτσι δεν είναι καθόλου απίθανο να χαθούμε μέσα σε έναν φαύλο κύκλο μαυρίλας που μας δυσκολεύει να δούμε την κατάστασή μας καθαρά. Ως πρώτο βήμα λοιπόν, καλό θα είναι να ανοίξουμε λίγο το μυαλό μας και να σκεφτούμε ότι ίσως δεν είναι όλα μαύρα, αλλά το μυαλό μας τα βλέπει έτσι. Κάνοντας χώρο για την ελπίδα, μπορεί να την βοηθήσουμε να τρυπώσει μέσα μας και να φωτίσει λίγο τα σκοτάδια.

Επιχειρηματολογήστε προς το αντίθετο

Όταν νοιώθουμε απαισιόδοξοι ή ακόμα και απελπισμένοι, είτε από πραγματικές αιτίες όπως η εργασιακή ανασφάλεια, ή η μοναξιά, είτε από έναν αδιόρατο φόβο, είναι πολύ πιθανό να απαριθμούμε μέσα μας όλους τους πιθανούς λόγους για τους οποίους τα πράγματα θα παραμείνουν άσκημα για εμάς. Ας σταθούμε όμως μια στιγμή κι ας σκεφτούμε το αντίθετο. Ποια είναι τα στοιχεία που δείχνουν ότι όλα θα πάνε χάλια για εμάς; Ή πως θα το κάνουμε έτσι ώστε να συμβεί το αντίθετο;

Αν ξοδέψουμε λίγο χρόνο να σκεφτούμε τα πιθανά θετικά και καλά πράγματα που μπορεί να μας συμβούν, ανοίγουμε ταυτόχρονα τον εαυτό μας προς αυτήν την πιθανότητα και τους τρόπους που θα την κάνουμε να γίνει πραγματικότητα. Κι ενώ μπορεί όντως η κατάσταση να μην διορθωθεί θεαματικά, μπορεί τελικά να μην είναι όλα χάλια ή τόσο χάλια όσο φοβόμασταν. Επιχειρηματολογώντας προς το αντίθετο, μπορεί να δώσει λίγο χώρο στην ιδέα ότι ίσως κάτι μας εκπλήξει και πάει καλύτερα από όσο περιμέναμε.

Τι κερδίζουμε από την απαισιοδοξία;

Το να σκεφτούμε τι είναι τελικά αυτό που κερδίζουμε με το να είμαστε απαισιόδοξοι, μοιάζει παράξενο εκ πρώτης όψεως, είναι όμως μια άσκηση οικονομίας δυνάμεων και οι δυνάμεις μας είναι πολύτιμες για να τις σπαταλάμε, ιδιαίτερα όταν χρειαζόμαστε να βάλουμε τα δυνατά μας για να ξεφύγουμε από μια δυσάρεστη θέση. Αν μάλιστα το αναλύσουμε λίγο παραπάνω, ίσως να ανακαλύψουμε ότι με το να είμαστε απελπισμένοι προσπαθούμε να προστατευτούμε από πιθανές μεγαλύτερες απογοητεύσεις. Έτσι δημιουργούμε μια θέση για τον εαυτό μας στην οποία νοιώθουμε μεν χάλια, δεν λαμβάνουμε όμως μέτρα για το αντίθετο. Φαύλος κύκλος.

Τι θα κερδίσουμε προσπαθώντας να ξαναφέρουμε την ελπίδα στον τρόπο που σκεφτόμαστε;

Στον αντίποδα της παραπάνω πρακτικής, μπορούμε να σκεφτούμε τι ακριβώς θα κερδίσουμε αν αρχίσουμε να βάζουμε λίγο φως και ελπίδα στην σκέψη μας. Πως θα αλλάξει η ζωή μας; Θα αλλάξει ίσως η στάση μας απέναντί της;

Για παράδειγμα, αν ελπίζουμε για το καλύτερο, ίσως να αρχίσουμε να βγαίνουμε πιο συχνά έξω και να γνωρίσουμε καινούριους ανθρώπους. Ή να δοκιμάσουμε να αλλάξουμε δουλειά. Λένε ότι αν αλλάξεις την συμπεριφορά σου πρώτα, συχνά ακολουθούν και τα αισθήματά σου. Αν λοιπόν αρχίσουμε να φερόμαστε πιο αισιόδοξα, έχουμε μεγάλες πιθανότητες να αισθανθούμε και πιο αισιόδοξα.

Εξασκηθείτε στην επίλυση προβλημάτων

Η απαισιοδοξία είναι εξ ορισμού η πεποίθηση ότι  η ζωή μας δεν υπάρχει πιθανότητα να βελτιωθεί. Υπάρχει όμως πάντα κάτι που μπορούμε να κάνουμε, μια διαφορετική επιλογή για να λύσουμε το πρόβλημά μας ή να αλλάξουμε τον τρόπο που το αντιμετωπίζουμε εμείς οι ίδιοι. Ας ξοδέψουμε λίγο χρόνο σκεπτόμενοι νέες πιθανές προσεγγίσεις για την λύση του. Αυτό είναι πιθανό να γεννήσει μια νέα στρατηγική δράσης που θα μας οδηγήσει πιθανά σε ένα πιο ελπιδοφόρο σημείο. Αν το πρόβλημα αντικειμενικά δεν έχει λύση (όπως για παράδειγμα η αρρώστια κάποιου αγαπημένου μας προσώπου) ίσως να μπορέσουμε να αλλάξουμε λίγο τον τρόπο που εμείς νοιώθουμε απέναντι σε αυτό ξοδεύοντας περισσότερο ποιοτικό χρόνο μαζί του.

Μιλήστε σε κάποιον συγγενή ή φίλο σας

Προσπαθώντας να βρούμε κάποια λύση σε αυτό που μας βασανίζει, είναι πιθανό να κολλάμε στα ίδια και τα ίδια. Μιλώντας σε κάποιο πρόσωπο που γνωρίζουμε ότι μας αγαπάει πραγματικά, ίσως μας βοηθήσει περισσότερο απ’ ότι περιμένουμε. Όχι μόνο θα ξαλαφρώσουμε με την κουβέντα μας, αλλά μπορεί να βοηθηθούμε βλέποντας τα πράγματα από μια νέα οπτική γωνία, την δική του. Μπορεί επίσης να μας προσφερθεί βοήθεια ή μια νέα στρατηγική αντιμετώπισης την οποία δεν είχαμε σκεφτεί από μόνοι μας. Η ελπίδα συχνά έρχεται μέσα από τις στενές μας σχέσεις. Είναι γνωστό αυτό.

Αναπτύξτε ένα σχέδιο δράσης

Αφού λοιπόν εκτιμήσουμε την κατάστασή μας και καταλήξουμε στις ανάλογες ιδέες- είτε μόνοι μας, είτε με βοήθεια- δημιουργούμε ένα σχέδιο δράσης και αποφασίζουμε ποιο θα είναι το πρώτο μας βήμα. Ας έχουμε υπόψη μας ότι το πρώτο μας σχέδιο δράσης μπορεί να μην είναι επιτυχές, οπότε καλό θα είναι να έχουμε κι ένα δεύτερο για καλό και για κακό. Ας το αντιμετωπίσουμε ως ένα πείραμα και δική μας δουλειά είναι να κάνουμε τόσα πειράματα όσα μπορούμε ώσπου να ανακαλύψουμε πιο απ’ αυτά δουλεύει τελικά.

Αναλαμβάνουμε δράση

Μετά το σχέδιο, έρχεται φυσικά και η ανάλογη δράση. Είναι πλέον σαφές ότι η ελπίδα δεν έρχεται από μόνη της, επειδή απλά καθόμαστε με τα χέρια σταυρωμένα περιμένοντας την. Αντίθετα, την κερδίζουμε παλεύοντας για το αντίθετο. Με την νέα μας δύναμη, την στήριξη των αγαπημένων μας και το βλέμμα προς τα έξω, προχωράμε μπροστά.

Αναζητούμε επαγγελματική βοήθεια

Η απαισιοδοξία ή η απελπισία μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα κάποιας ψυχικής νόσου, όπως η κατάθλιψη. Αν νοιώθουμε έτσι λοιπόν για περισσότερο από δύο εβδομάδες ή ανησυχούμε για την ψυχική μας υγεία γενικότερα, πρέπει να μιλήσουμε με κάποιον ειδικό. Αυτός θα εκτιμήσει την κατάστασή μας και θα μας προτείνει τους τρόπους που θα την αντιμετωπίσουμε.

Ας έχουμε λοιπόν στο μυαλό μας ότι αν και τα πράγματα μπορεί κάποια στιγμή να φαίνονται μαύρα, δεν σημαίνει ότι είναι έτσι στα αλήθεια. Με λίγη βοήθεια και μια ελαφρά διαφορετική αντιμετώπιση, μπορεί να ανακαλύψουμε ότι μπορούν να βελτιωθούν κατά πολύ.

 

@oneofusgr

If you're here, you're one of us!