Ο Βarack Obama ήταν ο 44ος και πρώτος μαύρος πρόεδρος των ΗΠΑ, εξαιρετικά αγαπητός (και μισητός ταυτόχρονα) με εκατομμύρια θαυμαστές να περιμένουν εδώ και χρόνια την δική του οπτική γωνία και τις αφιλτράριστες σκέψεις του για υποθέσεις-κλειδιά κατά τη διάρκεια της θητείας του. Μετά από εξαιρετικά μεγάλο hype, το βιβλίο A Promised Land κυκλοφόρησε στις 17 Νοεμβρίου, με τον εκδοτικό οίκο Penguin Random House να έχει πιστέψει πολύ στην δύναμή του, καθώς η προκαταβολή που έχει κατατεθεί είναι 65 εκατομμύρια δολάρια. Και ποια είναι η καλύτερη εποχή για να εκδώσει κανείς ένα βιβλίο, αν όχι καταμεσής μίας πανδημίας στην οποία αναγκαζόμαστε να μείνουμε σπίτι μας; Και αφού έχει κερδίσει την προεδρία της χώρας ο πρώην Vice President σου;

Μία πολιτική και προσωπική ιστορία

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα The Atlantic είπε πως ήθελε να κάνει μία ειλικρινή απόδοση των γεγονότων κατά της διάρκεια της προεδρίας του. Πέραν του ότι θα μιλούσε για όλα  αυτά που συνέβησαν σε πολιτικό επίπεδο, ήθελε να καταγράψει και την δική του προσωπική εμπειρία, βοηθώντας έτσι τον κόσμο να καταλάβει πως το να είσαι πρόεδρος είναι μία δουλειά όπως όλες οι άλλες, αν αφαιρέσεις την λάμψη και τη σοβαρότητα της θέσης και της έκθεσης. Την δε αίσθηση του ανήκειν σε μία κοινότητα κατάφερε να την ημερώσει όταν κατάλαβε ότι πλέον είναι μέρος του τραίνου και όχι ο οδηγός του. Ο οδηγός είναι αυτό που αποκαλούμε “ζωή”.

Δεν χαϊδεύει τα αυτιά κανενός περιγράφοντας την αλλαγή στο κόμμα των Ρεπουμπλικάνων

Δε διστάζει καθόλου και θίγει αμέσως το θέμα που ξεκίνησε με την κατάληψη της θέσης από τον ίδιο. Είναι αυτό που ονομάζεται στα αμερικάνικα αγγλικά “birtherism” και αναφέρεται σε ένα συγκεκριμένο είδος ρατσιμού. Εν ολίγοις, αναφέρεται στο γεγονός ότι οι πολιτικοί του αντίπαλοι υποστήριξαν πως δεν έπρεπε να γίνει πρόεδρος λόγω του ότι δεν γεννήθηκε στην Αμερική, κάτι το οποίο διέψευσε επανειλημμένως. Προσθέτει πως μάλλον όλοι όσοι είδαν έναν μαύρο στον Λευκό οίκο τρόμαξαν καθώς είδαν να ταράζονται τα νερά της καθεστηκυίας τάξης και όλος αυτός ο ρατσισμός, η μισαλλοδοξία που ήρθε στο μέλλον συγκεντρώθηκαν στο σώμα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Ανέφερε συγκεκριμένα την Sarah Palin, πρώην κυβερνήτη της Αλάσκας, και τον πρώην γερουσιαστή και ρεπουμπλικάνο John McCain. Για τον τελευταίο είπε πως ούτε εκείνος μιλούσε με τα καλύτερα λόγια για τα ακροδεξιό κομμάτι των υποστηρικτών του και πως δεν άντεχε και τους “τρελούς” που ήταν μέρος του κόμματος.

Ο Joe Biden είναι “ευπρεπής, τίμιος και πιστός”

Μέσα στα απομνημονεύματά του αναφέρει και τον Joe Biden που επί Obama ήταν Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ. Τον περιγράφει ευπρεπή, τίμιο και πιστό, ότι νοιάζεται για τους απλούς ανθρώπους και ότι ο ίδιος μπορούσε να τον εμπιστευτεί αν κάτι πήγαινε στραβά. Δε δίστασε βέβαια να αναφερθεί και στα ελλατώματά του, τονίζοντας  πως αν ξεκινούσε μία ομιλία του, κανείς δεν ήξερε το πότε θα τελειώσει. Αλλά έδινε μία διαφορετική γνώμη στον Obama η οποία, πάντα σε συνδυασμό με το μάθημα που του έκανε περί αποφάσεων του Λευκού Οίκου και πώς αυτές επηρέαζαν τους Δημοκρατικούς γερουσιαστές, τον έκανε πολύτιμο συνεργάτη.

Μεταφορά εξουσίας από τον Bush στον Obama

Ο Obama αναπολεί εκείνες τις στιγμές ως πολύ ευχάριστες. Η κυβέρνηση Bush έκανε αυτές τις 11 εβδομάδες (στις οποίες η εξουσία θα άλλαζε χέρια πλέον) εύκολες και ομαλές για όλους. Οι εκπρόσωποι των γραφείων του έμαθαν ουσιαστικά την δουλειά στους επόμενους και δεν είχαν και πρόβλημα να αφήσουν τους καινούργιους να “λάμψουν” ενώ οι ίδιο κάθονταν στα παρασκήνια. Όσον αφορά για τις κόρες του Bush, που ήταν πλέον νεαρές ενήλικες, είπε πως έκαναν ένα τουρ στο Λευκό Οίκο για τις κόρες του και τους έδειξαν όλα τα ωραία σημεία του. Εκείνη τη στιγμή είπε από μέσα του πως θα κάνει ακριβώς το ίδιο και για τον επόμενο Πρόεδρο. Που να ήξερε.

Τα λάθη επί θητείας του

Τα απομνημονεύματά του δεν είναι γεμάτα μόνο με όλα τα καλά πράγματα που κατάφερε. Μέσα σε αυτά αναφέρει τα λάθη και τις αστοχίες και επικεντρώνεται στην αδυναμία του να περάσει τις μεταρρυθμίσεις περί του μεταναστευτικού, μιλώντας για αυτό το ζήτημα ως “ένα χάπι δύσκολο για να το καταπιεί”. Επιπλέον, αναφέρεται στην οικονομική δυσχέρεια που έπληξε τις ΗΠΑ – και όχι μόνο – το 2010, γεγονός που οδήγησε στο να χάσει τον έλεγχο στην Βουλή των Αντιπροσώπων. Θεώρησε πως ήταν ένα μεγάλο σφάλμα του, το ότι δεν κατάφερε να κυβερνήσει σωστά το έθνος, κάτι που στο παρελθόν είχε κάνει και ο Πρόεδρος Reagan.

Καλός στο μπάσκετ, όχι τόσο καλός με το αντίθετο φύλο

Αν πιστεύατε ότι δε θα έγραφε και κάτι για την προσωπική του ζωή, τότε είστε βαθιά γελασμένοι. Ούτε η παιδική του ηλικία δεν μένει στο σκοτάδι, τουλάχιστον όσα μας αφήνει να μάθουμε. Θεωρούσε τον μικρότερο εαυτό του “ψευδο-διανοούμενο”  που προσπαθούσε να “ρίξει” τις κοπέλες με το να διαβάζει Karl Marx. Βέβαια αυτή του η κίνηση δεν ευόδωσε ποτέ. Καταγράφει επίσης και το γεγονός που τον οδήγησε στο να κόψει το τσιγάρο, κάτι το οποίο προσπαθούσε να κάνει στην πρώτη θητεία του, αλλά δεν το κατάφερνε, καπνίζοντας περίπου στα δέκα τσιγάρα την ημέρα. Όταν η κόρη του, Malia, μύρισε την ανάσα του και αηδίασε είπε πως ήρθε η ώρα να το κόψει για τα καλά.

Η σχέση του με την Hilary Clinton

Ο ίδιος νίκησε την Hilary στον αγώνα για την διεκδίκηση της θέσης ως αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος. Θυμάται τον εκνευρισμό της όταν έχασε σε έναν μικρότερο διαγωνιζόμενο. Ο τρόπος με τον οποίο αντέδρασε αλλά και συμπεριφερόταν δεν του ήταν άγνωστος. Στο πρόσωπό της έβλεπε την μητέρα του και το πώς οι επιθέσεις που δέχονταν συνέχεια από το αντίθετο φύλο τις έκαναν αυτό που έγιναν, εξαιρετικά στρατηγικές προσωπικότητες. Παρόλα αυτά ήταν ο μόνος άνθρωπος που ο ίδιος θέλησε για Υπουργό Εξωτερικών και έτσι της έδωσε την θέση. Για αυτόν η Hilary είχε αυξημένη την αίσθηση της ευθύνης προς την χώρα της, ήταν πατριώτισσα και σε μία εποχή που οι εξωτερικές σχέσεις των ΗΠΑ κρέμονταν από μία κλωστή, η ίδια και οι διπλωματικές τις σχέσεις θα ήταν ό,τι προτιμότερο ως φάρμακο για την ίαση της κατάστασης.

Στέκεται στις δυσκολότερες μέρες του ως Πρόεδρος

Στις 17 Νοεμβρίου 2020 το Apple TV+ έκανε διαθέσιμο ένα ιδιαίτερο επεισόδιο του The Oprah Conversation με την Oprah να παίρνει συνέντευξη από τον Obama. Στο επεισόδιο μιλάνε για τα τραγικά γεγονότα που συνέβησαν στο δημοτικό σχολείο Sandy Hook, όπου πολλά ανήλικα παιδιά έχασαν την ζωή τους εξαιτίας πυροβολισμών στο κτήριο. Ήταν από τις λίγες φορές που έχουμε δει τον Obama να λυγίζει, δακρύζοντας στον πένθιμο λόγο που έπρεπε να βγάλει έπειτα. Το γεγονός ότι δεν πέρασε το νομοσχέδιό του στο γεμάτο Ρεπουμπλικάνους Κογκρέσο το 2013, τον έκανε να νιώσει περισσότερο νευριασμένος από ποτέ. Περιεχόμενο του νομοσχεδίου ήταν ουσιαστικά να καταργηθεί η κατοχή όπλων στρατιωτικής φύσεως, παραδείγματος χάριν τα ΑΚ-47 και ακόμα και σήμερα ο ίδιος είναι κατά της κατοχής όπλων και πληγωμένος από την αποτυχία του.

Έχει ακόμη ελπίδα για το μέλλον των ΗΠΑ

Παρόλο που έχουν συμβεί τόσα πολλά πράγματα στην Αμερική που φέρνουν τους πολίτες της σε σύγκρουση, ο ίδιος θεωρεί ότι απλά είναι μία επόμενη συνέπεια των γεγονότων στον κόσμο. Θεωρεί ότι με το τέλος αυτής της πανδημίας, ο κόσμος θα είναι πιο ελεύθερος να ζήσει και να σκεφτεί ξανά. Πιστεύει ότι μέσα από όλες τις συγκρούσεις μεταξύ τάξεων και κάθε διαφορετικής κουλτούρας, το αμερικάνικο έθνος θα μάθει να ζει αρμονικά σε μία δημοκρατία που στηρίχτηκε πάνω σε ακριβώς σε αυτό, στο διαφορετικό.

Οι πρώιμες κριτικές για το βιβλίο του

Αν και έχουν ειπωθεί καλά λόγια για το συγκεκριμένο βιβλίο, οι κριτικοί δεν θεωρούνφυσικά ότι είναι και τέλειο. Συγκεκριμένα ο Chimamanda Ngozi Adichie επαινεί τον Obama για τον τρόπο γραφής του του καθώς και για τον τρόπο που παρουσιάζει εξονυχιστικά τις λεπτομέρειες της προεδρίας του και του τί συνέβαινε στον Λευκό Οίκο. Αυτό που θεωρεί ως σφάλμα του Obama στο βιβλίο ο Adichie είναι ο τρόπος που εκφράζεται το συναίσθημα. Πιο συγκεκριμένα, ο τρόπος που δεν εκφράζεται. Σύμφωνα με τον κριτικό του βιβλίου, ένα πράγμα είναι αυτό που προσφέρουν τα σωστά απομνημονεύματα: πραγματική, προσωπική αποκάλυψη. Μάλλον φοβούμενος την συναισθηματική υπερβολή, ο Obama κράτησε σε ένα μεγάλο βαθμό “καθώς πρέπει” τα συναισθήματά του. Κανένας δεν μαθαίνει για το πώς τον έκανε να νιώσει ή πως τον άλλαξαν τα εμπόδια που του έβαζαν στο δρόμο οι Ρεπουμπλικάνοι.

Παράπονο του Adichie αποτελεί και ο τρόπος με τον οποίο ο Obama μιλάει για την “φυλή”, δηλαδή, σαν να ξέρει ότι πρόκειται να το διαβάσει κάποιος που προσβάλλεται σχετικά εύκολα. Θεωρεί πως θα ήταν καλύτερα να μιλάει πιο ελεύθερα για ένα τόσο περίπλοκο θέμα χωρίς να σκέφτεται επακριβώς το τι θα πει εν συνεχεία. Θα ήταν ένα πιο ειλικρινές βιβλίο για τον ίδιο και δε θα φαινόταν ούτε στο ελάχιστο ότι αποξενώνει τους λευκούς Αμερικάνους από την συζήτηση.

Κάποια στιγμή στο μέλλον, ο Barack Obama θα κυκλοφορήσει και το δεύτερο βιβλίο του που θα αποτελεί συνέχεια τον απομνημονευμάτων του. Ποιος ξέρει; Μπορεί να ακούσει κάποιες από τις κριτικές που του έγιναν και στο δεύτερο μέρος να μας δώσει αυτό που θέλουμε όλοι: αληθινή αποκάλυψη του εαυτού και μία πιο ωμή συζήτηση περί φυλής.

@oneofusgr

If you're here, you're one of us!