Δυστυχώς, σνομπ ανθρώπους θα συναντήσεις σχεδόν σε όλους τους τομείς της ζωής. Υπάρχουν οι σνομπ, που θα σε πρήξουν για το πώς αυτοί δεν χρησιμοποιούν το Instagram, γιατί ρίχνει το νοητικό τους επίπεδο και τους αποσπά από πραγματικά σημαντικά πράγματα. Υπάρχουν οι σνομπ, που θα σου βγάλουν ολόκληρη ομιλία για όλους τους λόγους, που δεν θα έπρεπε να βλέπεις ταινίες της Marvel, αλλά μόνο Martin Scorsese. Υπάρχουν οι σνομπ, που θα υπογραμμίσουν ότι η μόνη αληθινή μουσική είναι η jazz, η κλασική, άντε και η παλιά ροκ, και όχι η Taylor Swift ή η Lizzo. Υπάρχουν, φυσικά, οι σνομπ που θα εναποθέσουν όλους τους λόγους, που ο δικός τους επαγγελματικός χώρος της πληροφορικής αποτελεί κοινωνικό έργο, σε αντίθεση με τον δικό σου, που οι ίδιοι θεωρούν χόμπι και ότι θα μπορούσε να ανταπεξέλθει σε αυτόν και ένα 5χρονο.
Ο ευρύτερος χώρος των βιβλιόφιλων ίσως έχει τους περισσότερους σνομπ απ’ όλους. Ο λόγος είναι μάλλον ότι για χρόνια τα βιβλία θεωρούνταν προνόμιο και απόλαυση πολύ συγκεκριμένων ανθρώπων, που συνήθως ανήκαν σε κάποια ακαδημαϊκή ελίτ. Αυτό στον 21ο αιώνα έχει αλλάξει, αλλά κάποιοι δεν θέλουν να το δεχτούν. Θέλουν να συνεχίσουν να προσποιούνται ότι ανήκουν σε μία κλειστή ελίτ διανοούμενων. Και, προφανώς, για να νιώθουν ελίτ, πρέπει να υπάρχουν και πλεμπαίοι. Παλιότερα θα έβαζαν στην κατηγορία της πλέμπας όσους πολύ απλά δεν διάβαζαν βιβλία. Αυτοί, όμως, πλέον να είναι αρκετά λιγότεροι. Έτσι, έκαναν μία μετατόπιση και αποφάσισαν να εντάξουν πλέον στην πλέμπα όσους διαβάζουν οτιδήποτε δεν εμπίπτει στα δικά τους γούστα.
Μερικά παραδείγματα του σνομπ των βιβλίων; Θα σου πει πως ό,τι έχει γραφτεί μετά τα τελευταία 50 χρόνια δεν είναι άξιο να ονομάζεται βιβλίο. Θα γελάσει ειρωνικα όταν του πεις ότι αυτή την περίοδο διαβάζεις κάποιο βιβλίο που ανήκει στην κατηγορία chick lit. Θα σου πει ότι δεν είσαι πραγματικός βιβλιόφιλος αν δεν έχεις διαβάσει όλα τα βιβλία της λίστας, που ο ίδιος έχει γράψει, με τα καλύτερα βιβλία όλων των εποχών. Αν τύχει και έχεις διαβάσει κάτι εντός του γούστου του, θα προσπαθήσει να σε υποτιμήσει, “αποδεικνύοντας” πόσο δεν το κατανόησες.
Ίσως να έχεις ήδη συναντήσει έναν τέτοιον άνθρωπο. Ή ίσως να πλησιάζει η στιγμή και να μην το ξέρεις ακόμα. Σε κάθε περίπτωση, εμείς θα σε βοηθήσουμε να τον αντιμετωπίσεις όταν βρεθεί στον δρόμο σου.
Μην του αφήσεις τον έλεγχο της συζήτησης
9 στις 10 φορές, ο συγκεκριμένος σνομπ θα σε διακόψει την ώρα που μιλάς, άσχετα με το αν μίλαγες καν μαζί του. Μην τον αφήσεις να σου πάρει τον αέρα. Σταμάτησέ τον ενώ μιλάει και πες του ότι σε διέκοψε και δεν είχες τελειώσει αυτό που έλεγες. Αν δεν καταφέρεις να τον σταματήσεις, απλά άφησέ τον να τελειώσει αυτό που λέει και μετά άλλαξε εντελώς θέμα συζήτησης, αγνοώντας εντελώς ό,τι κι αν είπε.
Παίξ’ το χαζός
Αυτό λειτουργεί σε πολλά πράγματα σε αυτή τη ζωή. Για παράδειγμα, αν κάποιος σου πει ένα σεξιστικό ή ρατσιστικό αστείο, αντί να μπεις σε αντιπαράθεση μαζί του, θα είναι πολύ πιο αποτελεσματικό να του πεις ότι δεν το έπιασες και ότι θες να στο εξηγήσει. Έτσι πρέπει να πράξεις και τώρα. Ας πούμε ότι αρχίζει και υπονομεύει ένα συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος. Προσποιήσου ότι δεν το έχεις διαβάσει ποτέ και ζήτα να σου εξηγήσει ακριβώς τον λόγο που το θεωρεί τόσο χάλια. Ή, σε περίπτωση που αρχίσει να λέει συγκεκριμένα για ένα βιβλίο, ρώτα τον πώς ξέρει ότι είναι χαζό αν δεν το έχει διαβάσει.
Εξήγησέ του ότι δημοφιλές δεν σημαίνει και κακό
Μία κλασική ρητορική των βιβλιοσνόμπ είναι να απαξιώνουν οτιδήποτε είναι δημοφιλές ή/και προμοτάρεται σε ένα ευρύτερο κοινό, πέραν των βαριά βιβλιόφιλων. Η συζήτηση μπορεί να λήξει γρήγορα με μία απλή υπενθύμιση. Ότι ο William Shakespeare στην εποχή του θεωρούταν ένας κοινός θνητός (για κάποιους παρακατιανός) και τα έργα του ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή κυρίως στην εργατική φτωχή τάξη.
Ακολούθησε την τακτική του
Ακούγεται ανώριμο; Ναι. Και είναι κάπως. Κάποιοι άνθρωποι, όμως, δεν καταλαβαίνουν διαφορετικά. Άρχισε, λοιπόν, να τον τρελαίνεις. Παραληρεί, ας πούμε, για το ότι δεν αξίζει να διαβάζεις τίποτα πέρα από Νίτσε και Γκαίτε; Απάντησε κάπως έτσι: “Γκαίτε; Ακόμα τον διαβάζεις, ε; Χαριτωμένο. Εγώ ασχολήθηκα μαζί του κάπου στην εφηβεία μου, αφότου πέρασα την Harry Potter φάση μου. Υποθέτω δεν έχουμε όλοι τις ίδιες ταχύτητες. Εγώ τώρα έχω στραφεί σε πιο καινοτόμα και ριζοσπαστικά λογοτεχνικά είδη, όπως η Cli-Fi. Διαβάζεις Cli-Fi, έτσι;”.
Γύρνα το στο χιούμορ
Όσο μιλάει ο σνομπ, μάλλον φαντάζεσαι να του ρίχνεις μία ωραιότατη μπουνιά στη μούρη ή να αρχίζεις να του φωνάζεις για το πόσο λάθος είναι. Μην το κάνεις, όμως. Η χαρά του σνομπ είναι ακριβώς να σε νευριάσει και να του πας κόντρα, ώστε να αναλύσει ακόμα περισσότερο την άποψή του και να σε υπονομεύσει. Προσποιήσου, λοιπόν, ότι θεωρείς ότι κάνει πλάκα, γέλα και υπογράμμισε κάτι τύπου “Φαντάσου όντως κάποιος να με προσέβαλε για τα βιβλία που διαβάζω”.
Δείξε ενθουσιασμό για το γούστο σου
Όπως είπαμε, ο σνομπ περιμένει να πάρει χαρά από τον εκνευρισμό σου. Τι θα τον αποσυντονίσει; Να απαντήσεις με ενθουσιασμό. Μην προσπαθήσεις να τον πείσεις ότι το βιβλίο που διαβάζεις δεν είναι σκουπίδι. Απλά συμφώνησε ότι με κάποιον τρόπο είναι, αλλά εσύ και πάλι το λατρεύεις. Προφανώς και άρχισε να απαριθμείς όλους τους λόγους έναν προς έναν. Θα μπερδευτεί, δεν θα ξέρει πώς να αντιδράσει και θα σε αφήσει ήσυχο.
Πες τον ξεκάθαρα προκατειλημμένο
Ναι, υπάρχουν οι σνομπ που απλά δεν τους αρέσει ένα συγκεκριμένο είδος, όπως η επιστημονική φαντασία με εξωγήινους ή οτιδήποτε έχει γίνει κινηματογραφικό franchise. Υπάρχουν, όμως, και εκείνοι που θεωρούν ότι τα ακουστικά βιβλία δεν είναι βιβλία και πρέπει να καταργηθούν, ότι οτιδήποτε δεν είναι γραμμένο στα ελληνικά είναι σκουπίδι και ότι δεν υπάρχει λόγος ύπαρξης της LGBTQIA+ λογοτεχνίας. Εδώ δεν θέλει πολλή συζήτηση. Απλά κοίτα τον καλά μέσα στα μάτια και με καθαρή και αποφασιστική φωνή δήλωσέ του ότι είναι προκατειλημμένος και ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι σε αυτόν τον πλανήτη εκτός από τον ίδιο.
Πες του πόσο λυπάσαι για εκείνον
Μην του δείξεις θυμό ή ενόχληση. Δείξ΄ του συμπόνια και λύπηση. Έχει πρόβλημα με την επιστημονική φαντασία; Πες του πόσο λυπάσαι που δεν έχει αρκετή φαντασία ώστε να εκτιμήσει το είδος. Δεν του αρέσει οτιδήποτε περιλαμβάνει ρομαντική ιστορία; Δείξε συμπόνια, που δεν έχει γνωρίσει την αγάπη στη ζωή του. Ειρωνεύεται όποιον διαβάζει από tablet; Προσφέρσου, με βλέμμα κατανόησης, να τον βοηθήσεις να μάθει να το χειρίζεται.
Πες του ξεκάθαρα ότι είναι αγενής
Έχουμε μάθει ότι δεν είναι σωστό να λέμε κάποιον αγενή μέσα στα μούτρα του, γιατί θεωρείται αγένεια. Είναι πραγματικά σωστό, όμως, αυτό; Αν αρχίζαμε να λέμε στους ανθρώπους ότι είναι αγενείς θα είχαμε περισσότερες πιθανότητες να μην είναι τόσο, απλά και μόνο γιατί θα φοβούνταν το κράξιμο. Οπότε μπορείς πολύ απλά να γυρίσεις και να του πεις ότι είναι αγενής, ότι αυτό που κάνει είναι σνομπισμός, ότι τα γούστα είναι υποκειμενικά και δεν ενδιαφέρεσαι να μετατρέψεις τα δικά σου σε θέμα debate και ότι δεν εκτιμάς τον τρόπο του.
