Πολλές φορές έχει γίνει συζήτηση για το πώς στη διάρκεια ενός reality η εκάστοτε παραγωγή ελέγχει πλήρως την εικόνα των παικτών, που βγαίνει προς τα έξω. Κατανοητό. Έχουν υπογράψει ένα συμβόλαιο, που το επιτρέπει, και υποθετικά πλέον όλοι έχουμε καταλάβει πως ό,τι εμφανίζεται στην οθόνη μας έχει περάσει από το πολλαπλό φιλτράρισμα του μοντάζ και ενός σεναρίου, που έχει αποφασιστεί από τους αρμόδιους. Εξάλλου, της παραγωγής είναι η εκπομπή-προϊόν, οπότε έχει δικαίωμα να το πλασάρει όπως θέλει για τους σκοπούς της, στα πλαίσια πάντα των γραμμών του ΕΣΡ.
Τι γίνεται, όμως, με το μετά; Εδώ και κάποια χρόνια έχει γίνει γνωστό πως οι παίκτες των realities υπογράφουν συμβόλαια, μεταξύ άλλων με τον όρο για ένα διάστημα μετά την αποχώρησή τους να μη συνεργαστούν με άλλες εταιρείες παραγωγής ή κανάλια και να αφήσουν τον πλήρη έλεγχο της εικόνας τους στην παραγωγή ή το κανάλι του εκάστοτε reality. Και δεν μιλάμε για ένα αμελητέο διάστημα. Για παράδειγμα, μία τρίμηνη περίοδος θα ήταν κατανοητή, έτσι ώστε οι παίκτες να κάνουν τις πρώτες τους δηλώσεις και εμφανίσεις προς όφελος της παραγωγής του reality. Ωστόσο, δεν μιλάμε μόνο για ένα τρίμηνο.
Τον Δεκέμβριο του 2019, η Μέγκι Ντρίο αποκάλυψε στο TV Έθνος ότι μετά το Greece’s Next Top Model οι διαγωνιζόμενοι είναι δεσμευμένοι από το Star για έναν ολόκληρο χρόνο. Το 2020 αποκαλύφθηκε στην εκπομπή Ευτυχείτε ότι το ίδιο διάστημα ισχύει και για τους διαγωνιζόμενους του MasterChef. Τον περασμένο Απρίλιο η εκπομπή Happy Day αποκάλυψε ότι η Acun Medya, εταιρεία παραγωγής του Survivor, δεσμεύει τους διαγωνιζόμενους για έξι μήνες μετά την αποχώρησή τους. Ωστόσο, τον Οκτώβριο, ο Τζέιμς Καφετζής δήλωσε στο Χαμογέλα και Πάλι! ότι τον έβαλαν να υπογράψει συμβόλαιο, που τον δεσμεύει για μία τριετία.
Υποθέτω μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι μισός και ένας χρόνος και μία τριετία(!) είναι αρκετά μεγάλες περίοδοι. Ειδικά αν μιλάμε για πρόσωπα, που μετά το εκάστοτε reality επιθυμούν να εξαργυρώσουν τη νέα ή παραπάνω διασημότητά τους. Γιατί; Διότι ρεαλιστικά μιλώντας, μέσα σε έξι με δώδεκα μήνες -και προφανώς τρία χρόνια- ένα νέο reality θα έχει κυκλοφορήσει και οι παίκτες του προηγούμενου θα έχουν ξεκινήσει να εξαφανίζονται από τις μνήμες σχεδόν στο 100%. Φυσικά, δεν θα τους ξεχνάγαμε το ίδιο εύκολα, αν στο μεσοδιάστημα τούς είχαμε δει ως μέλη κάποιας εκπομπής ή να διαγωνίζονται πλέον σε ένα νέο reality ή τηλεπαιχνίδι.
Γιατί, λοιπόν, οι παραγωγές δεσμεύουν για τόσο μεγάλα διαστήματα τους διαγωνιζόμενους; Από τη μία, η απάντηση θα μπορούσε να είναι, για να τους εκμεταλλευτεί η ίδια. Όχι μόνο σε επίπεδο συνεντεύξεων, αλλά και σε θέσεις παρουσίασης ή πάνελ σε επόμενα δικά της προγράμματα. Ωστόσο, ξέρουμε πολύ καλά ότι αυτό δεν συμβαίνει για την πλειοψηφία των διαγωνιζόμενων. Αντιθέτως, τους περισσότερους απλά τούς κρατάνε στην άκρη και απλά τούς κόβουν τον δρόμο. Ο λόγος; Απλός. Οι εταιρείες παραγωγής και τα κανάλια είναι επιχειρήσεις. Δεν θέλουν, λοιπόν, ο ανταγωνισμός να επωφεληθεί από το δικό τους δημιούργημα (γιατί ως δημιουργήματά τους αντιμετωπίζουν τους παίκτες). Παράλληλα, υπάρχει πάντα η πιθανότητα μίας πιο συγκεκριμένης ατζέντας, που θέλει να προωθήσει ένα παίκτη και να “θάψει” έναν άλλον.
Να πούμε ότι αποδεδειγμένα πλέον ο συγκεκριμένος όρος δεν είναι απλά ψιλά γράμματα ή αποκλειστικά εκφοβιστικός. Στο παρελθόν, έχουμε ακούσει τον Γιώργο Λασκαρίδη (πρώην παίκτης MasterChef) να αναφέρει ότι δεν αποδέχτηκε την επαγγελματική πρόταση του Dot., ενώ το ήθελε, επειδή του το απαγόρευσε το Star. Στα πιο πρόσφατα, o Τζέιμς Καφετζής τόλμησε να συμμετάσχει στο Just the 2 of Us από το φθινόπωρο, προφανώς πριν το τέλος της τριετίας που είχε υπογράψει με την Acun Medya. Το αποτέλεσμα; Τον Οκτώβριο έφτασε στα χέρια του εξώδικο από την εταιρεία παραγωγής, με το οποίο τον προειδοποιούσαν ότι θα χρειαστεί να δώσει το ποσό των 100.000 ευρώ. Τώρα, αποκάλυψε ότι πριν μερικές μέρες του έκαναν πλέον κανονική αγωγή, με την οποία του ζητούν τα 100.000 ευρώ, συν τους τόκους και τα έξοδα δικηγόρου. Μάλιστα, ο ίδιος υποστηρίζει ότι προφορικά, όταν υπέγραφε, τού είχαν πει ότι θα υπήρχε πρόβλημα μόνο αν συμμετείχε σε κάποιο αντίστοιχο του Survivor πρόγραμμα, όπως είναι η Φάρμα.
Σε κάθε περίπτωση, οι διαγωνιζόμενοι έχουν υπογράψει κάτι συγκεκριμένο και νομικά πρέπει είτε να το τηρήσουν είτε να προσπαθήσουν να αποδεσμευτούν από αυτό με τη βοήθεια δικηγόρων. Συμφωνούμε με την συγκεκριμένη πρακτική των εταιρειών παραγωγής; Ξεκάθαρα όχι. Ο χρόνος δέσμευσης των διαγωνιζόμενων είναι σαφώς πολύ μεγαλύτερος από αυτόν, που όντως θα χρειαζόταν, ενώ πολλές φορές ο συγκεκριμένος όρος μοιάζει να χρησιμοποιείται σχεδόν εκδικητικά (τουλάχιστον σε περιπτώσεις, όπως του Τζέιμς Καφετζή, που αποχώρησε οικειοθελώς από το Survivor και κατέκρινε την παραγωγή, αυτή την αίσθηση παίρνουμε). Από εκεί και πέρα, μιλάμε για οικονομικούς οργανισμούς, με συγκεκριμένα συμφέροντα. Και έχουμε μάθει πια ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ηθικοί φραγμοί δεν τους ενδιαφέρουν ιδιαίτερα όταν στη μέση μπαίνει το θέμα του κέρδους.
