Τον τελευταίο χρόνο και ειδικά περισσότερο τους τελευταίους μήνες, ακούμε όλο και πιο συχνά για τις ρατσιστικές επιθέσεις εναντίον των Ασιατών. Ο κορωνοϊός φαίνεται να τους έβαλε στο στόχαστρο, κυρίως στις ΗΠΑ, όπου ο πρώην πρόεδρος, Donald Trump, φρόντιζε να αναφέρεται όσο πιο συχνά γίνεται στον ιό ως “κινέζικο ιό” και “kung flu”. Και δεν μιλάμε μόνο για περιστατικά έντονης λεκτικής βίας. Ασιάτες, κυρίως μεγάλης ηλικίας, έχουν πέσει θύματα σωματικής βίας, με κάποιους από αυτούς να έχουν τόσο σοβαρά τραύματα, ώστε τελικά να μην καταφέρουν να κρατηθούν στη ζωή. Το αποκορύφωμα ήρθε πριν μερικές μέρες, όταν ένας άντρας μπήκε με όπλο σε τρία διαφορετικά σπα της Ατλάντα και σκότωσε έξι Ασιάτισσες.  

Τα περιστατικά είναι τρομαχτικά, καταδικαστέα, αποτροπιαστικά. Γιατί εντυπωσιαζόμαστε, όμως, τόσο από το μίσος που δέχονται “ξαφνικά” οι Ασιάτες; Στην τελική, μία ολόκληρη βιομηχανία χτίζει εδώ και χρόνια γελοία και προσβλητικά στερεότυπα εναντίον τους και σχεδόν διαγράφει την ύπαρξη τους από τις συνειδήσεις των ανθρώπων. Ποια βιομηχανία είναι αυτή; Φυσικά, του Hollywood 

Οι Ασιάτες ρόλοι είναι πολύ λευκοί 

Πριν πιάσουμε το πώς ο κινηματογράφος και η τηλεόραση έχουν απεικονίσει τους Ασιάτες ανά τα χρόνια, θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν πράγματι γενικά τους έχει απεικονίσει. Μία από τις πιο συχνές τακτικές της βιομηχανίες είναι να παίρνει χαρακτήρες, που δηλώνουν Ασιάτες, και να τους αναθέτει σε λευκούς ηθοποιούς.  

Και δεν μιλάμε για παραγωγές των 60s, όπως το Breakfast at Tiffany’s. Μόλις το 2015, η Emma Stone υποδύθηκε στο Aloha μία γυναίκα 1/3 Χαβανέζα, 1/3 Κινέζα και 1/3 Σουηδέζα, με άλλα λόγια μία γυναίκα κατά τα 2/3 με ασιατικές ρίζες. Η ίδια ηθοποιός τέσσερα χρόνια αργότερα ζήτησε συγγνώμη που δέχτηκε τον ρόλο. Ακόμα πιο πρόσφατα, το 2017, η Scarlett Johansson έπαιξε μία χαρακτήρα ιαπωνικής καταγωγής στο Ghost in the Shell. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι ο συγγραφέας του Crazy Rich AsiansKevin Kwan, έχει δηλώσει ότι ένας παραγωγός του είχε ζητήσει να αντικαταστήσει την Ασιάτισσα πρωταγωνίστρια και να βάλει στη θέση της μία λευκή. 

Τα βασικά προβλήματα με αυτή την πρακτική; Από τη μία, Ασιάτες ηθοποιοί χάνουν δουλειές, στις οποίες κανονικά θα έπρεπε να έχουν την αποκλειστικότητα. Κατά συνέπεια μένουν για μεγάλα διαστήματα χωρίς ένα καλό εισόδημα, αλλά και δυσκολεύονται στο να γίνουν πιο γνωστοί και να χτίσουν ένα όνομα στη βιομηχανία. Από την άλλη, κατά έναν τρόπο διαγράφεται η “ύπαρξή” τους. Όσο κακό κι αν είναι, οι τέχνες και ιδιαίτερα η pop culture δίνουν γραμμή για το πού πρέπει να κοιτάξουμε σε κάθε επίπεδο. Κρύβοντας τους Ασιάτες, κάνει τον κόσμο να τους βλέπει ως κάποιο σπάνιο ανθρώπινο είδος που δεν αξίζει της ίδιας μεταχείρισης και σεβασμού με τους υπόλοιπους.  

Τα ρατσιστικά στερεότυπα ως αστεία 

Κάποια στιγμή οι επαγγελματίες της κωμωδίας θα πρέπει να καταλάβουν ότι αν είναι πραγματικά καλοί στη δουλειά τους, τότε μπορούν να την κάνουν και χωρίς να προσβάλουν τους άλλους ανθρώπους. Για την ώρα δεν τα πηγαίνουν πολύ καλά.  

Είναι αμέτρητες ίσως οι σειρές που σε κάποιο σημείο τους έχουν αποφασίσει να πετάξουν ένα ασιατικό στερεότυπο ως αστείο. Και πίστεψέ μας, τα περισσότερα από αυτά, εκτός από ρατσιστικά, δεν είναι καλύτερα από κάτι που θα σκεφτόταν ένα πεντάχρονο. Για παράδειγμα, το How I Met Your Mother είχε κοροϊδέψει τα ασιατικά ονόματα, βάζοντας τον Ted να περάσει για ψεύτικο το όνομα μίας φοιτήτριας με το όνομα Cook Pu. Σε περίπτωση που δεν έπιασες το “ευφυές” του πράγματος, ακούγεται το ίδιο με το “cook poo”, που μεταφράζεται ως “μαγειρεύω κόπρανα”. Μάλιστα, ενώ εκείνος είχε τύψεις για το λάθος του, η σειρά έβαλε την υπόλοιπη παρέα να συνεχίσει να κάνει αστεία σχετικά με κόπρανα.  

Και ενώ θα μπορούσαμε να αναφέρουμε δεκάδες ακόμα παραδείγματα, θα μείνουμε στο πιο τρανταχτό. Η animation σειρά Family Guy έχει φροντίσει να κάνει σχεδόν σταθερό σεναριακό της κομμάτι τα ρατσιστικά “αστεία” για τους Ασιάτες. Έχουμε δει χαρακτήρα να λέει ότι του αρέσουν τα κουνέλια, γιατί όταν τους τραβάς τα αφτιά, τα μάτια τους γίνονται σχιστά και μοιάζουν με Ασιάτες. Έχουμε δει τον πρωταγωνιστή, Peter, να λέει ότι θέλει να κάνει ασιατικό εστιατόριο, για να φωνάζει στους πελάτες που μπαίνουν χωρίς λόγω, κοροϊδεύοντας τον τρόπο ομιλίας των Ασιατών. Έχουμε δει τον θεό να παρουσιάζει σε ένα συμβούλιο λευκών αντρών ένα Ασιάτη, λέγοντας ότι είναι πολύ έξυπνος, είναι άτριχος και έχει μικρό πέος. Έχουμε δει σκηνή για το πώς είναι μία ιαπωνική οικογένεια, όπου βλέπουμε την κόρη να κάνει χαρακίρι για να ευχαριστήσει τον πατέρα της, τη γυναίκα να φέρνει φαγητό “για να τιμήσει το πέος” του άντρα της και τον τελευταίο να τη βαράει και αυτή να μην αντιδράει και απλά να γελάει.  

Το χειρότερο με όλα τα παραπάνω; Είναι τρομερά πιθανό η μεγάλη πλειοψηφία να τα δει, να γελάσει και πραγματικά να μην βρει κάτι κακό σε αυτά. Και ο λόγος είναι γιατί τέτοια ρατσιστικά “αστεία” γίνονται σε μεγάλη ποσότητα στην τηλεοπτική και κινηματογραφική βιομηχανία χωρίς καμία αντίδραση. Το αποτέλεσμα είναι μία σημαντική μερίδα του κόσμου να θεωρεί τα ρατσιστικά στερεότυπα, που πρεσβεύουν, πραγματικότητα και να τα αντιμετωπίζει ως απόλυτα κανονική και αποδεκτή ρητορική. Το ακόμα χειρότερο; Όλα αυτά καταλήγουν να επηρεάζουν έμπρακτα την κοινωνία. Το πιο χαρακτηριστικό ίσως παράδειγμα είναι το γεγονός ότι οι Ασιάτισσες είναι τα πιο συχνά θύματα ενδοοικογενειακής βίας, με αρκετούς λευκούς άντρες να τις επιλέγουν για συζύγους, θεωρώντας τις πιο διαχειρίσιμες και υποτακτικές.  

Η σεξουαλικοποίηση των Ασιατισσών γυναικών 

Όταν οι Ασιάτισσες δεν παρουσιάζονται ως σιωπηλές γυναίκες, χωρίς βούληση, που θα ανεχτούν τα πάντα, απεικονίζονται ως υπερσεξουαλικά όντα, που λειτουργούν σχεδόν σαν μη ανθρώπινες μηχανές του σεξ. Και αυτό μπορούμε να το δούμε σε όλα σχεδόν τα ήδη. Δράματα, κωμωδίες, αστυνομικά. Είτε τις δείχνουν ως έτοιμες να εκπληρώσουν κάθε σου σεξουαλική φαντασίωση και διαστροφή, είτε ως απρόσωπες ιερόδουλες που δεν έχουν άλλη ταυτότητα πέραν του ονόματός τους. Και σχεδόν πάντα, αυτός που απολαμβάνει των ερωτικών ικανοτήτων τους είναι κάποιος λευκός straight άντρας.  

Το Full Metal Jacket ήταν υποψήφιο για Oscar, για Golden Globe και κατάφερε να πάρει αρκετά βραβεία. Κανένας δεν είχε ενδιαφερθεί για την πιο χαρακτηριστική ίσως σκηνή σεξουαλικοποίησης και ρατσισμού της ταινίας του Stanley Kubrick. Δύο στρατιώτες κάθονται σε ένα τραπέζι στο Βιετνάμ όταν μία ντόπια ιερόδουλη τους πλησιάζει. Θέλει να τους πείσει να κάνουν σεξ και γι’ αυτό την έχουν βάλει να επαναλαμβάνει τις φράσεις “me so horny”, “me sucky sucky” και “me love you long time”. Σαν να μην έφτανε αυτό, ένας ντόπιος άντρας περνάει ξαφνικά δίπλα από το τραπέζι, κλέβει την κάμερα ενός στρατιώτη και λίγο πριν το σκάσει με ένα μηχανάκι, άρχισε να μιμείται κινήσεις πολεμικών τεχνών μόνος του, χωρίς κανέναν πραγματικό σκοπό. 

Ένα άλλο προβληματικό παράδειγμα είναι αυτό της ταινίας Austin Powers. Γενικά η ταινία είχε αρκετά σεξουαλικα και σεξιστικά “αστεία”. Σε μία σκηνή κατάφερε να τα συνδυάσει και με τον ρατσισμό. Δύο δίδυμες από την Ιαπωνία προσεγγίζουν τον Powers, για να ζητήσουν αυτόγραφο. Η προσπάθεια χιούμορ του σεναριογράφου; Τα ονόματά τους ακούγονται σαν “fuck me” και “fuck you”. Προφανώς, βέβαια, δεν μπορούσε να σταματήσει εκεί. Οι δίδυμες στη συνέχεια μπαίνουν σε ένα δωμάτιο με τον πρωταγωνιστή. Του υπόσχονται ένα “ειδικό μασάζ” και τον βλέπουμε να βγάζει ένα σημειωματάριο για να διαγράψει από την λίστα με τους στόχους ζωής του, το τρίο με δίδυμες Γιαπωνέζες.  

@oneofusgr

If you're here, you're one of us!