Γράφει η Άννα Γεωργιλή

 

 

Η φράση “Κουβαλάμε τις αναμνήσεις μέσα μας”, ακούγεται στην θρυλική ταινία της Julie Dash, “Daughters of the Dust”, που άνοιξε το 9ο Διεθνές Φεστιβάλ Σύρου, το οποίο πραγματοποιήθηκε 22-26 Ιουλίου και με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι, τα τελευταία τρία χρόνια που έρχομαι στη Σύρο για το Φεστιβάλ, ακολουθώ μια συγκεκριμένη τελετουργία.

“Daughters of the Dust”, Φωτογραφία του Μιχάλη  Κατσούρη

Την ημέρα πριν την έναρξη του Φεστιβάλ θα πάμε πάντα στα Αστέρια , όπου με φόντο την συνοικία Βαπόρια και τον Άγιο Νικόλαο θα κάνουμε την πρώτη βουτιά στο νησί.  Στα Αστέρια συντελείται απρογραμμάτιστα η πρώτη αναγνωριστική συνάντηση του κοινού που ήρθε για το φεστιβάλ, σε ένα σκηνικό αβίαστα ονειρικό. Ο Λάκης , η γλυκιά φιγούρα των Αστεριών που θα γεμίσει στωικά τις τρύπες της τσιμεντένιας εξέδρας με νερό για τα διψασμένα ζώα, που θα πετάξει και το παραμικρό σκουπιδάκι και που θα προσφέρει αναπτήρα και τασάκι στους λουόμενους θα ντύσει μοναδικά αυτή την πρώτη μυσταγωγική αγκαλιά με το νησί με μουσικές επιλογές όπως τo “Delilah” του Τom Jones, το “Μάτια μου Μεγάλα” της Αλεξίου και την “Φραγκοσυριανή” του Βαμβακάρη που επιβάλλεται για το καλοσώρισμα.

Παραλία Αστέρια, φωτογραφία του Χρήστου Γκαύρου

Κι από το παλιό μεγάφωνο του Λάκη, στο Θερινό Κινηματογράφο “Παλλάς”, στα Ναυπηγεία “Ταρσανάς”, στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης, στο Θέατρο “Απόλλων”, στην Ντελαγκράτσια και στο Δημοτικό Κολυμβητήριο του νησιού όπου θα λάβουν χώρα οι ατμοσφαιρικές προβολές του Φεστιβάλ. Οι τοποθεσίες, που έχουν επιλεγεί συνδιαλέγονται ερήμην τους με τα έργα που προβάλλονται εκεί και αναδεικνύονται μέσα από αυτά. Την στιγμή που η May Roosevelt επενδύει μουσικά το φιλμικό κολλάζ της Μαρίνας Γιώτη με θέμα την τελετουργική καθέλκυση ενός νέου πλοίου, η “Πανσέληνος του Ελαφιού”, όπως ονομάζεται η Πανσέληνος του Ιουλίου, αναδύεται μέσα από την θάλασσα και μεταμορφώνει τα γιγαντιαία πλοία του συριανού ναυπηγείου σε τόπους λατρείας.

Η Μay Roosevelt στον Ταρσανά, Φωτογραφία του Αλέξανδρου Πετράκη – Ιnbulb

 

Ναυπηγεία Ταρσανά, Φωτογραφία του Αλέξανδρου Πετράκη – Ιnbulb

Ομοίως το χωράφι στην Ντελαγκράτσια, που δίνει ραντεβού κάθε χρόνο με το drive-in, ίσως την πιο λατρεμένη δράση του Φεστιβάλ, με τις έμμετρες νεοκλασικές επαύλεις βγαλμένες από μια άλλη εποχή να το περιστοιχίζουν, αποτέλεσε το ιδανικό σκηνικό για να παρακολουθήσουμε μέσα από τα αμάξια μας την ταινία “A Matter of life and Death” των Michael Powell και Emeric Pressburger. Μια ταινία φαντασίας του 1946 που διασχίζει τον χώρο και τον χρόνο για να μιλήσει για την υπερβατική αξία της αγάπης και της δικαιοσύνης μέσα απ’ αυτήν. Κι όταν και το “Βeau Travail” της Claire Denis φτάσει σε ένα από τα εκπληκτικότερα και πιο αξέχαστα φινάλε του σύγχρονου κινηματογράφου  και ακουστεί δυνατά το “Τhis is the Rhythm of the Night”, οι μισοί θα πατούν ρυθμικά τις κόρνες των αυτοκινήτων τους και οι άλλοι μισοί θα βγούμε με ορμή έξω από αυτά χορεύοντας.

Προβολή Drive-in στην Ντελαγκράτσια, Φωτογραφία του Αλέξανδρου Πετράκη – Ιnbulb

Ντελαγκράτσια, Φωτογραφία του Αλέξανδρου Πετράκη – Ιnbulb

Η Σύρος δεν επαναπαύεται στην ιστορία και στον πολιτισμό της και σίγουρα δεν αποτελεί το πρότυπο κυκλαδίτικου νησιού που οι ρυθμοί κυλούν αργά. Οι άνθρωποι εδώ αγαπούν τις τέχνες και τη μουσική της όπως την θάλασσα. Πρόκειται για το πιο ζωντανό και καλαίσθητο διοικητικό κέντρο που θα συναντήσεις.

Στενά της Σύρου, Φωτογραφία  του   Χρήστου Γκαύρου

Ένας άλλωστε από τους λόγους που επελέγη η Σύρος σύμφωνα με τη μία από τους δύο διοργανωτές του,  Κασσάνδρα Σελεστίν, ήταν ακριβώς αυτή η πλησμονή επίσημων κτιρίων και μάλιστα εκπληκτικής αρχιτεκτονικής. Η Σύρος ήταν ο τόπος που περνούσαν μεγάλο μέρος των παιδικών καλοκαιρινών τους διακοπών η Κασσάνδρα Σελεστίν και ο Τζέικομπ Μο, οι διοργανωτές του Φεστιβάλ και την νιώθουν πια σπίτι τους. Όπως μάλιστα μου επισημαίνει η Κασσάνδρα, η πρωτολειακή του μορφή τα πρώτα χρόνια δεν έχει καμία σχέση με την καλοκουρδισμένη ροή και την εναλλαγή τόπων και πρότζεκτ που έχει αποκτήσει πια σήμερα το Φεστιβάλ. Τα μέλη του έχουν διευρυνθεί, έχουν εδραιωθεί κάποια, κάθε χρόνο προστίθενται καινούρια, όμως η αίσθηση οικογενειακού δεσμού και η γλυκιά λύπη στο καθιερωμένο παγωτό κάθε φορά που τελειώνει το Φεστιβάλ, ενυπάρχει ανάμεσα τους και αντικατοπρίζεται σε όλους εμάς που έχουμε βιώσει μαζί τους το ταξίδι αυτό.

Ο Αντώνης Νάσσιος, συριανός στην καταγωγή θα συμμετάσχει κάθε χρόνο σαν εθελοντής στο Φεστιβάλ, θα τον βρεις πριν από κάθε προβολή στην υποδοχή και στο καθιερωμένο ποτό που θα ακολουθήσει στο μπαρ του νησιού. Είναι θεσμικό πρόσωπο πια της διοργάνωσης και η ψυχή των εθελοντών, πάντα πρόθυμος για τους καινούριους να τους ξεναγήσει στα μυστικά του νησιού.

Οι εθελοντές, Φωτογραφία του Αλέξανδρου Πετράκη – Ιnbulb

Η Ζήνα Λεύκου, συντονίστρια των εργαστηρίων “πρώτα καρέ” για παιδιά και νέους, που έχει δημιουργηθεί από το 2019, επιδιώκει μέσω της πολύ όμορφης συνεργασίας με την Δημοτική Βιβλιοθήκη Ερμούπολης-Σύρου την γνωριμία του νεανικού κοινού με την τέχνη του Κινηματογράφου μέσω πολύπλευρων προσεγγίσεων. Η διαλογή ταινιών που απευθύνονται σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα, η θέαση τους και η παρουσίασή τους σε συνάρτηση με το φεστιβάλ και την εκάστοτε θεματική του, ποτέ δεν αποτέλεσε τόσο δημιουργική διαδικασία. Όπως χαρακτηριστικά μου αναφέρει η Ζήνα, η αγάπη για το σινεμά ως συλλογική εμπειρία, είναι το κίνητρο πίσω από την εξερεύνηση κινηματογραφικών όρων και στοιχείων της κινηματογραφικής γλώσσας, καθώς και πίσω από την μελέτη νέων τρόπων διάδρασης με το κοινό. Τα παιδιά μαθαίνουν να συνδιαμορφώνουν μια ολοκληρωμένη ιδέα μέχρι την δημιουργία σκηνικών, teasers για την προβολή και οπτικού υλικού για την επικοινωνία της. Η φετινή “off season” θεματική επικεντρώθηκε στη δυστοπία υπό την έννοια του φανταστικού και του παράδοξου, στην ανάγκη για επικοινωνία στην covid εποχή και στην ανάγκη για επιστροφή στα πράγματα που μας κάνουν χαρούμενους.

Η Ζήνα με τους “Νεαρούς προγραμματιστές ταινιών”  ,  Φωτογραφία του Αλέξανδρου Πετράκη – Ιnbulb

Με το σύνθημα “off season” λοιπόν,  να συνεχίζει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά υπό το γενικότερο πέπλο της πανδημίας , έμοιασε σαν αυτονόητη η συνέχεια της προηγούμενης συνοπτικής διοργάνωσης , με την έννοια του χρόνου να πλανάται αφηρημένα στις “εντός” και “εκτός” εποχές που ζούμε. Στο αστραπιαίο μοντάζ της ταινίας μικρού μήκους “Live to live” της Laida Lertxundi που παίχτηκε τη δεύτερη μέρα στον Ταρσανά, οι φράσεις “Πώς φαντάζει ο κόσμος απέναντι στις οθόνες;”, “Ο κόσμος είναι συναρμολογημένος από εκατομμύρια φωτογραφίες, μου μοιάζει με ενιαίος”, “Ακόμα και η πρόσβαση στον εικονικό πλανήτη είναι προνόμιο”, μπορεί να πέρασαν αστραπιαία από την οθόνη, αλλά με άγγιξαν άχρονα.

To σύνθημα Οff Season του Φεστιβάλ, Φωτογραφία του Αλέξανδρου Πετράκη – Ιnbulb

Και οι προβολές την τέταρτη μέρα συνεχίστηκαν για πρώτη φορά στο Δημοτικό Κολυμβητήριο “Δημήτριος Βικέλλας” της Ερμούπολης μια τοποθεσία που ήρθε για να μείνει.

Δημοτικό Κολυμβητήριο Σύρου “Δημήτριος Βικέλλας”, Φωτογραφία του Μιχάλη Κατσούρη

Δημοτικό Κολυμβητήριο Σύρου “Δημήτριος Βικέλλας”, Φωτογραφία του  Μιχάλη Κατσούρη

Αναμφισβήτητα το φεστιβάλ θα αρχίζει πάντα με το πρώτο κυνηγητό του ηλιοβασιλέματος πάνω στο γεννημένο στα 80’s γαλάζιο μηχανάκι του κολλητού , θα ανασαίνεται με την ανατολή του ήλιου, όταν τα βουνά θα είναι ροζ και θα ακούγονται τα πρώτα βουκωλικά κουδουνάκια στην Άνω Σύρο και θα ολοκληρώνεται πάνω από το τελευταίο κομμάτι πίτσας στο Ιταλικό του Αντρέα απέναντι ακριβώς από το λιμάνι, με τη στιγμή του αποχωρισμού να μοιάζει νομοτελειακή.

Θερινός Κινηματογράφος Παλλάς, Φωτογραφία του Αλέξανδρου Πετράκη – Ιnbulb

@oneofusgr

If you're here, you're one of us!