Το Met Gala πραγματοποιήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου, μετά την αναβολή του τον Μάιο λόγω κορωνοϊού. Μεταξύ των εμφανίσεων στο κόκκινο χαλί, είδαμε αρκετά outfits με ανοιχτά κοινωνικά μηνύματα. Για παράδειγμα, η βουλευτής των ΗΠΑ Carolyn B. Maloney φόρεσε ένα σύνολο που ζητούσε ισότητα για όλους, ενώ η Amanda Gorman κράτησε τσάντα που έγραφε “Give us your tired”, τον τίτλο του ποιήματος στο Άγαλμα της Ελευθερίας, που ουσιαστικά ζητάει ίσες ευκαιρίες για όλους.
Ένα κοινωνικό μήνυμα θέλησε να περάσει με την εμφάνιση της και η Cara Delevingne. Η ηθοποιός και μοντέλο φόρεσε ένα γιλέκο, που θύμιζε ξιφασκίας, από τον οίκο Dior, με γραμμένο πάνω του “Peg the patriarchy” (Κάρφωσε την πατριαρχία). Σε περίπτωση που δεν γνωρίζεις τι ακριβώς είναι το pegging, για να καταλάβεις ακριβώς το νόημα της φράσης, είναι όταν κάποιος βάζει strapon και κάνει διεισδυτικό σεξ με κάποιον άλλον.
Αρχικά, οι εικόνες της Delevingne έγιναν viral και πολλοί την αποθέωσαν, τοποθετώντας την τους πιο καλοντυμένους του φετινού Met Gala. Γρήγορα, όμως, αυτό άλλαξε, με όλο και περισσότερο κόσμο να στρέφεται εναντίον της.
Η κλοπή της φράσης
Η αποθέωση της Delevingne και του Dior δίνει την αίσθηση ότι σε αυτούς ανήκει η δημιουργία της φράσης. Δεν είναι έτσι, όμως. Η φράση αποτελεί έμπνευση της σχεδιάστριας και ειδικής στη σεξουαλική ενδυνάμωση Luna Matatas. Συγκεκριμένα, τη δημιούργησε πρώτη φορά και τη χρησιμοποίησε το 2015. Δύο χρόνια αργότερα έκανε αίτημα για κατοχύρωση του εμπορικού σήματος στον Καναδά, όπου μένει, και αυτό έγινε δεκτό και είναι σε ισχύ από το 2018.
Τυπικά αυτό σημαίνει ότι κανείς δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την φράση, χωρίς την έγκρισή της και -ακόμα περισσότερο- χωρίς καν να της δώσει τα credits γι’ αυτήν. Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη στο Met Gala. Ούτε το μοντέλο, ούτε ο οίκος επικοινώνησαν πριν μαζί τους, ούτε ανέφεραν σε κάποιο σημείο ότι η φράση είναι δική της. Η Matatas το ανακάλυψε μετά το event, όταν ακόλουθοί της αναγνώρισαν την φράση και άρχισαν να τις στέλνουν μηνύματα και να την ταγκάρουν.
Ναι, της έχει συμβεί ξανά τα τελευταία χρόνια να καπηλευτούν τη δουλειά της. Το έχουν κάνει, όμως, κυρίως μικρές επιχειρήσεις και καταστήματα του Etsy, που δεν γνώριζαν ότι το “Peg the patriarchy” έχει κατοχυρωθεί ως εμπορικό σήμα, ούτε είχαν τα μέσα να το ψάξουν. Αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία, βέβαια, για την Delevingne και τον Dior, αφού και στις δύο περιπτώσεις είχαν τα οικονομικά μέσα και τους ειδικούς, που μπορούσαν εύκολα και γρήγορα να βρουν αν και σε ποιον ανήκει η φράση. Οπότε οι πιθανότητες λένε ότι είτε γνώριζαν ότι ανήκει στη Matatas και αδιαφόρησαν, είτε δεν τους ένοιαζε καν να το ψάξουν.
Τι λέει η Luna Matatas για την κλοπή του εμπορικού της σήματος
Να πούμε αρχικά ότι η Delevingne και ο οίκος Dior έχουν αρνηθεί να σχολιάσουν το γεγονός. Η Matatas, όμως, δεν το άφησε έτσι. Με ένα post στο Instagram, υπενθύμισε σε όλους ότι η φράση της ανήκει και σχολίασε την κλοπή της από πιο προνομιούχους ανθρώπους. Μεταξύ άλλων, έγραψε: “Ξέρετε από πού ξεκίνησε το ‘Peg the patriarchy’. Δεν μπορώ να εκφράσω πόσο νιώθω ότι υποστηρίζομαι, ότι αγαπιέμαι και ότι ανήκω σε μία κοινότητα, με όλα τα μηνύματά, τα DMs, τις ιστορίες, τα σχόλια και τα tags σας.
Στο μεταξύ είμαι ζαλισμένη που το ‘Peg the patriarchy’ έφτασε στο Met Gala, με την Cara Delevingne, συν-ιδιοκτήτρια του Lora Dicarlo, να προσπαθεί να το περάσει ως δικό της. Χωρίς κανένα εύσημο σε εμένα, τη δημιουργό και κάτοχο του εμπορικού σήματος.
Αυτό συμβαίνει συνεχώς στους μικρούς καλλιτέχνες. Τόσο πολύ, ώστε να έχω έναν βοηθό, που η δουλειά του περιλαμβάνει να ανακαλύπτει και να εντοπίζει ανθρώπους, που τυπώνουν και πουλάνε το ‘Peg the patriarchy’. Να θυμάστε ότι ως ένας χοντρός, queer, έγχρωμος άνθρωπος, δουλεύω διπλά, απλά για να κάνω αυτό, στο οποίο ήδη είμαι καταπληκτική. Εξαιτίας της λογοκρισίας έως της πατριαρχίας έως του ρατσισμού, όλα τα μεγάλα εμπόδια ακριβώς λόγω της κοινωνικής μου θέσης. Προσθέστε σε αυτά μία συν-ιδιοκτήτρια sex shop στο Met Gala, με ένα ειδικά σχεδιασμένο γιλέκο με το ‘Peg the patriarchy’ πάνω του. Το πιο αηδιαστικό για εμένα είναι η συνεντεύξεις στα ΜΜΕ – με την Cara να κάνει σαν να της ανήκεις, λες και δεν άνηκε ήδη σε κάποιον. Σάς ακούγεται γνώριμο; *Βήχει αποικιοκρατικά*.
Αυτό ρίχνει τα views μου στις αναζητήσεις και κάνει δυσκολότερο για τον κόσμο να αγοράσει την τέχνη μου, διαστρεβλώνει το brand μου και μου έχει προκαλέσει ένα τόνο δουλειάς τώρα, με το να κυνηγάω τους αντιγραφείς που τυπώνουν προϊόντα”.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Να αναφέρουμε, βέβαια, ότι υπήρξε αντίδραση από τη Lora Dicarlo, τη συν-ιδιοκτήτρια και ιδρύτρια του sex shop της Delevingne. Αυτή στήριξε τη Matatas και φαίνεται ότι ήρθε σε επικοινωνία μαζί της, ενώ φρόντισε στη σελίδα του καταστήματος να υπάρχει link για όσους θέλουν να αγοράσουν δημιουργίες της. Όσο για την Delevingne, ανέφερε μόνο ότι η ομάδα της δεν γνώριζε τι θα φόραγε στο Met Gala.
Θα κινηθεί νομικά η Luna Matatas;
Οι πιθανότητες είναι ότι δεν θα το κάνει και αυτό, γιατί ο νόμος δεν είναι με το μέρος της. Τι εννοούμε; Η νομοθεσία των εμπορικών σημάτων θα την κάλυπτε μόνο αν το μοντέλο ή ο οίκος προχωρούσαν σε πώληση του γιλέκου ή άλλων κομματιών με την φράση. Για την ώρα αυτό δεν φαίνεται να πρόκειται να συμβεί. Το outfit στο Met Gala μπορεί να παρουσιαστεί απλά ως ένα εκφραστικό μέσο της άποψης της Delevingne. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί μέχρι και να προστατευτεί από το άρθρο του αμερικανικού συντάγματος περί ελευθερίας του λόγου.
Από την άλλη, ακόμα κι αν το μοντέλο ή ο Dior αποφάσιζε να πουλήσει το γιλέκο, το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει η Matatas θα ήταν να στείλει μία επιστολή παύσης παράνομης δράσης. Ο λόγος είναι ότι η κατοχύρωση του εμπορικού σήματος έγινε στον Καναδά, πράγμα που σημαίνει ότι ουσιαστικά δεν ισχύει στις ΗΠΑ. Ο μόνος τρόπος αυτό να αλλάξει, θα ήταν αν η σχεδιάστρια μπορούσε να αποδείξει ότι στις ίδιες πόλεις, που πωλούνται τα αντίγραφα, έχει πουλήσει και η ίδια προϊόντα.
Είναι η φράση ομοφοβική;
Η κλοπή της φράσης δεν είναι ο μόνος λόγος, που η Delevingne μπήκε στο στόχαστρο. Πολλοί θεώρησαν ότι το ‘Peg the patriarchy’ είναι ομοφοβικό. Ο λόγος είναι ότι η φράση τους μοιάζει να υπονοεί πως το διεισδυτικό σεξ, ειδικά το πρωκτικό, είναι υποτιμητικό, δείχνει υποταγή και ντροπιάζει τον δέκτη του. Σε αυτή την κριτική δεν έχουμε δει επίσης να απαντάει ούτε το μοντέλο, ούτε ο Dior. Ίσως γιατί η φράση δεν είναι δική τους, οπότε δεν γνωρίζουν όντως το πραγματικό της νόημα. Αντιθέτως, στο post της για την κλοπή της φράσης, η Matatas ξεκαθάρισε και αυτό το θέμα.
“Σκέφτηκα το ‘Peg the patriarchy’ το 2015. Το ‘Peg the patriarchy” έχει να κάνει με την υπονόμευση, όχι του πρωκτικού σεξ, ούτε των αντρών. Είναι μία μεταφορά για την υπονόμευση ενός συστήματος, που απαιτεί την υπονόμευση μας σε ένα δυαδικό φύλο”.
Σε αυτό συμπλήρωσε, μιλώντας στο Refinery29: “Δεν έχει να κάνει με το πρωκτικό σεξ. Ούτε έχει να κάνει τόσο με τους cis άντρες. Διότι η πατριαρχία δεν έχει φύλο. Είναι ένα σύστημα που επηρεάζει τους πάντες. Όλοι βρισκόμαστε σε μία θέση δύναμης ή υποταγής υπό την πατριαρχία. Πράγμα που δεν λειτουργεί για όλους. Οπότε το ‘Peg the patriarchy’ είναι σαν να λέμε, ‘Ας το υπονομεύσουμε. Ας μην υπακούσουμε και μην υπονομευτούμε. Ας χρησιμοποιήσουμε αυτή τη φαντασιακή μεταφορά, για να ταράξουμε τα πράγματα’”.