Αν κάνεις μία γρήγορη ιστορική αναδρομή και αναζητήσεις ποιοι θεωρούνταν μεγάλες προσωπικότητες ανά τα χρόνια, θα παρατηρήσεις ότι ανάμεσά τους βρίσκονται ελάχιστοι μαύροι. Όχι γιατί πράγματι δεν είχαν μεγάλα επιτεύγματα, αλλά διότι λόγω του χρώματός τους ό,τι πετύχαιναν είτε το υποτιμούσαν, είτε το προσπερνούσαν, είτε το παρουσίαζαν ως ιδέα κάποιου λευκού.  

Όταν κοιτάμε τις μαύρες γυναίκες, η κατάσταση ήταν ακόμα χειρότερη. Η κοινωνία τις υποτιμούσε και τις αγνοούσε λόγω χρώματος και λόγω φύλου. Δεν ήταν μόνο τα επιτεύγματά τους αόρατα, αλλά τις περισσότερες φορές και οι ίδιες. Ωστόσο, ανάμεσά τους υπήρξαν σημαντικές γυναίκες, που με τη δική της δράση η κάθε μία κατάφερε να ορίσει ένα μέρος της ιστορίας.  

Madam CJ Walker 

Ίσως ήδη γνωρίζεις την ιστορία της χάρη στο Netflix, που την έκανε σειρά. Η Walker, η οποία γεννήθηκε το 1867, έχει καταγραφεί στο βιβλίο των Ρεκόρ Guinness ως η πρώτη γυναίκα εκατομμυριούχος των ΗΠΑ. Ήταν η πρώτη που δημιούργησε προϊόντα για την φροντίδα και την υγεία των μαλλιών των μαύρων γυναικών, με τη μέθοδό της να είναι μέχρι σήμερα γνωστή ως το Σύστημα Walker. Παράλληλα, εκμεταλλεύτηκε τον πλούτο της, για να δημιουργήσει υποτροφίες και τους μαύρους νέους των ΗΠΑ, αλλά και για να στηρίξει φιλανθρωπίες με σκοπό τη βοήθεια στη μαύρη κοινότητα. Έφυγε από τη ζωή το 1919.  

Rebecca Lee Crumpler 

Η πορεία της δεν ήταν εύκολη. Το 1864 τελείωσε το Ιατρικό Κολλέγιο Θηλέων της Νέας Αγγλίας και έγινε η πρώτη Αφροαμερικανή γιατρός των ΗΠΑ ανεξαρτήτως φύλου. Ωστόσο, πέρασε ένα μεγάλο μέρος της καριέρας της μέσα στον σεξισμό και τον ρατσισμό. Παραδείγματα; Οι άντρες γιατροί έκαναν σαν να μην υπάρχει, η φαρμακοποιοί αμφισβητούσαν όποια συνταγή έγραφε και την κορόιδευαν ότι το MD στο τέλος του ονόματός της δεν σήμαινε “doctor of medicine” (γιατρός), αλλά “mule driver” (οδηγός μουλαριού). Παρά τις αντιξοότητες, βέβαια, κατάφερε τελικά να αναγνωριστεί η αξία της και να γίνει μία από τους πρώτους συγγραφείς της ιατρικής, με το βιβλίο A Book of Medical Discources 

Rosa Parks 

Η Rosa Parks, που έφυγε από τη ζωή μόλις το 2005, άλλαξε κυριολεκτικά την ιστορία αναφορικά με τα δικαιώματα των μαύρων στις ΗΠΑ. Το 1955 την συνέλαβαν όταν σε ένα διαχωρισμένο λεωφορείο αρνήθηκε να δώσει τη θέση της σε μία λευκή γυναίκα. Ο λόγος, όπως είχε δηλώσει, ήταν ότι είχε κουραστεί να παραχωρεί. Η στάση της και η σύλληψή της οδήγησαν σε ένα μποϊκοτάρισμα των ΜΜΜ από τη μαύρη κοινότητα του Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα. Αυτό κράτησε περισσότερο από έναν χρόνο, 381 μέρες.  

Η αρχική αντίδραση στο μποϊκοτάρισμα ήταν ο βίαιος εκφοβισμός της κοινότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι έβαλαν φωτιά σε εκκλησίες μαύρων και βομβάρδισαν τα σπίτια των θεωρούμενων ως ηγετών της κοινότητας. Παράλληλα, πολλοί μαύροι συλλήφθηκαν βάσει απαρχαιωμένων νόμων, που πλέον δεν ήταν σε ισχύ.  

Το μποϊκοτάρισμα έληξε τον Ιούνιο του 1956, με τη μαύρη κοινότητα να δικαιώνεται. Το Πρωτοδικείο έκρινε τον διαχωρισμό των ΜΜΜ παράνομο, απόφαση που επικυρώθηκε και από το Ανώτατο Δικαστήριο.  

Ruby Bridges

Είναι σχεδόν σίγουρο ότι έχει δει φωτογραφία της Ruby Bridges. Ο φυλετικός διαχωρισμός των σχολείων είχε κριθεί παράνομος από το 1954 στις ΗΠΑ. Ωστόσο, οι πολιτείες του Νότου αγνοούντουσαν να υπακούσουν στη νομοθεσία. Το 1960 η κυβέρνηση τις ανάγκασε να την ακολουθήσουν. Η Bridges ήταν η πρώτη Αφροαμερικανή μαθήτρια που πήγε σε σχολείο -μέχρι τότε- λευκών και η εικόνα της την πρώτη μέρα είναι από τις πιο διάσημες. Η μητέρα της τής κρατάει το χέρι σε όλη τη διαδρομή προς το σχολείο και αστυνομικοί τις συνοδεύουν, ενώ πλήθη λευκών τη γιουχάρουν. Στο σχολείο, μόνο μία δασκάλα δέχτηκε να της κάνει μάθημα, έτρωγε πάντα μόνη της και επί έναν χρόνο τη συνόδευαν αστυνομικοί.  

Σήμερα είναι 66 χρονών και ακόμα δεν έχει ξεχάσει την εικόνα τον ανθρώπων που κούναγαν μπροστά της μαύρες κούκλες σε φέρετρα.  

Audre Lorde 

Θεωρείται μία από τις πρώτες σημαντικές λογοτεχνικές φωνές αναφορικά με τον φεμινισμό και τα LGBTQI+ θέματα. Έφερνε στο προσκήνιο queer ιστορίες και έχτιζε πάνω τους θεωρίες. Μελετούσε την αλληλεπίδραση σεξουαλικού προσανατολισμού, φυλής και φύλου. Επικεντρώθηκε στις διαφορετικές θηλυκές ταυτότητες και προωθούσε την ιδέα ενός φεμινισμού, που θα αναγνώριζε και θα έβρισκε δύναμη στις διαφορές της κάθε γυναίκας με την άλλη. Όπως έλεγε, έγραφε για όλες εκείνες τις γυναίκες που φοβόντουσαν να μιλήσουν, γιατί τους είχαν μάθει να σέβονται τον φόβο περισσότερο από τον εαυτό τους και ότι η σιωπή θα τις έσωζε.  

Katherine Johnson 

Αν έχεις δει την ταινία Hidden Figures, τότε ξέρεις την ιστορία της. Το στενάχωρο, ωστόσο, είναι ότι χωρίς την ταινία του 2017, θα άκουγες τώρα πρώτη φορά το όνομά της. Έφυγε από τη ζωή μόλις το 2020 και ήταν ένα από τα πιο ικανά μαθηματικά μυαλά που έχουν υπάρξει. Χωρίς εκείνη, η NASA δεν θα είχε φτάσει στο φεγγάρι ή θα είχε καθυστερήσει πολύ περισσότερο να το κάνει. Ήταν εκείνη που υπολόγισε την ακριβή τροχιά που έπρεπε να έχει το Apollo 11, για να καταφέρει να προσγειωθεί. 

Claudia Jones 

Είναι από τα πιο σημαντικά πρόσωπα της μαύρης κοινότητας του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε ηλικία 21 ετών έγινε μέλος της κομμουνιστικής πτέρυγας των ΗΠΑ Young Communist League. Ήταν από τους καλύτερους ομιλητές, ωστόσο αυτό τράβηξε πάνω της την προσοχή και κατέληξε πρώτα φυλακισμένη στο Νησί Έλις και μετέπειτα απελασμένη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εκεί της δόθηκε κατοικία στη δυτική ινδική συνοικία του Λονδίνου, για της οποίας τα δικαιώματα δεσμέφτηκε να πολεμάει. Έτσι, δημιούργησε δύο έντυπα, την West Indian Gazette και την Afro-Asian Caribbean News, με τη δεύτερη να αποτελεί την πρώτη μαύρη εβδομαδιαία εφημερίδα της χώρας.  

Στα 50s, το Ηνωμένο Βασίλειο ήρθε αντιμέτωπο με μία σειρά φυλετικών αναταραχών. Η αποκορύφωση αυτών ήταν οι επιθέσεις και οι δολοφονίες μαύρων ανθρώπων. Για να προωθήσει τα δικαιώματά τους, το 1959 η Jones δημιούργησε ένα φεστιβάλ αφιερωμένο στην κουλτούρα της Καραϊβικής. Ήταν το πρώτο δείγμα αυτού που σήμερα γιορτάζεται ακόμα ως το Καρναβάλι του Νότινγκ Χιλ.  

Phillis Wheatley 

Γεννημένη τον 18ο αιώνα, η Phillis Wheatley αρπάχτηκε από τη Δυτική Αφρική σε ηλικία 8 ετών και πωλήθηκε ως σκλάβος στη Βοστώνη. Η οικογένεια, που την αγόρασε, αποφάσισε να τη βοηθήσει να μάθει γραφεί κι ανάγνωση. Έτσι αναδείχτηκε το μεγάλο της ταλέντο στην ποίηση, με το πρώτο της ποίημα να δημοσιεύεται σε εφημερίδα το 1767 και το 1771 να γίνεται γνωστή χάρη σε ένα ποίημά της για τον θάνατο του αιδεσιμότατου George Whitefield. Ωστόσο, το χρώμα και το φύλο της δεν της επέτρεψαν να βρει εκδότη για την ποιητική της συλλογή στην Αμερική. Κατάφερε, όμως, να ταξιδέψει στο Λονδίνο και εκεί να εκδώσει το πρώτο της βιβλίο, Poems on Various SubjectsReligious and Moral. Αυτό την έκανε την πρώτη μαύρη γυναίκα, που κατάφερε να εκδώσει ποιητική συλλογή, και τη δεύτερη γυναίκα στην ιστορία. 

@oneofusgr

If you're here, you're one of us!