Το ενδιαφέρον με την τηλεργασία είναι πόσο καλό σενάριο μάς ακούγεται στην αρχή. Γλιτώνεις τα ΜΜΜ ή την κίνηση, έχεις περισσότερο χρόνο με την οικογένειά σου και δεν χρειάζεται να συναναστραφείς τους ενοχλητικούς του γραφείου. Όλα υπέροχα, έτσι; Στην φαντασία, ναι. Στην πράξη, όχι τόσο.
Η τηλεργασία κάνει καλό στους εργοδότες
Η τηλεργασία κάνει πράγματι καλό. Όχι, όμως, στον εργαζόμενο, αλλά στον εργοδότη. Δεν είναι, εξάλλου, τυχαίο ότι πολλές εταιρείες σκοπεύουν να μείνουν σε αυτό το καθεστώς και με το πέρας της πανδημίας. Τα πάντα δείχνουν ότι η παραγωγικότητα των υπαλλήλων ανεβαίνει. Βγάζουν περισσότερη δουλειά και, κατά συνέπεια, περισσότερα χρήματα για τον εκάστοτε οργανισμό ή επιχείρηση. Την ίδια στιγμή, όμως, το 45% αυτών δηλώνει ότι έχει “καεί”, σύμφωνα με έρευνα της Eagle Hill Consulting. Αυτό το ποσοστό ανταποκρίνεται στον Απρίλιο του 2020. Σχεδόν οι μισοί υπάλληλοι, δηλαδή, της τηλεργασίας είχαν “καεί” μόλις το πρώτο διάστημα που ο κορωνοϊός τους ανάγκασε να δουλεύουν από το σπίτι. Μήνες μετά, το ποσοστό μπορούμε να υποθέσουμε πως θα έχει ανέβει κι άλλο.
Οι ώρες και οι μέρες γραφείου δεν υφίστανται
Με την τηλεργασία, οι εργοδότες φαίνεται να υιοθετούν την εξής λογική: Αφού δεν σε βλέπω να κλείνεις τον υπολογιστή, είσαι ακόμα διαθέσιμος. Με άλλα λόγια, οι ώρες και οι μέρες γραφείου είναι ανύπαρκτες. Το γραφείο σου πλέον είναι το σπίτι σου. Από την στιγμή που βρίσκεσαι σε αυτό, μπορείς και οφείλεις να δουλέψεις. Δεν μάς ενδιαφέρει αν είναι 9 το βράδυ ή μεσημέρι Κυριακής. Σε περίπτωση που ο εργοδότης σε πήρε τηλέφωνο ή σου έστειλε e-mail, όταν βρισκόσουν εκτός σπιτιού; Φρόντισε είτε να γυρίσεις σύντομα στον υπολογιστή σου, είτε το πρωί να ξυπνήσεις μία ώρα νωρίτερα.
Όλα αυτά δεν είναι υποθετικό σενάριο. Σύμφωνα με το NordVPN, οι εργαζόμενοι στις ΗΠΑ εργάζονται τρεις ώρες περισσότερο υπό το καθεστώς της τηλεργασίας ενώ στην Ευρώπη δύο. Παράλληλα, το Superhuman σημειώνει ότι ο μέσος εργαζόμενος ξεκινά τη δουλειά μία ώρα νωρίτερα, σε σχέση με όταν δούλευε στο γραφείο. Την εικόνα αυτή συμπληρώνει το Surfshark, που καταγράφει εργαζόμενους να επιστρέφουν στα e-mail τους, μεταξύ 00:00 με 3:00. Βασική δικαιολόγηση των εργοδοτών; Αφού ο υπάλληλος δεν έχει πια τη διαδρομή, να εκμεταλλεύεται τον επιπλέον χρόνο του για να βγάζει δουλειά.
Πιθανώς το γνωρίζεις ήδη, αλλά εμείς θα το ξαναπούμε. Για όλες αυτές τις επιπλέον ώρες και μέρες, που μπορεί να “ακουμπάνε” έως και αργίες, κανένας δεν πρόκειται να πληρωθεί υπερωρίες. Αντιθέτως, ειδικά στην εποχή της πανδημίας, είναι πιο πιθανό να σου “τσεκουρέψουν” τον μισθό. Χωρίς, βέβαια, να σταματήσουν να σου ζητάνε περισσότερη δουλειά.
Τα έξοδα πέφτουν στον εργαζόμενο
Ο μισθός δεν αυξάνεται, ενώ με την τηλεργασία και τους βγάζεις περισσότερα χρήματα, αλλά και τους γλιτώνεις. Αντίθετα, τα δικά σου έξοδα μπορεί να αυξηθούν. Το μόνο που κερδίζει ο υπάλληλος ίσως είναι κάποια χρήματα από τη βενζίνη ή από τα εισιτήρια για τα ΜΜΜ αλλά από εκεί και πέρα, δαπάνες που βάραιναν μέχρι τώρα τον εργοδότη, πέφτουν πάνω του. Χρειάζεται να κάνεις ένα επαγγελματικό τηλεφώνημα; Θα χρησιμοποιήσεις τη δική σου συσκευή. Η σύνδεση internet που έχεις είναι πολύ αργή για τις ανάγκες της δουλειάς σου; Εσύ θα πρέπει να κάνεις την αναβάθμιση. Το laptop σου κολλάει συνεχώς και σε καθυστερεί; Αγοράζεις μόνος σου ένα καινούργιο.
Όλα αυτά τα έξοδα δεν υπήρχαν πριν την τηλεργασία. Χρησιμοποιούσες τη συσκευή του γραφείου για τα επαγγελματικά τηλεφωνήματα. Το όποιας ποιότητας internet χορηγούταν από τους εργοδότες σου. Αν ο υπολογιστής του γραφείου ήταν παλιός και δημιουργούσε προβλήματα, ήταν άλλων η ευθύνη να τον αντικαταστήσουν. Ξαφνικά όλα αυτά τα έξοδα έφυγαν από τον εργοδότη και πήγαν στον εργαζόμενο. Τη στιγμή, μάλιστα, που ο πρώτος έχει περισσότερα κέρδη, με τα οποία θα μπορούσε να τα καλύψει. Τη στιγμή, που ο δεύτερος μπορεί να έχει δει το budget του να μικραίνει τραγικά και απότομα.
Τι μπορείς να κάνεις
Τι μπορείς να κάνεις; Πολέμησέ το όσο γίνεται. Αν σου δοθεί η επιλογή, μην προτιμήσεις να δουλέψεις από το σπίτι. Όταν ο κορωνοϊός φτάσει στο τέλος του, επέμεινε για την επιστροφή σου στο γραφείο. Αν σου τηλεφωνήσουν Κυριακή πρωί, υπενθύμισέ τους ότι πρόκειται για αργία. Αν σου ζητήσουν να κάνεις επιπλέον δουλειά μετά το ωράριό σου, μην διστάσεις να αναφέρεις τι ώρες γράφει η σύμβασή σου. Αν επιμείνουν, υπογράμμισέ τους ότι μιλάτε για υπερωρίες. Κάνε τη δουλειά όσο και όπως πρέπει, αλλά μόλις τελειώσεις φρόντισε να κλείσεις τα πάντα και να μην τα ξανακοιτάξεις μέχρι το επόμενο πρωί.