Γράφει η Μυρτώ Μαργαρη
Black Friday, ένα σύνταγμα λέξεων που, εν έτει 2020, σίγουρα κάποιος θα χαρακτήριζε φορτισμένο. Φορτισμένο με γνώμες (πολλές γνώμες) και το σημαντικότερο, εκ διαμέτρου αντίθετες. Είναι γεγονός ότι το Black Friday, όπως και το μικρό του αδερφάκι το Cyber Monday, είναι πια μέρος της καταναλωτικής μας κουλτούρας καθώς εδώ και κάποια χρόνια δεν υπάρχει κατάστημα λιανικής που να απέχει από αυτή την πρακτική. Κάτι όμως που είναι σχετικά καινούργιο είναι ότι μια μερίδα του αγοραστικού κοινού έχει αλλάξει πλεύση και διαφωνεί πλέον με αυτή την Γιορτή Αγορών λόγω του υπερκαταναλωτισμού που φέρνουν οι τόσο μεγάλες εκπτώσεις, όπως ισχυρίζονται. Και ο λόγος που τάσσονται απέναντι, δεν είναι άλλος από το καταστρεπτικό αποτέλεσμα που έχει η υπερκατανάλωση αγαθών για τον πλανήτη.
Θα συμφωνήσω λοιπόν πως την τελευταία Παρασκευή του Νοέμβρη οι πωλήσεις αυξάνονται, και πολύ μάλιστα. Δεν θα γράψω εδώ στατιστικές και νούμερα – μεταξύ μας κανείς δεν τα διαβάζει- αλλά θα σου πω ότι υπάρχει σίγουρα ραγδαία αύξηση σε σχέση με τις υπόλοιπες μέρες. Και επίσης ότι συμφωνώ απόλυτα με το ότι καταναλώνουμε σαν κοινωνία πιο πολλά από ότι προλαβαίνει η Γη να “διαχειριστεί”, κατά τους επιστήμονες πάντα. Επιπλέον, σίγουρα δέχομαι ότι δεν χρειαζόμαστε και δεν χρησιμοποιούμε όλα τα αγαθά που έχουμε στην κατοχή μας και πως όλα τα παραπάνω δημιουργούν την εικόνα πως όποιος ψωνίζει επί Black Friday είναι περιβαλλοντικά ανεύθυνος.
Στον αντίποδα όμως έχουμε το εξής ζήτημα: Yπάρχουν πολλοί άνθρωποι οι οποίοι είναι σε μια οικονομικά δυσχερή θέση – πόσο μάλλον τώρα εξ αιτίας του ιού- και η περίοδος των εκπτώσεων και το Black Friday είναι η μόνη τους ευκαιρία να προμηθευτούν προϊόντα που αφενός χρειάζονται -και τονίζω την λέξη αυτή- ή και άλλα που σαν άνθρωποι επιθυμούν. Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε πως, φέτος λόγω της νέας συνθήκης που ονομάζεται Covid-19, δεν βρίσκονται μόνο οι καταναλωτές σε δύσκολή θέση, αλλά και οι επιχειρήσεις, και ιδιαίτερα αυτές της λιανικής πώλησης. Άρα αν μη τι άλλο μια περίοδος αυξημένων εκπτώσεων, δίνει σίγουρα ένα boost σε μικρούς και μεσαίους επιχειρηματίες που το έχουν επείγουσα ανάγκη, γιατί και αυτοί με τη σειρά τους έχουν υπαλλήλους και οικογένειες που πρέπει να φροντίσουν.
Για να μην τα πολυλογώ, κατανοώ και βρίσκω λογικά τα επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές. Αλλά ας θυμηθούμε -έτσι για το κέφι- ότι υπάρχει και το γκρι πέρα από το άσπρο και το μαύρο. Το να ψωνίσεις επί Black Friday, ενώ δεν είσαι σε δύσκολη οικονομική κατάσταση, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα πάρεις κάτι περιττό που θα το στοιβάξεις στην γωνία μαζί με τα υπόλοιπα περιττά σου πράγματα. Μπορεί να σημαίνει ότι έχεις βρει σε προσφορά κάποιο προϊόν που ούτως ή άλλως θα προμηθευόσουν, την κρέμα ημέρας σου ενδεχομένως ή το αγαπημένο σου κραγιόν. Ενδέχεται επίσης να σημαίνει ότι θα πάρεις την ίδια ποσότητα αγαθών απλά αντί να γίνει σε βάθος χρόνου το κάνεις σε μια μέρα γιατί σε συμφέρει οικονομικά. Μπορεί στο κάτω κάτω και να βρήκες κάτι όμορφο, και να το θέλεις, συμβαίνει και αυτό. Ξέρω πως δεν είναι politically correct αλλά επιτρέπεται παιδιά, να αγοράσεις κάτι όχι μόνο αν το χρειάζεσαι, αλλά επειδή το θέλεις, το ονειρεύεσαι, δεν αντέχεις μακριά του και επειδή σου δίνει χαρά! Αρκεί να το κάνουμε με φειδώ και υποστηρίζοντας- όσο μπορούμε – τις σωστές επιχειρήσεις.
Θα κλείσω λοιπόν με κάτι τελευταίο που δεν το μπορώ καθόλου και το είδα πολύ τις μέρες που πέρασαν εν όψει Black Friday στα social media: την μισαλλοδοξία. Και αυτή την τρομερή ανάγκη μας να έχουμε δίκιο εμείς και μόνο εμείς- δικαίωμα σου- αλλά σα να μην έφτανε αυτό, να πρέπει να πείθουμε και τους άλλους ντε και σώνει. Και αν δεν πειστούν, να τους κάνουμε εχθρούς λες και έκαναν κάποιο έγκλημα. Πρέπει λίγο να καταλάβουμε, ειδικά λόγω των ημερών και της δύσκολης κατάστασης λόγω του ιού, ότι το να στήνεις κάποιον στον τοίχο για μια τυχαία συμπεριφορά του, δεν βοηθάει κανέναν ούτε επιταχύνει την συλλογική μας ευσυνειδησία προς το περιβάλλον. Αν μη τι άλλο κάνει τα πράγματα χειρότερα και δημιουργεί αντίδραση και πόλωση. Δε θα ήταν πιο καλό, λέω εγώ τώρα, να ήμασταν όλοι λίγο πιο ευγενικοί και να είχαμε λίγο παραπάνω κατανόηση και υπομονή; Δεν κοστίζει τίποτα, τζάμπα είναι, το αποτέλεσμα όμως που θα έχει στις ψυχούλες όλων μας είναι ανεκτίμητο.