Aς μιλήσουμε επιτέλους ειλικρινά!
Συγνώμη που θα δυσαρεστήσω τους –φαντάζομαι ελάχιστους– λάτρεις του είδους και τους επαγγελματίες που προωθούν το σκεύασμα το οποίο ονομάζεται «τσουρέκια», αλλά έχω την εντύπωση ότι το Πάσχα θα μπορούσε να έχει καλύτερη ζαχαροπλαστική μεταχείριση. Δύο σταγονίτσες μαστίχα, λίγα δράμια μαχλέπι (οι συνταγές για το τσουρέκι είναι λίγο παλιές, εξού και τα δράμια) και ένα, άντε το πολύ δύο αμύγδαλα, κομμένα σε λεπτές φέτες (για να αυγατίσουν) σαν τσιγαρόχαρτο για επικάλυψη, δεν σου βγάζουν μία αξέχαστη γεύση. Υποψιάζομαι ότι αν το τσουρέκι δεν αποτελούσε μέρος της πασχαλινής ρουτίνας, μαζί με την αντιτουριστική σούπα απο εντόσθια και αντεριές, τον σαιτοπόλεμο και τα βαρελότα , κανείς δεν θα το αναζητούσε.
Είπαμε να είμαστε ειλικρινείς: Σου έχει τύχει ποτέ να μπεις σε ένα ζαχαροπλαστείο γεμάτο cheesecake, μπακλαβάδες, μπανόφι, σοκολατόπιτες, σεράνο (!) και λιχουδιές διάφορες και να σου τρέχουν τα σάλια για ένα τσουρέκι; Δεν είναι αλήθεια ότι το αγοράζεις γιατί στο παραγγέλνει η πεθερά σου;
Ξέρω, έχεις ενστάσεις και τις γράφω εγώ για να μην ταλαιπωρείσαι.
Ένσταση πρώτη: Το τσουρέκι έχει ιδιαίτερο πασχαλινό συμβολισμό. “Το αλεύρι ζωντανεύει με τη μαγιά και γίνεται ψωμί, συμβαίνει δηλαδή μία μικρή Ανάσταση” όπως λένε και οι βικιπίντιες. Συγγνώμη, αλλά δεν γίνεται ανάσταση, γίνεται μεταμόρφωση, επομένως το τσουρέκι θα έπρεπε να σερβίρεται στις 6 Αυγούστου που γιορτάζουμε την Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Επίσης, αν το αλεύρι ζωντανεύει με τη μαγιά, το ίδιο συμβαίνει και για να δημιουργηθούν πορτοκαλόπιτες, πεϊνιρλί, πατατόπιτες, λουκουμάδες και καμιά πεντακοσαριά άλλα γλυκά. Όλα είναι πιο νόστιμα και προφανώς το ίδιο συμβολικά.
Ένσταση δεύτερη: “Το τσουρέκι είναι ένα γνήσιο ελληνικό προϊόν και πρέπει να το τιμούμε”. Από το ηχόχρωμα το όνομα δεν θυμίζει πολύ Ελλάδα και, όντως, η λέξη προέρχεται από το τουρκικό çörek και με την ίδια ονομασία το βρίσκουμε στο Αζερμπαϊτζάν, ενώ στη Βουλγαρία ονομάζεται kozunak. Και οι τρεις αυτές χώρες δεν θεωρούνται οι κορυφές στη ζαχαροπλαστική και μη μου πείτε για τα σιροπιαστά τους, οτιδήποτε και να βουτήξουμε σε ένα βαρέλι από μέλι θα γίνει γλυκό.
Ένσταση τρίτη: “Υπάρχουν πολλών ειδών τσουρέκια πέρα από τα φτωχά που σερβίρουν στα μνημόσυνα” και είσαι έτοιμος να τα αραδιάσεις: τσουρέκια με σοκολάτα, καραμελάκια mnm, γλάσο πορτοκαλιού, φράουλες και κουφέτα. Όπως αντιλαμβάνεσαι αυτά δεν είναι τσουρέκια, είναι επικαλύψεις, απλώς προσπάθησαν κάποιοι μερακλήδες –και μπράβο τους– να κάνουν ενδιαφέρον ένα προϊόν που είχε ανάγκη να τονωθεί η γεύση του. Για να το κάνουμε πιο κατανοητό. Όταν τρως μία πάστα, δεν είναι νόστιμο το πιάτο, αλλά αυτό (εν προκειμένω η πάστα) που βάλαμε από πάνω. OK, το τσουρέκι δεν είναι τόσο ουδέτερο σαν την πορσελάνη ή το πλαστικό, αλλά αυτό δεν το κατατάσσει αυτομάτως και στην κατηγορία των γλυκισμάτων και μάλιστα των επιτυχημένων.
Μπορεί να μην πείστηκες από τα προηγούμενα, οπότε καταφεύγω στα μεγάλα όπλα. Η ελληνική λογοτεχνία είναι γεμάτη από αναφορές στα τσουρέκια που τιμητικές δεν τις λες.
Έγραψε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: “Ευτυχώς ο θεός έδωκε καλήν φώτισιν και ούτως οι πτωχοί χωρικοί, γεωργοποιμένες, αλλά και οι καραβοκύρηδες μετά των γαιοκτημόνων ηξιώθησαν κατά τας ημέρας της Λαμπρής να φάγωσιν το κόκκινο αυγό. Το έτερο ψευδόλαμπριάτικο έδεσμα, το εξ Ανατολής άνοστο ψωμίον, το αποκαλούμενο και τσουρέκιον, ο Θεός είχε την πρόνοια να το περιορίσει μεταξύ των βαρβαρικών πληθυσμών όπου και το άχυρον θεωρείται γλύκισμα”.
Ποίημα του Κώστα Βάρναλη:
Όλα εδώ χάμου ψεύτικα.
Δε σε έζησα, ονειρεύτηκα.
Δεν πέταξα σαν το λελέκι.
Δεν γνώρισα τη λευτεριά,
τον έρωτα, την ομορφιά.
Ξεφούσκωσα σαν το τσουρέκι.
Κλείνουμε με τον Γιάννη Ρίτσο:
Χαιρετώ τις δυνατές και ειρηνικές σημαίες που κρατάνε τα ντερέκια
και βαδίζουν με καράβια και τρακτέρ,
ήρωες όχι τσουρέκια.